Blog: Lourens van der Lelij
Wat te doen in tijden van onzekerheid?
Het is momenteel geen sinecure om melkveehouder te zijn. Als alle regelgeving over je is uitgestort, wordt het stil. Het reductieplan veroorzaakt pijn, want er moeten dieren worden opgeruimd. De melkveehouders hebben een rechtszaak aangespannen en die is in beginsel gewonnen. Wat doe je als jouw situatie vergelijkbaar is met die van hen?
Ga je afwachten en kijken wat ervan komt? Of doen je mee met de nieuwe rechtsgang, die naar verluidt door meer dan 500 veehouders wordt aangespannen? Of toch maar wachten op de uitspraak van het hoger beroep, dat door de staatssecretaris is aangespannen?
Wat doe je in ondertussen met de dieren die, op basis van het fosfaatreductieplan, te veel op je bedrijf aanwezig zijn? Opruimen of houden? Houden brengt onoverzienbare financiële risico’s met zich mee. En de jaren 2015 en 2016 met een gemiddeld negatieve reserveringscapaciteit zijn nog maar net achter de rug.
Daarnaast moet een veehouder ook nog de keuze maken voor de toekomst van zijn bedrijf: uitbreiden, consolideren of met minder dieren verder gaan. Groeien betekent: fosfaatrechten kopen én in veel gevallen investeren in grond. Niet elke veehouder beschikt over die financiële ruimte, en de banken staan ook niet te trappelen om in moeilijke situaties de aankoop van fosfaatrechten te financieren.
Duidelijkheid over derogatie
En dan is er nog die andere uitdaging: de derogatie. Daarover wordt momenteel met 'Brussel' gesproken. In de wandelgangen worden allerlei proefballonnen opgelaten over bedrijfsspecifieke derogatie of gewasafhankelijke derogatie. Als ik echter de berichten van vandaag, half juli 2017, goed heb begrepen, zijn in alle gebieden waar dieren worden gehouden de nitraatgehalten zo sterk gedaald dat overal aan de voorwaarden van nitraatgehalte wordt voldaan.
Het hoeft dus helemaal niet zo moeilijk te zijn. Kom op met de duidelijkheid over de derogatie! We werken allemaal hard om de mestproductie in de hand te houden, en dat moet beloond worden met zekerheid. Het is een schande dat veehouders aan het lijntje worden gehouden.
In beton gegoten
Een aantal bedrijven is gesplitst doordat de melkveehouderijtak is verkocht. De koper van die bedrijfstak zit ook al maandenlang met een grote mate van onzekerheid. Volgens de laatste berichten "zit er nu een oplossing voor dit soort gevallen aan te komen". Tot op heden dus nog geen echte duidelijkheid, want voorlopig houden de beleidsmakers vast aan een in beton gegoten principe.
Dat houdt in dat na de overdracht van het rundveebedrijf de fosfaatrechten worden toegekend aan de oorspronkelijke eigenaar, die verder is gegaan als bijvoorbeeld schapenhouder of akkerbouwer. Echter, de koper heeft belang bij die rechten. Hij krijgt door verkeerde registratie te maken met boetebeschikkingen. Ook dat probleem is eenvoudig op te lossen door de Standaard Bedrijfsindeling melkvee bij de Kamer van Koophandel te schrappen. Ook hier is voortvarendheid gewenst!
Momenteel krijgt de melkveehouder gelukkig een goede prijs voor zijn melk. De vooruitzichten zijn positief, net als de exportkansen. De melkprijzen zullen daardoor waarschijnlijk nog verder stijgen. Die extra financiën hebben de veehouders hard nodig om aan hun verplichtingen te voldoen. Een buffer voor slechtere tijden is ook geen overbodige luxe; dat is in de afgelopen periode wel gebleken. Al met al is het een hele uitdaging om melkveehouder te zijn.
Lourens van der Lelij
Lid Algemeen bestuur en sectie Agrarisch Vastgoed
