Van bedrijven in de landbouwsector in Nederland ervoer bijna 80% het afgelopen jaar meer economische onzekerheid. Binnenlands beleid en regelgeving en verandering in de markt of vraag zijn daar het vaakst aanleiding voor. Dat uit zich in hogere kosten en het uitstellen van investeringen. Dat blijkt uit de vandaag gepubliceerde Conjunctuurenquête van het CBS.
Binnenlands beleid of regelgeving wordt door 40% genoemd als aanleiding voor economische onzekerheid; verandering in de vraag of markt door 36%. Ruim een vijfde vindt ook de internationale politiek verantwoordelijk voor een slechter economisch klimaat. Inflatie of renteontwikkelingen zijn voor 13% reden voor economische onzekerheid. Beschikbaarheid en voorwaarden voor krediet/leningen zijn dan weer voor bijna niemand (1%) reden tot zorg.
Deelnemers aan de enquête mochten maximaal twee redenen noemen. Het onderzoek is begin juli uitgevoerd bij bedrijven waar vijf of meer personen werken. In de landbouw gaat dit om een relatief kleine groep (bij 78% van de bedrijven werken een of twee mensen, zo is uit CBS-cijfers af te leiden). Dit geeft wel een beeld wat er leeft onder agrarisch ondernemers.
Driekwart van alle ondervraagden merkt gevolgen van toegenomen economische onzekerheid. Het belangrijkste gevolg is voor 57% hogere kosten. 22% kampt met een lagere omzet en 14% heeft minder behoefte om uit te breiden. 8% ervaart ook vertraging in leveringen. Ruim 3% ervaart tenslotte minder toegang tot financiële middelen.
Minder investeren en op de kosten letten
Van de bevraagde bedrijven neemt 31% geen specifieke maatregelen. Een derde investeert minder of stelt investeringen uit. Ruim een kwart bouwt een financiële buffer op en probeert de kosten in de hand te houden. Het vergroten van de flexibiliteit in personeel, productie of processen wordt door 22% gedaan. 10% probeert minder afhankelijk te zijn door te diversifiëren in leveranciers, klanten of markten. Een kleine groep van 4% houdt meer voorraad aan van materiaal of handelswaar.
Als we kijken naar alle Nederlandse ondernemingen ervaren die gemiddeld minder onzekerheid dan agrarische bedrijven (74%). Behalve de landbouw scoort ook de industrie hoog. In de autohandel en zakelijke dienstverlening hebben met 65% de minste bedrijven last van economische onzekerheid.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.