Analyse Granen & Grondstof
Verlenging graandeal werkt vooral psychologisch
Op het laatste moment is er toch nog een akkoord bereikt over het verlengen van de Zwarte Zee graandeal. Het effect op de granenmarkt laat zich raden. De koersen deden zowel in Parijs als in Chicago een stap terug.
Het septembercontract tarwe op de Matif leverde gisteren €9 in en sloot daarmee op €225,50 per ton. Op de CBoT daalde het julicontract tarwe met 3,8% naar $6.23½ per bushel. Maïs liet een vergelijkbare beweging zien en sloot op $5.61¼ per bushel oftewel 3,5% lager. Soja leverde 2,3% in om te sluiten op $13.33 per bushel.
De graandeal tussen Rusland, Oekraïne, Turkije en de VN is gisteren met twee maanden verlengd. Dat maakt de Turkse president Tayyip Erdogan één dag voor het aflopen van overeenkomst in een televisietoespraak bekend. Later werd dit bevestigd door de andere partijen. António Guterres, de secretaris-generaal van de VN, noemde de verlenging 'goed nieuws voor de wereld'. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken schrijft dat de verlenging "een kans is om de wereld voedselzekerheid te verzekeren, niet in woorden maar in daden". Wel maakt het ministerie de opmerking dat de Russische bezwaren die tegen verlenging van de deal werden aangevoerd nog steeds overeind staan. "Die obstakels moeten zo snel mogelijk worden weggenomen", schrijft het ministerie.
Vertrouwen
Dat de graandeal nu een vervolg krijgt heeft ook een belangrijk psychologisch effect op de markt. Een verlenging van twee maanden betekent dat de deal nu tot half juli loopt. Het gaat dus vooral graan van de oude oogst zijn dat nog uitgevoerd kan worden en er is door het tijdelijk stoppen van inspecties van schepen kostbare tijd verloren gegaan. De oogst van wintertarwe en gerst begint pas rond juli. Voor de nieuwe oogst blijft de onzekerheid over de export boven de markt hangen volgens sommige analisten. Maar dat er toch een overeenkomst is geeft spelers op de markt in elk geval wel weer wat meer vertrouwen.
De oogstramingen voor Oekraïne vallen dit seizoen overigens wel een stuk lager uit. Verschillende instanties komen met verschillende raming maar een halvering van de tarweoogst vergeleken met 4 jaar geleden wordt als reëel gezien. Dat is voor de Russische invasie en voor het recordseizoen dat daar aan vooraf ging. Ondanks alle onrust in het Zwarte Zee gebied blijven Rusland en Oekraïne wel grootmachten op de wereldmarkt tarwe. Gecombineerd zijn de landen goed voor iets meer dan een kwart van de wereldhandel in tarwe.
Kleinste tarweoogst in 60 jaar?
In de VS is de Wheat Tour 2023 van start gegaan. In Kansas zijn de opbrengstprognoses weinig bemoedigend. In de tour wordt uitgegaan van een opbrengst van omgerekend circa 2 ton per hectare. Ter vergelijking vorig jaar lag de opbrengst op circa 2,7 ton per hectare en het vijfjarige gemiddelde staat omgerekend op 3,1 ton per hectare. Deelnemers aan de tour maken melding van ernstige droogte schade in de tarwe en op plekken ook vorstschade. Grote vraag is of de tarweoogst in Kansas boven de 200 miljoen bushel (ruim 5 miljoen ton) uitkomt of niet. Sinds 1963 (het jaar van de moord op John F Kennedy, de I have a dream toespraak van Martin Luther King en de Elfstedentocht gewonnen door Reinier Paping) is de tarweoogst in Kansas niet onder de 200 miljoen bushel gezakt. Niet alleen in Kansas zijn er zorgen over tarwe. Voor Nebraska komt de Wheat Tour raming eveneens uit op circa 2 ton per hectare. Iets verder naar het oosten in Colorado staat de tarwe er overigens beter op en rekent de tour op 3,6 ton tarwe per hectare.