De Europese kunstmestmarkt laat vanaf april een rustige fase zien, met name in het stikstofsegment. De vraag vanuit de akkerbouw en melkveehouderij is momenteel laag, omdat de eerste bemestingsmomenten voor veel gewassen inmiddels zijn gepasseerd. Grasland wacht nog op een groeispurt voor de eerste snede en op bouwland liggen de eerste stikstofgiften inmiddels over de gewassen. Wat zijn de verwachtingen voor de prijzen?
De prijsontwikkeling voor met name KAS en Urean wordt beïnvloedt door dalende inputkosten, met name voor aardgas. De Europese gasprijs is recent gedaald onder invloed van geopolitieke ontwikkelingen. LNG dat eerder richting China ging, wordt door Amerikaanse importheffingen nu omgeleid naar Europa. Deze verschuiving verlicht de kostenstructuur van Europese ammoniak- en nitraatproductie, wat zich vertaalt in een lagere kostprijsbasis voor stikstofmeststoffen.
Handel is er momenteel niet, zo geven insiders aan. Dat is typisch voor de kunstmestmarkt, waarin periodes van hoge activiteit worden afgewisseld met stiltes, zo klinkt het. De verwachting is dat de stabiele prijzen in de loop van april verder gaan zakken. Kas wordt momenteel verhandeld voor krap €40 per 100 kilo. Op basis van de gedaalde gasprijs ligt een daling in het verschiet, zo wijzen historische prijstrends uit.
Drijfmest aantrekkelijker dan ooit
De verhouding tot drijfmest is prijstechnisch ongunstig voor kunstmest. Door de hoge prijzen zetten akkerbouwers vaak maximaal dierlijke mest in, zolang de plaatsingsruimte dat toelaat. Door het droge voorjaar hebben zowel veehouders als akkerbouwers volop drijfmest uitgereden, wat soms resulteerde in het veelal volledige benut van de plaatsingsruimte van dit jaar. Bijkomstig is de onzekerheid over het effect van maatregelen rondom nutriënten verontreinigde gebieden. Minder ruimte voor extra gebruik van stikstof kan de totale vraag naar stikstof dempen, zo klinkt het. Peter Arkenbout, marketing & agronomie manager bij Yara zegt hierop: "De toepassing van dierlijke mest is effectief, maar is wel afhankelijk van voldoende neerslag om goed te kunnen werken. Zonder voldoende vocht in de bodem wordt de beschikbaarheid van nutriënten uit drijfmest beperkt, wat de effectiviteit ervan beïnvloedt. Ten tijde waarin het langere tijd droog is, blijft kunstmest belangrijk voor efficiënte sturing van het gewas. Het leveren van de juiste voeding op het juiste moment blijft essentieel voor een goede gewasopbrengst."
Politieke spanningen
Ondertussen blijft de markt in de greep van politieke spanningen. Zo wil de Europese Commissie heffingen verhogen op Russische kunstmest. Eerder bleek al dat dit gevolgen kan hebben voor de Europese kunstmestmarkt. Het Europees Parlement zal hier op 14 mei een besluit over gaan nemen. Tegelijkertijd is de rol van Trump op het wereldtoneel opnieuw een onvoorspelbare factor. Zijn beleid rond handel en energie kan indirect effect hebben op Europese grondstofprijzen. Arkenbout benadrukt dat de directe impact van geopolitieke ontwikkelingen, zoals Trumps handelsbeleid, voor Yara op dit moment beperkt blijft voor de Nederlandse markt. "De kunstmestproductie van Yara vindt grotendeels plaats in Europa, met fabrieken in onder meer Sluiskil (Nederland) en Rostock (Duitsland) en wordt ook vooral binnen de regio afgezet. Daardoor zijn we minder afhankelijk van wereldwijde handelsstromen. Toch kan wereldwijde onzekerheid zoals fluctuaties in energieprijzen of internationale sancties indirect wel degelijk tot prijsvolatiliteit leiden."
Arkenbout geeft aan dat kunstmestinkoop een strategische beslissing is die veel meer vereist dan simpelweg reageren op de kortetermijnvraag. Voor afnemers is het essentieel om niet alleen de actuele marktsituatie in de gaten te houden, maar ook om te anticiperen op mogelijke geopolitieke ontwikkelingen en marktverstoringen die de prijs en beschikbaarheid van kunstmest kunnen beïnvloeden. Afnemers doen er volgens Arkenbout verstandig aan om op verschillende momenten in het seizoen kunstmest aan te kopen.