De stormachtige ontwikkeling in de Belgische aardappelverwerking heeft vorig jaar een deuk opgelopen. In plaats van een verdere toename was in 2024 sprake van een afname.
De totale aardappelverwerking bleef vorig jaar in België steken op 5,96 miljoen ton. Dat is zo'n 250.000 ton minder dan in de twee voorafgaande jaren. CEO Christophe Vermeulen verklaart de afname als gevolg van een efficiëntere verwerking vorig jaar, waardoor minder aardappelen nodig waren om toch iets meer product te produceren.
Het Belgische statistiekbureau StatBel maakte begin dit jaar al duidelijk dat België in 2024 in totaal 3,99 miljoen ton aardappelproducten produceerde. Dat betekende een lichte toename van 1,2% ten opzichte van 2023. Deze uitkomst was al een aanwijzing dat de verwerking ondanks de investeringen in de afgelopen jaren in 2024 geen grote stappen heeft gemaakt.
Grens van 7 miljoen ton
Begin 2024 veronderstelde Vermeulen dat de aardappelverwerking in België snel de grens van 7 miljoen ton verwerkte aardappelen zou passeren. Even had hij de hoop en de verwachting dat dat al in 2023 zou gebeuren. In dat jaar werd de aardappelteelt geteisterd door de extreem natte najaar waardoor veel aardappelen in de grond bleven zitten. Daardoor bleef de Belgische aardappelverwerking in dat jaar steken op 6,2 miljoen ton.
België heeft niet de grootste aardappelarealen in Noordwest-Europa, maar heeft zich wel opgewerkt als de grote reus in de aardappelverwerking. Ruim tien jaar geleden was de verwerking in België van hetzelfde niveau als in Nederland en Duitsland met een hoeveelheid die jaarlijks schommelde zo rond de 3,5 miljoen ton aardappelen in elk land.
In België zijn de bedrijven daarna flink gaan investeren om de verwerking op een hoger plan te tillen. Dat leverde een gestage groei op naar 5,3 miljoen ton aardappelen in 2019. Corona veroorzaakte een stevige dip in de sector, maar daarna herstelde de markt zich sterk. In twee jaar maakte de Belgische aardappelindustrie de sprong naar een totale verwerkingshoeveelheid van ruim 6,2 miljoen ton.
In Nederland groeide de verwerking gematigder en bleek de piek bereikt op net iets meer dan 4 miljoen ton in 2016 en 2017. Corona hakte er hier nog sterker in dan in België en dat deed de verwerking in Nederland kelderen tot onder de 3,4 miljoen ton. Het herstel daarna bracht de verwerking weer dicht in de buurt van de 4 miljoen ton, maar die grens is sinds 2017 niet weer gepasseerd.
In Duitsland verloopt de weg in de ontwikkeling van de aardappelverwerking eerder als vals plat. Zonder noemenswaardige schommelingen is de industrie daar opgeklommen naar een totale verwerking van zo'n 3,9 miljoen ton aardappelen. De fabrieken kunnen putten uit ruim voorradige grondstof in het land, want het areaal is er de laatste jaren stevig uitgebreid. Dat resulteert vooral in een sterke uitbreiding van de grondstofvoorziening van fabrieken in Nederland, België en ook Frankrijk.
Nieuwkomers in Frankrijk
In Frankrijk is het areaal fritesaardappelen de laatste twee jaar geëxplodeerd. De hogere contractprijzen en gebrek aan alternatieven hebben in Noordwest-Frankrijk veel nieuwkomers gelokt in de aardappelteelt. Forse investeringen van aardappelverwerkers in Noord-Frankrijk hebben die ontwikkelingen ook aangejaagd.
De verwerkingscapaciteit in Frankrijk is sterk toegenomen, maar blijft toch nog behoorlijk achter bij de andere drie grote aardappellanden in Noordwest-Europa. In de eerste drie kwartalen van 2024-2025 hebben de Franse fabrieken 1,6 miljoen ton aardappelen verwerkt. Deze hoeveelheid betekent wel een groei van 23 procent ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder.