Forse daling tarweprijs, is die correctie terecht?

Het septembercontract tarwe op de Matif is gisteren gesloten op €392,25 per ton. Dat is 3,6% lager vergeleken met het slot een dag eerder en voor het eerst in ruim drie weken is de koers onder de €400-grens gezakt. Ook de andere contracten voor de oogst van 2022 deden een flinke stap terug. Het mei 2023 contract sloot op €380,25, eveneens de laagste prijs sinds 3 mei. Op de CBoT daalde de tarwekoers met 6%. Dat is ook meteen de daglimiet die op deze beurs wordt gehanteerd.

De forse correctie op de tarweprijs wekt bij verschillende analisten verbazing. Een directe aanleiding voor een dergelijke prijsbeweging lijkt te ontbreken. Het mogelijk openen van de Oekraïense havens aan de Zwarte Zee voor de export van graan speelt daarbij volgens bronnen een belangrijke rol. Maandag heeft de Russische president Vladimir Poetin hierover telefonisch gesproken met de Turkse president Tayyip Erdogan. Poetin maakte in dat overleg duidelijk dat Rusland klaar is om een ongehinderde export van graan uit de Oekraïense havens te faciliteren. Poetin stelt daarbij wel als eis dat de westerse sancties tegen Rusland worden versoepeld. Op 8 juni zal een Russische delegatie onder leiding van de minister van buitenlandse zaken Lavrov een bezoek brengen aan Turkije om een potentiële zeecorridor voor agrarische producten te bespreken, zo maakte de Turkse minister van Buitenlandse zaken gisteren bekend.

Dat vooral de beurs in Chicago behoorlijk extreem reageerde op dit nieuws, heeft volgens sommige experts te maken met de sluiting van de handel op maandag vanwege de Amerikaanse vrije dag Memorial Day. Het nieuws uit het Zwarte Zeegebied kon daardoor moment opbouwen en dat kwam er gisteren in één keer uit. Onderliggend is er niet veel veranderd op de tarwemarkt, zo waarschuwen experts. De EU heeft net overeenstemming bereikt over een boycot op Russische olie en het ligt niet in de lijn der verwachting dat het westen bereid is de sancties af te bouwen zolang de oorlog in Oekraïne voort duurt.

Moeilijk groeiseizoen
De groeiomstandigheden van tarwe blijven eveneens een groot punt van zorg. In het Crop Progress-rapport van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (dat vanwege Memorial Day gisteren werd gepubliceerd) krijgt 29% van de wintertarwe in het veld de status 'goed' of 'excellent' en 40% 'slecht' of 'zeer slecht'. Vorig jaar lag die verhouding op 48% 'goed' of 'excellent' en 19% 'slecht' of 'zeer slecht'.

Het zaaien van zomertarwe loopt behoorlijk achter. Slechts 73% van het geplande areaal is gezaaid, terwijl het vijfjarige gemiddelde op 92% ligt. Ook de opkomst van zomertarwe loopt fors achter. 42% staat dit seizoen nu boven, tegen 69% in het vijfjarige gemiddelde. In staten waar veel zomertarwe wordt geteeld, zoals Noord en Zuid Dakota en Minnosota, kan het areaal zomertarwe significant lager uitvallen door natte condities in het veld. Wanneer te laat in het voorjaar wordt gezaaid, daalt de opbrengstpotentie en neemt het risico voor de telers toe. De kans neemt toe dat de tarwe niet op tijd rijp is voordat de vorst invalt.

Ondanks dat de tarweprijzen historisch hoog staan, is de kans reëel dat boeren een slechts deel van hun geplande tarweareaal inzaaien. Een deel zal mogelijk worden ingevuld met soja dat later gezaaid kan worden. Daarnaast zal een deel van de boeren de weersverzekering aanspreken en de natte percelen een jaar braak laten liggen volgens bronnen. Met het zaaien van maïs en soja is in de VS wel een flinke inhaalslag gemaakt. De voortgang ligt voor beide gewassen nog maar 1% achter op het vijfjarige gemiddelde.