De beschikbaarheid van uienzaad van rode rassen stond afgelopen voorjaar sterk onder druk. Vooral Frankrijk, waar een groot deel van het uienzaad wordt geproduceerd, had te kampen met slechte zaadoogsten. Bovendien is door een sterk opkomend areaal rode uien, de vraag naar rood uienzaad sterk toegenomen. De tekorten op de markt werden dit voorjaar voornamelijk opgelost met rassen uit het buitenland. De vraag nu is: hoe staan deze rassen er op dit moment voor?
In Nederland is het voor een goede opbrengst cruciaal om rassen te telen voor het 'zeer lange dag segment'. Rassen die afgelopen voorjaar uit het buitenland aangeboden werden, zijn soms nog nooit in Nederland geteeld. Het gaat hierbij om rassen die oorspronkelijk bedoeld zijn voor andere daglengtes. Zaadleveranciers waren terughoudend over het gebruik van dit soort rassen. Een Nederlands ras krijgt pas bij zo'n 16 uur daglicht het signaal om te beginnen met bollen. Maar sommige buitenlandse rassen reageren al bij 12 uur, waardoor ze in Nederland veel te vroeg overgaan op bolvorming.
Gevolgen lijken mee te vallen
De gevolgen van het gebruik van buitenlandse rassen lijken tot nu toe mee te vallen. Verschillende insiders geven aan dat er in de praktijk nauwelijks verschil te zien is tussen de gangbare Nederlandse rassen en de rassen die eigenlijk bedoeld zijn voor kortere daglengtes. "De vroege start van het seizoen heeft ervoor gezorgd dat de aangeboden korte dag rassen tot nu toe goed meekomen en niet uit de toon vallen", laat een insider weten. "In de oorspronkelijke teeltgebieden reageren deze rassen al bij 12 uur daglicht, een daglengte die in Nederland al vroeg in het voorjaar wordt bereikt. In een jaar waarin de daglengte snel toeneemt (zoals in een vroeg voorjaar) bereiken uien dit punt eerder, waardoor de bolvorming op tijd of zelfs iets eerder dan normaal start. Tel daarbij op dat veel percelen vroeg zijn gezaaid en het gewas zich dankzij het zachte weer snel en gelijkmatig ontwikkelt, en het is verklaarbaar waarom verschillen met de traditionele rassen nu nauwelijks zichtbaar zijn." Onder minder ideale omstandigheden, bijvoorbeeld met een later voorjaar, hadden die verschillen mogelijk wel naar voren kunnen komen.
Twijfels over afrijping en bewaarkwaliteit
De grote vraag is hoe deze rassen zich verder ontwikkelen richting de oogst. Dat er tot nu toe in de groei geen verschil zichtbaar is met de traditionele, Nederlandse rassen, betekent volgens insiders nog niet dat het verloop van de rest van het seizoen ook probleemloos zal zijn. Het blijft afwachten hoe deze rassen afrijpen, of de groei op het juiste moment stopt bijvoorbeeld. En minstens zo belangrijk: zijn ze goed te bewaren? Veel van deze korte dag segment-rassen zijn namelijk ontwikkeld voor warmere teeltgebieden, waar de nadruk ligt op snelle afzet en minder op lange bewaring, zo laat een insider weten.
Die twijfel over de bewaareigenschappen maakt verwerkers terughoudender. In de markt klinken er geluiden dat verwerkers momenteel actief proberen rode uien vast te leggen waarvan ze zeker weten dat het geen korte dag-rassen zijn. Niet alleen vanwege directe kwaliteitsproblemen, maar voornamelijk om risico's op de langere termijn te vermijden. Bekende, Nederlandse rassen bieden nu eenmaal meer zekerheid over houdbaarheid en verwerking, wordt geschetst.
Hoe de korte dag-rassen zich op de lange termijn verder zullen ontwikkelen, moet dus nog blijken. Voor dit seizoen lijken tot aan de bolling de problemen mee te vallen, mede dankzij het vroege groeiseizoen. Maar garanties voor volgend jaar zijn er niet, zo benadrukt een insider.