Door tal van tegenslagen zat de gasprijs deze week in de lift. Vooral lagere temperaturen zijn verantwoordelijk voor de prijsstijging, maar ook Rusland stookt het vuur op de gasmarkt weer op. Gazprom dreigt nu namelijk ook de laatste gasleveringen aan Europa stil te leggen. Ondertussen zaait de Europese Unie onenigheid met een concreet voorstel voor het prijsplafond van gas. Toch blijft paniek door de hoge vulgraad van de Europese gasreserves voor alsnog achterwegen.
De prijzen op de TTF zijn deze week met ongeveer 10% gestegen. Op donderdag 17 november kostte een megawattuur nog €112,56. Op woensdag 23 november kwam de gasprijs voor het eerst sinds 14 oktober zelfs even boven de €130 uit. Later op de dag was deze schok weer wat gedempt en kostte gas €125 per megawattuur.
De voornaamste reden voor de prijsstijging deze week, is kouder weer. Door zacht weer bleven de gasprijzen vrijwel heel de herfst aan de lage kant. Hoewel de weersverwachtingen voor deze winter nog steeds gunstig uitvallen, lijkt de periode van extreem zacht weer ten einde. Inmiddels normaliseren de temperaturen weer, waardoor de verwarmingen in Noord-Europa weer stevig branden.
Gazprom greep dit hogere verbruik aan om het vuurtje op de gasmarkt op te stoken. Dinsdag 22 november dreigde het Russische gasbedrijf namelijk ook hun laatste gasexporten richting Europa stil te leggen. Het dreigement is een reactie op een vermeende sabotageactie van Oekraïne. Gazprom beschuldigt het land ervan Russische leveranties aan Moldavië tegen te houden. Oekraïne ontkent de aantijging en benadrukt dat Rusland met het dreigement hun gasleveringen weer als geopolitiek wapen gebruikt. Nadat Gazprom het nieuw bekendmaakte, steeg de koers op de TTF met 4%.
Tarief prijsplafond is bekend
Terwijl Rusland de druk op de gasmarkt weer wat opvoerde, rommelde het in de Europese politiek. Diezelfde dinsdag stelde de Europese Unie hun plannen voor het prijsplafond voor gas voor. De definitieve limiet komt op €275 te liggen en gaat pas in als aan nog een tweede voorwaarden is voldaan. Het handelen in contracten van €275 wordt namelijk pas verboden als de prijs voor LNG op zijn minst €58 boven een nog nader vast te stellen Europese referentieprijs voor LNG uitkomt.
Met het voorstel wijkt de Europese Unie af van hun initiële plan voor een flexibel prijsplafond. Om te voorkomen dat leveranciers de Europese markt bij een hoge gasprijs links zouden laten liggen, was Brussel tot voorkort van plan om de maximumprijs met de markt mee te laten bewegen. Op deze manier meende de Europese Commissie namelijk te voorkomen dat lidstaten tegen elkaar opbieden, zonder dat de gasprijs in Europa onder de koers op de wereldmarkt uitkomen. Op 9 november sneuvelde dit plan echter, nadat hoge EU-ambtenaren bekend maakten dat het plan te gecompliceerd is om uit te voeren.
Volgens verschillende bronnen binnen de EU zijn de voorstanders van een prijsplafond ontevreden over de nieuwe oplossing. Deze landen hadden namelijk een prijsplafond van tussen de €150 - €180 voor ogen. "Nu lijkt er een prijsplafond te worden opgetuigd dat nooit in werking zal treden," verklaarde een anonieme diplomaat tegen Reuters. Zelfs toen de gasprijs deze zomer explodeerde kwam de gasprijs maar 6 dagen boven de €275 uit. De koers op de TTF bereikte in die periode een top van bijna €350.
Het nieuwe plan lijkt dan ook vooral een overwinning van Nederland en Duitsland die zich vanaf dag één tegen het prijsplafond hebben verzet. Volgens deze landen zou een prijsplafond er toe leiden dat leverancier de Europese markt in zijn geheel links laten liggen als de marktprijs boven het prijsplafond uitstijgt.
Hoge vulgraad dempt tegenvallers
Dat de markt ondanks al deze tegenvallers relatief stabiel blijft, komt vooral door de hoge vulgraden van de gasvoorraden binnen de Europese Unie. Door de hoge temperaturen van deze herfst, zijn de gasreserves in de EU nog voor zo'n 95% gevuld. Dit maakt het zeer onwaarschijnlijk dat de lidstaten dit jaar nog zonder gas komen te zitten. Alleen een extreem koude winter die lang aanhoudt kan op het moment nog voor tekorten zorgen.