De onderhandelingen over de graandeal waarin onder meer de veilige routes naar Oekraïne worden geregeld zijn deze week een nieuwe fase ingegaan. Topdiplomaten van de VN en een zware delegatie van het Kremlin komen vandaag bij elkaar in Genève. Spelers op de granenmarkt en analisten kijken ook alweer verder vooruit.
De tarwemarkt staat op moment van schrijven zowel in Parijs als Chicago in het groen. Op de Matif noteert het meicontract voor tarwe met €268 per ton 2,4% hoger dan de slotkoers voor het weekend en op de CBoT 1,6% op 6.89¾ per bushel. De maïsnotering op de CBoT geeft een wisselender beeld. De contacten oude oogst staan tot enkele tiende procenten in de min terwijl nieuwe oogst voorzichtig wat in de plus staat. Soja staat over de hele linie in het rood met de grootste daling voor het november 2023-contract van 0,6% lager staat dan vrijdag.
De verlenging van de graandeal blijft een heet hangijzer op vooral de tarwemarkt. Vandaag (maandag 13 maart) zijn de onderhandelingen begonnen tussen Rusland in de VN in het Europese hoofkwartier van de Verenigde Naties in Genève. Het Kremlin heeft de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Sergei Vershinin afgevaardigd en voor de VN zitten Rebeca Grynspan en Martin Griffiths aan tafel. Onder analisten en handelaren is het nodige optimisme te bespeuren over een tijdige verlenging van de graandeal. Als we alleen sec kijken naar de koersbeweging op de tarwemarkt komt dat niet bepaald zo tot uitdrukking. Anderzijds is vorige week de risicopremie misschien ook wel iets te ver afgebouwd.
Export hobbelt door
Onder de huidige graandeal heeft Oekraïne tot 13 maart 32,9 miljoen ton graan geëxporteerd, zo maakt het Oekraïense ministerie van Landbouw vandaag bekend. Vorig seizoen stond de teler tot 27 maart op 44,8 miljoen ton. De boeren in Oekraïne worstelen ondertussen om de gewassen goed aan de gang te krijgen. De voorjaarswerkzaamheden zijn relatief vroeg van start gegaan, maar boeren beschikken nog niet over alle benodigde gewasbeschermingsmiddelen. Analisten van APK-Inform schrijven op basis van officiële bronnen dat landbouwbedrijven slechts over circa 35% van de benodigde gewasbeschermingsmiddelen kunnen beschikken. Telers hebben 9.356 ton herbicide en insecticide van de 26.926 ton die normaal nodig is in het eerste halfjaar. Volgens het ministerie van landbouw zijn het voor bedrijven in de regio's Kiev en Lviv die zonder de benodigde middelen zitten. Gebrek aan contanten dat het grootste struikelblok voor de lokale boeren volgens het ministerie. "Het lukt boeren niet alles te bemachtigen dat ze nodig hebben, zoals zaaizaad, kunstmest, brandstof en gewasbeschermingsmiddelen," aldus de vicevoorzitter van de Oekraïense boerenbond tijdens een meeting. "De opbrengsten worden daardoor veel lager en dat heeft ook een groot effect op de exportpositie." Volgens de vicevoorzitter is het dan ook belangrijk dat boeren voldoende toegang krijgen en houden tot de kapitaalmarkt.
In 2021 haalde Oekraïne nog een recordgraanoogst binnen van 86 miljoen ton. Door de oorlog zakt dat afgelopen seizoen terug naar 54 miljoen ton. Volgens de nationale college van landbouwuniversiteiten zou dit seizoen de graanoogst nog verder terug kunnen vallen tot 34 miljoen ton. Het Oekraïense ministerie van Landbouw zelf heeft overigens nog geen opbrengstprognose voor dit seizoen af gegeven.
Geheugensteuntje
Voor het weekend maakte de tarwe- en maïsnotering een sprongetje omhoog door de zwakkere dollar. De koers van de Amerikaanse munt stond onder druk door de problemen bij de Silicon Valley Bank. Een lager dollarkoers maakt Amerikaanse producten concurrerender op de wereldmarkt en dat vertaalde zich in hogere noteringen van tarwe en maïs. Dat optimisme onder handelaren op de CBoT is vandaag wel wat getemperd. Onzekerheid van het financiële systeem en de problemen die dat in de wereldeconomie kan veroorzaken, ligt bij iedereen nog redelijk vers in het geheugen na de crisis van 2007.