Het is onvoorstelbaar veel wat de tarwegewassen dit seizoen wereldwijd meer opleveren dan verwacht. Elke maand worden ramingen naar boven bijgesteld. En die bijstellingen zijn niet mals. Sinds september is de oogstraming met 22 miljoen ton verhoogd. Dat is bijna net zo veel als de totale Nederlandse tarweproductie in de afgelopen twintig jaar.
De septemberraming van het Amerikaanse ministerie van landbouw wordt steevast bestempeld als een zeer betrouwbare voorspelling van de uiteindelijke oogst. De afwijkingen hierop die in de maanden daarna worden vastgesteld, zijn normaal gesproken beperkt. Dit jaar zijn de bijstellingen echter zeer fors. Aanpassingen van 8 à 9 miljoen ton per maand zijn geen uitzonderingen. Dergelijke wijzigingen zijn uitzonderlijk en dat tekent het feit dat de gewassen het veel beter hebben gedaan en doen dan verwacht.
Opvallend daarbij is dat de bijstellingen vooral plaatsvinden in de belangrijkste exporterende landen, behalve in de Verenigde Staten. De raming voor de Europese Unie spant dit jaar de kroon. Sinds de oogstperiode is de oogstverwachting in de EU met bijna 7 miljoen ton verhoogd naar 144 miljoen ton.
In Australië werd een paar maanden geleden nog een oogst voorspeld van 31 miljoen ton, maar door gunstigere groeiomstandigheden is die raming inmiddels verhoogd naar 37 miljoen ton. De Canadese oogst valt ook nog eens 5 miljoen ton hoger uit dan deze zomer werd voorspeld en bereikt dit jaar een recordhoogte van 40 miljoen ton.
Geen flauwekul
De afgelopen jaren hebben aangetoond dat de oogstramers van het Amerikaanse landbouwministerie geen flauwekul verkopen. Marktpartijen houden er ook terdege rekening mee. Voordat de USDA de maandelijks nieuwe uitkomsten presenteert, wordt een flink aantal analisten gevraagd wat zij denken waar het ministerie mee naar buiten komt. En als de uitkomsten wat hoger of lager uitvallen, heeft dat direct invloed in de markt. Dit jaar stijgen de verwachtingen flink en hebben bijstellingen vooral een prijsdrukkend effect.
Hoewel de bijstellingen hoog uitvallen, zijn het geen koekenbakkers bij het Amerikaanse ministerie. Ook hordes analisten hebben niet voorspeld dat de oogst zo veel hoger uitvalt dan eerder voorzien. Daarbij komt dat ook andere toonaangevende marktpartijen met hetzelfde euvel hebben te kampen dit jaar. Ook de internationale graanraad IGC en wereldvoedselorganisatie FAO moeten hun cijfers maandelijks verhogen en dat doen zij veelal in dezelfde lijn.
Misschien is het wel zo dat de statistici wat behoudend te werk gaan en dat daardoor eerder sprake is van een onderschatting van de oogst. Als de ontwikkeling van de tarweproductie op langere termijn wordt beschouwd, dan blijkt dat er jaarlijks zo'n 10 miljoen ton meer tarwe wordt verbouwd in de wereld. Dit jaar is de sprong ineens 37 miljoen ton en zulke grote sprongen zijn er niet vaak. Het is de grootste stap omhoog sinds 2013-2014. In dat jaar schoot de productie ineens met 56 miljoen ton omhoog, nadat het seizoen ervóór sprake was van een oogst die bijna 40 miljoen ton kleiner uitviel.
Zeven vette jaren
Dit seizoen maakt echter een periode vol van zeven vette jaren, waarin jaar op jaar de tarweproductie op wereldschaal is toegenomen. In 2018-2019 zakte de productie naar 730 miljoen ton, sindsdien is de oogst met ruim 137 miljoen ton toegenomen. Jaar op jaar werd er meer tarwe geoogst.
In al het cijfergeweld valt ook een wel zeer stabiele factor op. USDA handhaaft de telersprijs van tarwe in de Verenigde Staten op $5 per bushel. Dat is omgerekend een prijs van €158 per ton en dat is niet iets waar de telers per se blij van worden, gezien de kostenverhogingen waar ze de afgelopen jaren mee te maken hebben gekregen. Met een prijs van $5 per bushel is tarwe gedaald naar het laagste prijsniveau sinds 2019-2020 toen gemiddeld $4,72 per bushel werd betaald.