De daling die de suikermarkt heeft ingezet, werkt ook door in de handel in ledenleveringsbewijzen (LLB's). Waar vorig jaar nog bedragen tussen de €40 en €50 werden betaald, lijkt een terugkeer naar dat niveau voorlopig onwaarschijnlijk.
De prijzen liggen momenteel rond de €35 per LLB, al verschilt dat per zone: hoe dichter de bieten bij de fabriek worden verbouwd, hoe hoger de prijs doorgaans uitvalt. In de praktijk hangt de vergoeding bovendien sterk af van wat telers onderling afspreken. Zo verscheen er vandaag (25-11) in de DCA-transactieapp nog een melding van LLB's die in regio Zuid werden verhandeld voor €30. Volgens handelaren is dat geen uitzonderlijk dieptepunt, al staat de suikermarkt wel stevig onder druk. Die druk is zodanig dat Cosun zich genoodzaakt zag de al vastgestelde toewijzing opnieuw te verlagen: van 100% naar 90%.
Beïnvloeding bouwplan
Op dit moment beïnvloedt het toewijzingspercentage het bouwplan van menig bietenteler. Zij moeten op perceelniveau opnieuw afwegen of ze het perceel vol willen zaaien of juist niet. De vraag is echter wat het alternatief is. Uit de handel klinken daarom ook weinig geluiden die erop wijzen dat een gemiddelde akkerbouwer definitief afscheid gaat nemen van de bietenteelt. De meeste bedrijven die stoppen met de bietenteelt, denken daar al meerdere jaren over na, klinkt het.
Wat wel steeds vaker rondgaat in de markt, is dat LLB's tijdelijk worden verhuurd. Veel telers weten op dit moment niet goed of ze hun perceel wel of niet vol moeten zaaien met suikerbieten, en verhuur biedt dan een praktische tussenoplossing. Belangrijker nog: bij verhuur blijft het individuele lid wel UB-rechten (Uitkeringsregeling Bietenlevering) opbouwen, wat voor veel telers ook een reden is om niet zomaar hun LLB's te verkopen.
Alternatieven bepalen toekomst bietenteelt
Veel akkerbouwbedrijven zitten met de vraag wat dan een goed alternatief moet zijn voor suikerbieten. Volgens de handel vinden de meeste verschuivingen in de verkoop of afstoot van LLB's plaats in gebieden waar veel groentegewassen worden verbouwd; daar liggen meer teeltopties binnen handbereik. In zulke gebieden vormt de combinatie van groenteteelt, maar ook bloembollen, een aantrekkelijker alternatief dan in regio's waar het bouwplan traditioneel smaller is. Afgelopen jaar verdwenen er steeds meer LLB's richting Duitsland. De bietenteelt net over de grens bij Bunde (Nedersaksen) is de laatste jaren sterk uitgebreid. Duitse akkerbouwers zijn door wet- en regelgeving verplicht meer gewasdiversificatie toe te passen, en bieten zijn in de regio duidelijk in opkomst. Cosun neemt de bieten af van Duitse telers. Maar ook in die gebieden neemt de interesse in LLB's steeds verder af, terwijl twee jaar geleden nog bedragen van €60 per LLB werden betaald, zo klinkt het vanuit de handel.
Op basis van de recente marktontwikkelingen, de omvang van de suikerproductie dit seizoen en de verwachte voorraden bij de start van de volgende campagne, concludeert Cosun dat het voor het rendement in de bietenteelt verstandiger is om volgend jaar iets minder suiker te produceren. Dat betekent echter niet gelijk dat we een slecht jaar tegemoet gaan. Het gaat erom dat minder produceren tegen een hogere prijs uiteindelijk rendabeler is. Voor de handel in LLB's kan dit er wellicht toe leiden dat de markt weer wat opleeft.