EU waagt grote gok met melkpoeder

De EU opent 20 februari tender nummer 17. Dit in een poging om magere melkpoeder uit interventie te verkopen. Deze tender onderscheidt zich van de andere tenders, omdat het volume dat aangeboden gaat worden (99.156 ton) veel groter is dan bij de voorgaande tenders.

Van het totaal wordt 30.836 ton in België aangeboden, Frankrijk (14.860 ton) komt op nummer 2 en Litouwen (13.289 ton) staat op de derde plaats. Het aangeboden volume komt overeen met een aandeel van 26%, wat betreft de hoeveelheid melkpoeder dat opgeslagen ligt in de private opslag (2.754 ton) en in interventie (378.577 ton).

Ambitieus volume
Het is een ambitieus volume, want bij de vorige tenders lag het verkochte volume op 40 tot 220 ton. Alleen de veiling van 16 januari was een uitzondering, toen werd er 25.764 ton aangeboden en kon iets meer dan 7% van dat volume verkocht worden (1.864 ton). Nederland vertegenwoordigde hierbij (800 ton) het grootste volume, België volgde met 588 ton en Denemarken sluit de top 3 af (216 ton).

Het verkochte volume verdient niet de hoofdprijs, maar vooral de prijsstelling is alarmerend. Zo lagen de biedingen (€700 tot €1.350 per ton) veel lager dan het huidige niveau. Uiteindelijk vonden de zaken plaats op de vooraf vastgestelde onderprijs van €1.190 per ton, bijna 16% onder de notering van de termijnmarkt voor januari.

Tegen deze achtergrond wordt tender nummer 17 een spannende. Niet alleen voor de Europese markt, maar ook voor de wereldwijde markt van magere melkpoeder. Zo bevindt de verkoopprijs zich ver onder de voormalige bodem van €1.698 per ton en is de wereldmarkt daarmee een belangrijk vangnet kwijtgeraakt.

EU belangrijker dan GDT
Wordt de €1.190 per ton omgerekend naar dollar per pound voor Nonfat Dry Milk (NDM), dan correspondeert dit met een prijs van $0,70 per pound. Net onder de prijs die gemaakt wordt op de beurs van Chicago. Dat Chicago niet lager noteerde, was te danken aan de Global Dairy Trade (GDT) van 1 week eerder. Die ondersteunde, onder invloed van droogte in Nieuw-Zeeland, een prijs van $0,88 per pound.  

Nog complexer wordt de situatie wanneer de EU in zijn totaliteit afscheid neemt van de huidige interventie. Dit houdt in dat het wereldwijde vangnet voor de prijs van magere melkpoeder verdwijnt en juist dat maakte de laatste jaren het verschil tussen lage en dramatisch lage melkprijzen. Opmerkelijk genoeg zijn het de Verenigde Staten (VS) die, in een snelle reactie op lage melkprijzen, het tij nog zouden kunnen keren. In de EU is een rem op de melkaanvoer, als gevolg van nog steeds relatief goede melkprijzen, nog niet te verwachten.

Private opslag werkt wel
De interventieregeling bewijst een blok aan het been van de markt te zijn, maar de private opslag heeft wel degelijk geholpen. Hieruit verdween in 2017 dan ook 87.807 ton SMP. Vooral in de maanden februari, mei en juli konden er grote volumes weggezet worden. Ook bij boter blijkt de private opslag nog steeds goed te werken. Daar werd 2017 begonnen met 24.697 ton aan product en hier was in december nog 227 ton van over. 

De zuivelmarkt wordt nog eens extra uitgedaagd door de extra liters melk. De grootste groeiers waren in november Ierland (+16%), Roemenië (+12%) en Tsjechië (+11,8%). Nog eens 8 lidstaten kenden een groei 5% tot 10%, waaronder de grootste producenten: Duitsland en Frankrijk. Ervaringen uit het verleden leren dat wanneer de melkstroom eenmaal op gang gekomen is het veel tijd kost om deze weer in te dammen.De EU gaat een poging doen om een substantieel volume SMP uit interventie kwijt te raken.