De glasvleugelcicade, of liever gezegd de ziektes die het beestje overbrengt, zorgen voor grote schade aan Duitse akkerbouwgewassen. In suikerbieten en aardappelen is de impact het grootste, maar ook in groentes als uien, wortelen en rode bieten treedt schade op. In Nederland wordt de situatie nauwlettend gevolgd.
Al enkele jaren staat de Duitse landbouwsector op scherp vanwege de Schilfglasflügelzikade of glasvleugelcicade in het Nederlands. Die zorgt al meerdere jaren voor opbrengstverliezen tot 25% in suikerbieten, maar zorgt nu ook steeds vaker voor problemen in de aardappelteelt. Daar worden opbrengstreducties tot wel 75% gezien. Hoofdzakelijk in Zuid-Duitsland wordt het schadebeeld waargenomen, maar de cicade rukt steeds verder op naar het noorden en oosten.
Twee ziektes
Het is niet de cicade zelf die directe schade aanbrengst, maar de ziektes SBR (Syndrome Basses Richesses) en RTD (Rubbery Taproot Disease) die hij met zich meebrengt. De nimf van de cicade leeft in de bodem, op de wortels van de plant, en brengt zo de SBR-bacterie over. Deze bacterie zorgt in opbrengsten en dus ook groentegewassen voor grote schade. RTD is in suikerbieten een probleem en wordt ook wel Stolbur genoemd, een phytoplasma.
Het ziektebeeld van SBR in suikerbieten lijkt veel op het vergelingsvirus of magnesiumgebrek. Bij RTD worden slapende bieten waargenomen, waarna later ook verkleuring van het blad optreedt. Beide ziektes kunnen ook gezamenlijk in een perceel worden aangetroffen, waardoor de schade nog groter is. In 2023 is SBR ook in Nederlandse bietenmonsters gevonden. Vanwege de noodsituatie bij onze oosterburen controleren het IRS en Cosun dit jaar extra scherp.
Ontheffing
De Duitse media staat inmiddels bol van berichten rond het kleine beestje, dat de landbouwsector kopzorgen geeft, zo zegt ook DBV-voorzitter Joachim Rukwied van de agrarische belangenbehartiger in het land. In Baden-Wortenberg, Rijnland-Palts, Beieren en Hessen treedt inmiddels schade op. Ook in Nedersaksen en Saksen-Anhalt is de cicade inmiddels aangetroffen. Op deelstaatniveau worden ontheffingen afgegeven om de cicade met insecticiden te bestrijden. Het DBV pleit ervoor dat veel breder ontheffingen worden afgegeven om te mogen spuiten.
Afgelopen jaar werd 75.000 hectare suikerbieten in Duitsland getroffen door de twee ziektes. In 2023 was dat 40.000 hectare. Een omvang van de schade in aardappelen is nog niet becijferd, maar de Duitse aardappelorganisatie Unika schat in dat 65.000 hectare gevaar loopt.
Op scherp
De cicaden beginnen half tot eind mei met vliegen. Warm en zonnig weer heeft er aan bijgedragen dat het insect nu een probleem vormt. Voor suikerbieten is er een waarschuwingsdienst, die begin juni een melding gaf. Cosun roept telers op om verdachte schade in bieten te melden bij hun teeltbegeleider. Vervolgens kan het IRS onderzoeken of het daadwerkelijk om SBR of RTD gaat.