Waarom lijkt de ui coronaproof te zijn?

De markt voor fritesaardappelen is helemaal in elkaar gezakt en de noteringen op de zuivelmarkt en de varkensmarkt staan stevig onder druk. Vraaguitval door onder meer het tijdelijk wegvallen van de horeca en het gebrek aan vertrouwen spelen in deze markten een belangrijke rol. De uienmarkt lijkt op zijn gemak door de coronacrisis te fietsen. De noteringen blijven stabiel en hadden zelfs 2 pieken in de laatste 2 maanden, onder meer door de hamsterwoede aan het begin van de coronacrisis in maart.

Boven 5-jarig gemiddelde
Daarmee is de uienmarkt tot nu toe niet anders gestemd dan de voorgaande jaren in het voorjaar. Het huidige prijsniveau blijft ook ruim boven het 5-jarig gemiddelde liggen. Daarmee lijkt de uienmarkt coronaproof. Eén van de redenen is het tijdstip dat de crisis zich in alle hevigheid ontvouwde. Begin maart toen de uienhandel voor dit seizoen echter al voor een groot deel was afgerond.

De Nederlandse uienexport loopt op volle toeren. De grens van 1 miljoen ton export in week 14 is nog nooit zo vroeg overschreden. Uienhandelaren- en exporteurs hebben binnen Europa ook weinig belemmeringen ervaren van coronamaatregelen. "Daarbij hoeft geen bewerking op het product plaats te vinden, zoals bij fritesaardappelen", voegt Gea Bakker-Smit, sectorspecialist van Rabobank Nederland toe. Buiten de EU hebben logistieke belemmeringen en lockdowns de uienconsumptie wel negatief beïnvloed, zegt William Nannes, inkoper bij J.P. Beemsterboer Food Traders.  

Coronaviruswerende werking
Ook speelt mee dat de ui geen hoofdgerecht is, oftewel geen buikvuller, maar een smaakmaker. De impact van het horecaverbod is daardoor voor de ui een stuk kleiner dan voor andere producten als frites. Daarbij heeft de Nederlandse consument sinds het begin van de coronacrisis, doordat nu veel vaker thuis wordt gekookt, meer uien ingeslagen.

Marktleider Wiskerke Onions constateert dat het afzetvolume naar de Nederlandse retail flink is gestegen sinds het begin van de coronacrisis. Daarbij zijn de hamsterweken niet meegeteld, meldt een woordvoerder, zonder overigens deze groei in cijfers te kwantificeren. Hij geeft daarbij aan dat de aandacht die in de media is geweest voor de conoraviruswerende werking van uien zeker heeft meegespeeld in de toename van de consumptie.

Hogere consumptie in de EU
Bij Wiskerke Onions twijfelen ze er niet aan dat uien een preventieve en zelfs genezende werking tegen corona kunnen hebben. "Dat is helemaal geen hogere wiskunde, maar gewoon in de praktijk bewezen. Oudere mensen weten heel goed welke geneeskrachtige werking rauwe uien hebben tegen ontstekingen", aldus de woordvoerder.

Ook William Nannes, tevens bestuurslid van de Holland Onion vereniging, is ervan overtuigd dat de coronacrisis bijdraagt aan een hogere consumptie van uien in Europa. Precieze cijfers hierover zijn echter niet bekend. Wetenschappelijk bewijs is er niet voor, maar Nannes zegt er niet raar van op te kijken als blijkt dat uien een ontstekingsremmende werking hebben. Ook tegen het huidige coronavirus. "Van de Russen is bekend dat ze meer uien gaan eten in de winter als er een griepgolf dreigt.”

Komend seizoen
Het is de vraag of dit stabiele beeld van de uienmarkt zo blijft. Het komende seizoen van oogst 2020 kan alsnog een negatief corona-effect optreden”, waarschuwt Gea Bakker-Smit. Als telers in plaats van aardappelen meer uien hebben ingezaaid, kan de markt het komend seizoen overvoerd worden met uien. "De gevoeligheid voor disbalans in vraag en aanbod en opbrengsten per hectare is bij uien zo mogelijk nog groter dan in de aardappelteelt. Anderzijds, als de huidige droogte aanhoudt, kan er ook zomaar weer een jaar volgen als in 2018. Toen het gewas verdroogde en de prijs daardoor veel hoger werd dan normaal.”