De gasprijs leek de weg naar beneden te hebben gevonden. Goedgevulde reserves en de voortvarende realisatie van een Europese LNG-infrastructuur drukten al enkele weken de gasprijzen. Hier kwam op woensdag 27 september ruw verandering in toen de Deense marine gaten in Nordstream 1 en 2 vond. Dit nieuws dreef de gasprijs in een klap met meer dan 10% op.
De notering van aardgas op de TTF laat sinds de piek eind augustus een dalende trend zien. De laatste week zwakte die daling wel af maar, zette toch door. Maandag 26 september sloot de koers op de TTF op €173,83 per MWh. Dat is de laagste prijs sinds eind juli. Dinsdag werd de gasmarkt opgeschrikt door explosies en daaropvolgende lekkages in de Nord Stream 1 en 2 pijpleiding. Kortstondig liep de intra dagprijs op daardoor op naar €212,41 per MWh. De TTF sloot gisteren uiteindelijk op €186,10 per MWh. Vandaag (woensdag 28 september) zit de gasprijs verder in de lift en tijdens het schrijven staat de TTF op €200,50 per MWh.
Maandagavond ontdekte de exploitant een plotselinge drukval in beide pijpleidingen van de Nordstream 1. Ook in de Nordstream 2- die nog niet in gebruik is genomen- werd een lek ontdekt. De lekkage bevindt zich voor in de Oostzee voor het Deense eiland Bornholm. De exploitant van de pijpleiding Nord Stream AG spreekt van een 'ongekende schade aan drie van de vier pijpleidingen'.
Het is zeer waarschijnlijk dat de pijpleidingen gesaboteerd zijn. Voorafgaand aan de lekkage zijn namelijk zware onderzeese explosies waargenomen door zowel Deense als Zweedse autoriteiten. Het onderzoek naar de lekkage loopt, in het westen is men erg voorzichtig met het aanwijzen van een schuldige. Verschillende analisten denken wel dat Rusland hier hoogstwaarschijnlijk wat mee te maken heeft. Het Kremlin ontkent echter alle beschuldigingen en volgens woordvoeder Peskov moeten we de uitkomsten van het lopende onderzoek afwachten. Hij benadrukt dat Rusland nu een belangrijke route voor de export van gas naar de EU kwijt is geraakt.
De lekkage in de Nord Stream komt wel op een opmerkelijk moment. Dinsdag zou de Baltic Pipe, een nieuwe gaspijpleiding tussen Noorwegen en Polen, symbolisch in gebruik genomen worden. Daarmee zou Polen minder afhankelijk moeten worden van Russisch gas.
Beperkt effect
Hoewel de gasmarkt duidelijk reageerde op de explosie in de Nord Stream, blijft de prijs op de TTF ruim onder de piek van eind augustus. Voor een deel komt dat doordat er de laatste weken toch al geen gas meer naar de EU werd getransporteerd vanuit Rusland. Wat ook helpt is dat de Europese lidstaten de laatste maanden niet stil hebben gezeten en maatregelen hebben genomen om de afhankelijkheid van Russisch gas af te bouwen. Zo is er haast gemaakt met het vullen van de gasopslagen. Inmiddels staat de vulgraad in de EU op gemiddeld 87,7%. De Nederlandse vulgraad is hoger dan dit Europese gemiddelde en nadert de 90%. De Duitse gasreserves staan er zelfs nog beter voor en zijn met 91,3% gevuld. De gasvoorraden van Polen, Frankrijk en Denenmarken zijn het volst, met een graad van 95%. Ook is er vol ingezet op LNG. In Nederland is er eerder deze maand een drijvende LNG terminal in gebruik genomen. Ook Duitsland -de grootste gas gebruiker in de EU- voert onderhandelingen over de levering van extra LNG en heeft LNG terminals in aanbouw die al in een ver gevorderd stadium zijn.