Een multifunctionele bewaring voor agroproducten maakt telers minder afhankelijk van één afnemer, omdat ze hiermee beter kunnen inspelen op de vraag vanuit de markt. Henk Tebben, bewaarspecialist bij Equans Refrigeration, legt uit waarom.
Wat verstaat u onder een multifunctionele bewaring?
"Een bewaring die geschikt is voor het flexibel bewaren van verschillende gewassen, zoals aardappelen, uien, witlof, knoflook, zoete aardappelen, kool en peen."
Waarom zou je daar als teler voor kiezen?
"Leveringscontracten tussen akkerbouwers en afnemers worden vaak voorafgaand aan de teelt afgesloten. Wil je als teler je product op de markt zetten, dan kan de vraag naar een ander product op dat moment groter zijn. Dat drukt de verdiensten. In dat geval is het belangrijk om de productkwaliteit op peil te houden, zodat je je product kunt vermarkten als de prijs goed is. Om in te spelen op de vraag vanuit de markt is het dus handig om flexibiliteit in de bewaring te krijgen. Dat creëer je met een multifunctionele bewaring. Is er vraag naar rode uien? Dan ga je uien bewaren. Zijn penen in trek? Dan bewaar je die erin. Een seizoen kool draaien of tijdelijk sla of zomerfruit opslaan? Ook dat kan. Daar komt bij dat bewaarseizoenen nooit samenvallen. Je kunt dus ook verschillende producten tegelijkertijd opslaan. Heb je een deel van je partij afgezet, dan kun je de cel weer vullen met een ander product."
Hoe zorgt Equans voor flexibiliteit in de bewaring?
"Equans heeft verschillende bewaarmodules. Met twee daarvan is drogen en bewaren in een gesloten omgeving mogelijk. Geen last meer hebben van te hoge of koude temperaturen en te droge of natte omstandigheden is overigens ook een reden om als akkerbouwer te kiezen voor een multifunctionele bewaring. Zijn de buitenluchtcondities toch goed, dan kun je er dankzij een module mét luikbediening alsnog gebruik van maken. Deze modules bieden telers flexibiliteit, omdat ze er allerlei producten mee kunnen bewaren. Per product gebruiken ze daar een ander bewaarrecept voor, dat wij nauwkeurig inregelen in de besturing. In tegenstelling tot concullega's kunnen wij in- en uitgaande temperaturen tot 0,1°C sturen. En de bewaarcondities zo afstemmen op dat wat het product nodig heeft. Producten drogen en bewaren kan dan zonder onwenselijke temperatuurschommelingen. Zo imiteren we het natuurlijke droogproces van het product en blijven producten op kwaliteit."
Wat is nodig voor de switch van het ene naar het andere bewaarrecept?
"Telers hoeven daar weinig voor te doen. Gaan de uien eruit en komt de volgende partij producten de bewaarcel in? Op het besturingsapparaat selecteren ze het recept dat past bij het te bewaren product. Met één druk op de knop doet de installatie zijn werk."
Welke investering vraagt een multifunctionele bewaring?
"De investering is iets hoger dan een investering in een bewaring voor één doeleinde. Maar vergeet niet: je hebt geen uitdagingen meer wat betreft het klimaat, het maakt je flexibeler en je hebt meer kansen op de markt. Daarnaast scheelt het op de lange termijn veel energiekosten. Dat komt omdat we natuur en techniek verenigen, het hoogst haalbare in de noodzakelijke energietransitie."
Zijn ondernemers zich bewust van de kansen die een flexibele bewaring biedt?
"De nieuwe generatie agrariërs ziet dat flexibiliteit nodig is. Die stappen af van 'dat hebben we altijd zo gedaan'. Zo doorgaan, is stilstaan en achteruitgaan. Dan hebben ze in de toekomst geen gezond bedrijf meer. Als Equans helpen we hen graag bij innoveren en mogelijkheden scheppen, en wel met een multifunctionele bewaring."