De koers van tarwe is in 2021 uit de startblokken gevlogen. Gevoed door nieuws over exportheffingen en de kans op vorstschade zoeken de futures nieuwe hoogtes op. Sinds 2013 stond de tarweprijs niet zo hoog. De huidige beweging heeft veel weg van de volatiele en emotionele koers van de bitcoin. Betekent dit dat de koers ook weer hard kan dalen?
Sinds 21 december zit het contract op de Matif in een stijgende lijn. De tarwekoers is met €23,50 per ton gestegen. Ook het septembercontract bereikte 13 januari de grens van €200 per ton en noteert momenteel nog €2 hoger. De Amerikaanse beurzen zijn op maandag 18 januari gesloten vanwege Martin Luther Kingdag.
Verdubbeling exporttaks
Een exportheffing van €25 per ton tarwe in Rusland zorgde ervoor dat de tarwekoers in december gas kon geven. Eind vorige week werd duidelijk dat deze taks voor de periode 1 maart tot 1 juli wordt verdubbeld. Ook korrelmaïs en gerst krijgen met heffingen te maken. Daarom zetten de koersen opnieuw een stap.
In de fysieke markt betekent het dat Russische graanexporteurs nu proberen zoveel mogelijk tarwe aan te kopen. Vanaf 15 februari treedt de eerste heffing van €25 in werking. De fysieke prijzen zijn in korte tijd fors gestegen, tot $298 per ton FOB. Omgerekend is dat €247. Een week eerder lag de prijs nog zo'n €19 lager. Russische akkerbouwers waren al uiterst terughoudend met het verkopen van hun tarwe. Willen exporteurs nu product loskrijgen, dan moeten ze diep in de buidel tasten.
Winter aan zet
Wat ook meespeelt, is dat koning winter ook in Rusland aan zet is. In de Wolga-regio (in het zuidwesten van het land ) zijn de temperaturen flink gedaald. Omdat er dit seizoen nog weinig sneeuw is gevallen, is er een verhoogd risico op vorstschade. Voldoende sneeuw leidt er bovendien toe dat vochtreserves kunnen worden aangevuld. Afgelopen herfst was het erg droog, al hebben gewassen zich goed ontwikkeld.
Op korte termijn heeft de tarweprijs dus nog voldoende brandstof om te kunnen stijgen. Ook de technische analyse is nog positief. Toch wordt de kans op een correctie steeds groter nu de koersen naar een zeldzame hoogte stijgen. Landen in Azië en Afrika moeten tarwe afnemen, maar bij prijsniveaus boven de $300 per ton wordt dat lastiger. Turkije kondigde aanvankelijk een tender aan, maar trok die op het laatste moment weer in. Naar eigen zeggen vanwege weersomstandigheden, maar analisten denken dat het met de prijs te maken heeft. Hoe dan ook, de landen die toch al een verzwakte financiële positie hebben door coronacrisis kunnen steeds lastiger hun graanvoorraden aanvullen.
Invloeden van het weer
De weersomstandigheden spelen een andere 'key factor' in de markt. Grote delen van Europa hebben met een koude uitbraak te maken gehad, maar nieuwe weersverwachtingen hebben het over iets mildere temperaturen. De stand van de gewassen gaat zo een steeds belangrijkere rol spelen in de markt, om te bepalen hoe groot de oogst van 2021 gaat zijn. In de Verenigde Staten zijn nog steeds zorgen vanwege te droge groeiomstandigheden voor tarwe.
Ook voor het komend oogstjaar wordt gesproken over een variabele exportheffing op Russische tarwe, die een exportpiek aan de start van het nieuwe seizoen (1 juli) weg kan nemen. Kijken we tegelijkertijd naar de wereldwijde handelsbalans en oogst, dan is de huidige hoge prijskoers daar niet bij te matchen. Voor de Verenigde Staten wordt een 5% grotere oogst verwacht. In Europa – waar de gewassen er goed op staan – wordt een tarweoogst verwacht die 11,3 miljoen ton boven vorig jaar ligt. Ook de Russische tarweoogst wordt groter ingeschat dan een jaar geleden.