De uienmarkt wordt te vroeg begraven

Plan Wiskerke
Het Financieele Dagblad interviewde, begin april, Chayenne Wiskerke over haar plan om het Nederlands uienoverschot naar Oost-Afrika te exporteren. Daarmee wil zij helpen om de enorme hongersnood, die daar heerst, te verminderen. Volgens Wiskerke gaat het om een volume van 85.000 tot 100.000 ton uien. Cijfers die ook HOA-voorzitter Gijsbrecht Gunter reëel achtte.

Weekexport ligt hoger
Chayenne baseerde zich met haar schatting op een export van circa 10.000 ton uien per week. Gemiddeld gezien ligt die export nog wat hoger. In de laatste 4 weken ging het namelijk om circa 13.650 ton uien. Uitgaande van een extra 3.650 ton per week betekent dat, in de 20 weken tot het einde van dit seizoen, een extra afzet van 73.000 ton. Daar werd niet eerder op gerekend. Vervolgens blijft er nog 27.000 ton over waar ook een tarra, morsen en afzet naar Polen in zit. Het forse overschot kan dus ook veranderen in een tekort.

Voorraad laat zich raden
Navraag onder uienhandelaren leert dat maar weinigen zich durven te branden aan een prognose voor de uienvoorraad. Daarvoor heeft iedereen weer zijn eigen cijfers en berekeningen. VTA becijferde, in haar aprilprognose, dat er 10 procent minder uien in voorraad lagen dan vorig jaar. Het percentage afgeleverde uien was wel gelijk en de vrije voorraad ligt iets hoger ten opzichte van vorig jaar.

'Met nog 15 weken te gaan en het tot nu toe geëxporteerde volume meegenomen, moet er wekelijks circa 18.500 ton worden geëxporteerd om de voorraad weg te krijgen', stelt inkoper William Nannes van Beemsterboer. Zij kunnen zich wél in de schatting van Wiskerke vinden. 'Maar er gaat 12.500 ton weg, dus eigenlijk missen we 6.000 ton.' 

Negatief daglicht
Wat insiders en handelaren vooral stoort, is dat ook de media de berichtgeving oppakt en de 100.000 ton aan uienoverschot voor waarheid aannemen. Dat zet de uienmarkt in een nog negatiever daglicht, wat de verkoop niet ten goede komt en zeker de stemming niet, zo beredeneren zij. Daar zit niemand in deze fase van het seizoen op te wachten.

Polen onzekere factor
Wat de situatie nog eens extra lastig maakt, is de uitvoer van uien naar Polen. Een land dat voorheen substantiële volumes uien van Nederland afnam. Het land heeft het afgelopen jaar juist een goede binnenlandse oogst gehad. Daardoor is de behoefte naar onze uien fors minder geworden. Daarbij verliep ook de handel met Polen, het afgelopen seizoen ook al, al een stuk stroever.

Daarnaast hebben Poolse handelaren inmiddels de term proefvracht ontdekt. Zij nemen niet langer al het aanbod aan. Voordeel is daarbij wel dat de Nederlandse uien, dit seizoen, gemiddeld van een goede kwaliteit zijn.

Afwachten
'De export naar Polen druppelt rustig door, maar een plotselinge verhoging in de volumes is niet merkbaar', zegt Hans van Kemenade van Jakova. Zijn bedrijf is onder andere actief in de export van uien naar Polen voor de versmarkt en schillerij. 'Sommige grote verwerkers in Polen zijn al klaar. Andere gebruiken louter eigen product. Diversen gebruiken zowel Poolse als Nederlandse uien. In ons land weten we nauwkeurig hoe groot de voorraad is. Dat moet je in Polen altijd maar afwachten', weet Van Kemenade.

Houdt het relatief koude weer aan, dan kunnen Poolse telers ze nog wel een maand goed houden en hun eigen oogst verwerken. Bedrijven daar kopen niet ineens goedkope Nederlandse uien, om vervolgens met eigen uien te blijven zitten. 'De hoeveelheden zijn mondjesmaat, geen grote volumes.'

Iets meer vraag 
Nannes merkt dat er bepaalde gebieden deze week weer iets meer vragen. 'Brazilië vraagt wat uien en er gaan wat containers naar Guinee en Gabon. De prijs loopt echter niet meteen op, want dan neemt de vraag ook direct weer af. Volgende week zijn er maar 3 werkdagen, dan lijkt het druk, maar qua kilo's valt het wel mee.'