De suikerproductie in Oekraïne is met ongeveer 50% gestegen dankzij een groter areaal en redelijke opbrengsten. Export naar Europa ligt daarbij voor de hand, maar nieuwe regelgeving moet dat beperken. De suikernotering vaart op dit moment een onduidelijke koers door perikelen in Azië en Brazilië.
De suikerproductie in Oekraïne komt dit seizoen (2023/24) uit op circa 1,8 miljoen ton suiker, zo meldt het Oekraïense ministerie van Landbouw. Hiervan is ongeveer 1 miljoen ton bestemd voor de eigen consumptie volgens het ministerie. De suikerproductie is met de helft gestegen, want een seizoen geleden kwam de productie nog uit op 1,2 miljoen ton suiker. Dit komt mede door hoge opbrengsten, maar vooral door het areaal dat steeg van 186.000 naar 250.000 hectare. Dat zou betekenen dat er een behoorlijk volume geëxporteerd kan worden, waaronder naar Europa dat met afstand als belangrijkste afzetgebied geldt sinds de Russische invasie in Oekraïne. Het roept vragen op bij suikerproducenten in Europa en andere organisaties in aangrenzende landen van Oekraïne, die een verstoring van de EU-markt zien van de grondstof.
Nieuwe regelgeving in de EU omtrent de invoerrechten van bepaalde producten uit Oekraïne, waaronder ook suiker, moet er echter voor zorgen dat de totale invoer uit Oekraïne beperkt blijft. Dat blijkt uit een voorstel dat de Europese Commissie afgelopen week deed om verstoring van de EU-markt van bepaalde producten te voorkomen. Dit voorstel moet nog wel worden behandeld door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie en is waarschijnlijk pas in juni 2024 van kracht. Daardoor zal de suikerexport naar Europa in het huidige seizoen verder toenemen gezien de hoge suikerprijs en dat er in Europa een tekort is aan suiker. Bovendien wordt er pas aan de rem getrokken als het gemiddelde importniveau voor 2022 en 2023 is bereikt en is er juist in die twee jaren een aanzienlijke toename van de invoer van bepaalde landbouwproducten uit Oekraïne in de EU geweest, zoals de Commissie zelf aangeeft in de onderbouwing van het voorstel. Zo overschreed Oekraïne afgelopen jaar de export naar Europa van ongeveer 0,5 miljoen ton suiker.
In het seizoen 2023/24 werd tot en met 18 januari 2024 in totaal 197.000 ton suiker ingevoerd, bijna een derde meer dan een seizoen geleden op datzelfde moment. Het grootste deel hiervan werd ingevoerd in Roemenië (24,2%), gevolgd door Italië (20,4%) en Bulgarije (13,7%) meldt de Europese Commissie. De invoer van suiker uit Oekraïne blijft wel stijgen, mede dankzij een prijs die lager is dan uit de meeste andere landen van oorsprong. Alleen in de EPA/EBA-landen is de prijs lager dan in Oekraïne, maar de import uit een aangrenzend land - ook al is dat land in oorlog - gaat vlotter en makkelijker dan de hele logistiek die bij deze landen komt kijken.
Een analyse van de Europese Commissie heeft uitgewezen dat Oekraïne sinds het begin van de oorlog alleen nog suiker naar EU-landen exporteerde, terwijl in de jaren daarvoor minder dan 5% van alle suiker richting de Europese Unie ging. De laatste tijd wordt er echter ook geleidelijk aan meer suiker geëxporteerd naar landen buiten de EU, zoals Kameroen, Libië, Israël en Georgië. In totaal exporteerde Oekraïne in 2023 507.000 ton suiker.
Suikernotering vaart onduidelijke koers
De te varen koers van de suikernotering is nog niet helemaal bepaald, zo lijkt het sinds de start van februari. De suikermarkt krijgt verschillende prikkels die de prijs van de grondstof steunen maar ook naar beneden drukken. De ogen zijn daarbij vooral gericht op de verminderde productie in Azië. Maar ook Brazilië blijft belangrijk met de vraag hoeveel suiker het land kan exporteren de komende maanden en het daaropvolgende seizoen. Ondertussen is in Europa het suikerproductieseizoen bijna afgesloten en is ook hier duidelijk dat er suiker geïmporteerd moet worden om aan de consumptie te voldoen. Daarnaast lopen de (mondiale) schattingen door verschillende analisten over de suikerproductie uiteen. Marktdatabureau StoneX stelde afgelopen maandag het suikeroverschot verder naar boven bij tot 3,4 miljoen ton. Eerder was dat 730.000 ton!
De termijnmarkt in Londen is sinds februari licht gedaald van $665 per ton naar $646 per ton op het moment van schrijven (6 februari). Rond dat punt schommelt de notering wat op en neer door verschillende invloeden.