Het prijsniveau van €300 per ton werd donderdagmiddag 18 november weer kortstondig aangetikt, nadat het decembercontract voor tarwe op de Matif aan het begin van deze week nog fors moest inleveren. De koers sloot uiteindelijk €3 lager. Hoe lang duurt het nog voor we €300 als eindbedrag op de borden gaan zien?
De koers van tarwe in Parijs steeg donderdag met €8 per ton tot €297. Daarmee werd het hoogtepunt van vrijdag 12 november net niet bereikt. Toen sloot de koers nog €0,75 hoger. Twee factoren liggen in hoofdzaak ten grondslag aan de laatste prijsstijging. Zo bleek dat Algerije in zijn laatste tender 600.000 ton tarwe heeft gekocht. Hiervan mag Rusland 250.000 ton leveren, maar ook de EU doet mee. Dat sterkt de markt. Daarnaast blijven de Russische exportbeperkingen de gemoederen bezighouden.
Psychologische grens
Het is nog even afwachten of de prijsstijging van structurele aard is of niet. Het niveau van €300 blijft voor nu een deels psychologische grens. Neemt de krapte toe, en blijft ook het prijsniveau in de fysieke markt stijgen, dan is het goed mogelijk dat dit niveau daadwerkelijk structureel gezien gaat worden. Het duurt dan nog even voor het in de fysieke markt doorwerkt, al wordt in Europa voor baktarwe al wel €300 of meer betaald.
De Rheinische Warenbörse Köln noteert 18 november voor baktarwe €306 tot €307 per ton levering januari/maart. De Rotterdamse voertarwenotering steeg in week 44 al tot €306 per ton en komt deze week op €299 uit. Op de regionale beurzen is dat niveau nog ver weg. Met €284 noteert beurs Groningen de hoogste prijs deze week. Een fysieke prijs die 5% onder de termijnmarkt ligt is normaal tot goed te noemen.
Kwestie van tijd
De kans dat de €300 geslecht gaat worden, is eigenlijk een kwestie van tijd. De Europese tarweoogst zit dit jaar niet al te ruim in zijn jas. Vooral in Frankrijk. Het gaat dan om bak- en maaltarwe met de juiste specificaties. Dit is wat de Matif noteert. Handelaren vragen zich dan ook al hardop af of de Parijse prijs een goede weergave is van de totale graanmarkt. Met het huidig exportvolume en de aanhoudende vraag is de kans erg groot dat begin 2022 de EU-markt uitverkocht raakt. Het is nog wel even wachten voor dit prijsniveau ook in de fysieke markt doortelt, zoals ook Jaap Haanstra in een interview in de studio van Boerenbusiness uitlegt.
In het interview zegt Haanstra: "Het grootste gevaar van een hoge tarweprijs is de prijs zelf." Dat rapporteert ook het Franse marktbureau Strategie Grains. In zijn laatste exportverwachting – gepubliceerd op 18 november – snijdt het bureau flink in de Europese exportverwachting. Kopers worden afgeschrikt door de hoge prijzen en zijn eerder geneigd om maïs aan te kopen. In het novemberrapport wordt de EU tarwe-export verlaagd met 1,6 miljoen ton tot 30,4 miljoen ton. De eindvoorraad wordt met 2 miljoen ton naar boven bijgesteld tot 12 miljoen ton. Het verbruik van maïs wordt met 1,5 miljoen ton verhoogd.
Storm en regen
Zoomen we uit naar het wereldtoneel dan vallen een aantal zaken op. Zo hebben grote stormen in Canada ervoor gezorgd dat tarwe en andere granen niet uitgevoerd kunnen worden via de haven van Vancouver. Meer dan twintig schepen liggen momenteel te wachten om te worden geladen. Naast de extreem kleine graanoogst is het een nieuwe grote klap voor dit land. Exportproblemen door weersextremen hebben we dit seizoen vaker gezien. De gevolgen kunnen enorm zijn.
Ook Australië breekt het hoofd hoe ze hun grote tarweoogst zo snel mogelijk kunnen exporteren om aan de vraag van kopers te voldoen en om te kunnen cashen. Zware regenval zorgt ervoor dat de maaidorsers slechts sporadisch hun werk kunnen doen. Daarbij komt dat de kwaliteit van de tarwe inmiddels ook begint te lijden onder de regenval, die in sommige gebieden tot ver boven de 100 millimeter oploopt. Vooral China is een grote koper van tarwe, gerst en koolzaad in Australië.
Denken aan 2022
Akkerbouwers zijn de voorbije weken erg druk geweest met het zaaien van tarwe. In Nederland maar ook elders in Europa. De omstandigheden daarvoor zijn goed te noemen. Of meer gezaaid wordt in ons land is lastig te zeggen. Verkopers van zaaizaad durven daar geen uitspraken over te doen. Met het hogere prijspeil op de korte termijn stijgt ook de koers van het september 22 contract op de Matif. Dat sloot 18 november op €262,25. Het tienjarig prijsniveau staat op gemiddeld €196,10. Nu handelen om een deel van oogst 2022 veilig te stellen, is daarmee zeer aantrekkelijk geworden.