Niet alleen Europa kent een zeer moeizame aardappelmarkt. In de Verenigde Staten is door een goede productie eveneens weinig vraag te bespeuren. Dat resulteert in de laagste vrije aardappelprijzen in bijna tien jaar tijd voor tafelaardappelen.
De markt voor tafelaardappelen is in Europa nog iets gunstiger ten opzichte van de fritesaardappelmarkt. Toch zijn de prijzen met €3 tot €6,50 per 100 kilo bij PotatoNL verre van lonend. In de Verenigde Staten is die situatie voor Russet-tafelaardappelen niet veel beter. Het seizoen begon op een redelijk niveau, maar inmiddels is de prijs bijna gehalveerd.
Prijsdaling
Het nieuwe aardappelseizoen in Idaho startte half augustus op een prijsniveau van €37,69 per 100 kilo. Dat was al minder dan in de afgelopen seizoenen, maar nog niet slecht. Inmiddels is de gemiddelde exportprijs gedaald tot $10,54 per centenaar. Omgerekend €20 per 100 kilo. In het Europees licht bezien is dat geen slechte prijs, maar voor de Amerikaanse aardappeltelers is het weinig winstgevend. Een jaar geleden lag het prijsniveau op €34,85 per 100 kilo.
De reden voor deze prijsdruk is de goede oogst in de staat, de grootste op het gebied van aardappelen in de VS. Voor dit jaar wordt de opbrengst op 6,42 miljoen ton geschat en dat is de op vijf na grootste oogst in 25 jaar tijd. De laatste keer dat er zoveel aardappelen werden gerooid was 2018. Sindsdien kwam de opbrengst niet meer boven het niveau van 6,35 miljoen ton (140 miljoen cwt) uit.
Seizoensinvloed
Historische data wijst uit dat de prijzen altijd sterk onder druk staan in de eerste helft van het seizoen. Gemiddeld neemt de prijs dan met 40% af. Dit jaar is dat met bijna 50% een stuk meer. Wanneer de prijsdaling stopt, wisselt per jaar. Dit kan tot februari of begin maart duren. Vorig jaar bleven de prijzen zelfs heel het seizoen dalen tot en met eind juli.
De kans is groot dat de aardappelprijzen blijven dalen in de komende maanden. Idaho rooide naar schatting dit seizoen 285.760 ton meer aardappelen ten opzichte van 2024. Daar komt bij dat de gehele aardappelproductie in de VS goed is en vergelijkbaar met vorig jaar. De huidige schatting van insiders staat op 19,09 miljoen ton, tegenover 19,04 miljoen ton door het USDA. Dit is 1% meer dan het 25-jarig gemiddelde.
Minder verwerking
Fritesproducenten hebben meer dan voldoende aardappelen op contract om in hun behoeftes te voorzien. Ondanks dat de fritesmarkt in het land behoorlijk goed is, merken ze vooral de toenemende concurrentie op de wereldmarkt. Met name in Azië. Insiders verwachten dat fabrieken die gedroogde aardappelproducten produceren (zoals vlokken en granulaat) iets meer vrije aardappelen kopen. Het huidig prijsniveau maakt dat tot een aantrekkelijke optie. In 2024 werd door de verwerkende industrie in de VS 2% minder aardappelen verwerkt.
Ook de export van Russet-tafelaardappelen nam met 2% af in 2024. Het volume was overigens nog wel 6% meer dan het vijfjarig gemiddelde. De relatief lage prijzen in Idaho zorgen ervoor dat in de VS een gezonde vraag naar tafelaardappelen uit de staat is. Exportniveaus lagen half oktober 3,4% hoger dan een jaar eerder. Dit zorgt er wel voor dat andere staten moeite hebben om hun aardappelen kwijt te raken, omdat ze niet meekunnen in de huidige lage prijzen die in Idaho betaald worden.
Lagere winstgevendheid
Wie kijkt naar de winstgevendheid voor Amerikaanse telers ziet dat de teelt niet loont. Dit wordt becijferd in de Idaho Growers Return Index (GRI), die uitdrukt hoeveel aardappeltelers verdienen aan de aardappelen. Momenteel bedraagt de GRI $1,97 per centenaar. Omgerekend €3,74 winst per 100 kilo. Een jaar geleden was dat nog bijna €16 per 100 kilo ($7,19/cw).