Horecamarkt voor telers fritesaardappelen uit zicht

Als vanaf 1 juni de horeca daadwerkelijk weer open gaat, weliswaar met de beperkingen van de 1,5 meter economie, biedt dit zeer waarschijnlijk niet direct soelaas voor de fritesindustrie en in het verlengde de fritesaardappelmarkt. Zo waagt bijvoorbeeld Aviko zich niet aan een verwachting van het effect van de versoepelingen op de fritesverkoop, niet alleen in Nederland maar ook in de hele EU. De aardappelverwerker zegt de situatie de komende maanden van week tot week te bekijken. Ook Farm Frites doet geen uitspraken over de te verwachten ontwikkelingen. 

Veranderde consumptiepatroon blijvend
Groothandel Sligro, dat hoofdzakelijk de ‘out of home’ wereld belevert, gaat er vanuit dat de versoepeling van de maatregelen na 1 juni niet direct tot een normalisering van de marktverhoudingen en consumptiepatronen leidt. “Eerst moet nog blijken of het er 1 juni daadwerkelijk van komt. Stel dat het virus weer opleeft als we ons niet netjes aan de voorschriften houden? Dan komt er helemaal geen versoepeling", zegt Wout Jansen, woordvoerder van Sligro.

Verloopt alles wel volgens plan, vervolgt Jansen, dan mag er vanaf 1 juli ook weer in grotere getale buitenshuis worden gegeten met maximaal 100 personen. "En de evenementen industrie kan ook niet eindeloos gesloten blijven, zodat een faillissementsgolf wordt voorkomen. Maar zolang er geen medicijn is tegen corona staat de overheid een terugkeer naar het tijdperk voor corona niet zonder slag of stoot toe. Niet voor niets wordt er aan een tweede pakket steunmaatregelen voor het bedrijfsleven gewerkt.”

Jansen gaat er vanuit dat de consumptiepatronen langere tijd blijven zoals ze de afgelopen maanden zijn geworden. “Zolang mensen inkomen hebben, blijven ze net zoveel eten als ze deden. En als het inkomen daalt, is het eten het laatste waar op wordt bezuinigd. Maar de aardappelconsumptie is volledig verschoven naar de supermarkten. Dat betekent veel meer kleinverpakking voor de consumenten in de supermarkten en veel minder grootverpakking voor de horeca.”

Blijvend grote onzekerheid
Een diepe recessie lijkt onontkoombaar, als de voorspelde omvang van de werkloosheid werkelijkheid wordt.  "Hoeveel wordt er dan nog buiten deur geconsumeerd?", vraagt Gea Bakker, sectorspecialist Akkerbouw van Rabobank Nederland, zich ook af.  “Wat wordt het gedrag van de consument in een 1,5 meter-samenleving? Wat betekent dit voor het consumptie/eetgedrag?" Zij benadrukt dat belangrijk is de veranderingen in het consumptiepatroon goed in beeld te hebben.

Bovendien heeft de Nederlandse aardappelketen er belang bij om de exportmarkten vast te houden. "Er is echter wel veel maatschappelijke discussie over de Nederlandse agrarische export", zegt Bakker. "Alles bij elkaar opgeteld is het duidelijk dat er, ondanks de versoepeling van de coronamaatregelen, nog veel onzekerheid in de lucht hangt."

Niet alleen de horeca en de cateringbranche zijn geraakt door de coronamaatregelen, ook de volledige keten van toeleveranciers is zwaar getroffen. Toeleveranciers die geheel of grotendeels afhankelijk zijn van leveringen aan horeca en out-of-home worden geconfronteerd met dramatisch teruggelopen omzetten.

Miljardenverlies foodservice
Het verlies voor Foodservice (bedrijfsrestaurants, enzovoort) bedraagt in 2020 maar liefst €7,1 miljard. Dit blijkt uit doorrekeningen van het FoodService Instituut Nederland op basis van het op één na somberste scenario van het CPB en de effecten zoals die in de eerste 4 weken van de lockdown zichtbaar zijn geworden. De horeca lijkt voorlopig nooit meer te worden wat het was.