Chinees melkrecord staat export niet in de weg

De Chinese melkplas groeit dit jaar met 3% tot een recordomvang van 34,500 miljoen ton, zo is de raming van het Amerikaans landbouwministerie (USDA). Dit is hoger dan eerder geprognotiseerd. De groei komt doordat de grotere Chinese melkveebedrijven met meer dan 100 koeien gas geven. Ondertussen nemen zij al 65% van de productie voor hun rekening. Het aantal melkkoeien neemt naar verluidt met 500.000 toe tot 61,5 miljoen. De gemiddelde melkgift per koe stijgt waarschijnlijk van 7.800 tot 8.000 kilo.

Melkprijs en subsidies stimuleren
De hogere melkprijs stimuleert. Het hele jaar al beweegt deze op het hoogste niveau sinds in elk geval 2015, zo wijzen cijfers van het Chinese landbouwministerie uit. Begin mei noteerde de melkprijs omgerekend €0,45 per kilo, een prima melkprijs naar Europese begrippen. Wat de productie ook stimuleert is het ondersteuningsprogramma van lokale Chinese overheden in provincies met veel melkvee. Vorig jaar werd er omgerekend €250 miljoen in de sector gepompt en ook in 2020 en de jaren daarna zijn subsidiepotjes beschikbaar.

Het doel hiervan is om de melkveehouderij verder te professionaliseren. Hoewel het niet letterlijk wordt gezegd, wil China het imago van haar eigen melkveehouderij oppoetsen. Van Chinese consumenten is alom bekend dat zij bij voorkeur overzeese zuivel consumeren, vanwege de hogere voedselveiligheidstandaarden.

China schijnt ook bezig te zijn om de import van buitenlandse zuivel te belemmeren. In februari gaf topman Hein Schumacher aan dat het voor FrieslandCampina steeds lastiger wordt om in China voet aan wal te krijgen. Chinese staatsbedrijven in de zuivel worden middels wetgeving geholpen. Wat de consequenties op de langere termijn hiervan zijn, moeten blijken.

Import neemt toe
Voorlopig blijft China qua zuivelimport aangewezen op Europa, de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland. De eigen productie is niet afdoende om de al jaren groeiende consumptie op te vangen. Op papier bedraagt het zuiveltekort 910.000 ton. Het USDA verwacht dat de zuivelimport dit jaar uitkomt op 930.000. Dit is een lichte stijging ten opzichte van 2019 toen de importvolumes met maar liefst 32% toenamen.

Deze rappe groei kwam toen doordat veel Chinezen meer zuivel consumeerden door een tekort aan varkensvlees. De coronacrisis die bijna heel China het eerste kwartaal in zijn greep had, zet geen rem op de zuivelconsumptie. De gemiddelde consumptie stijgt krap 2 kilo tot 35 kilo en blijft de jaren daarna verder toenemen tot 43 kilo in 2025. Dit doordat veel Chinezen Westerse (eet)gewoontes overnemen. Zonder de uitbraak van het coronavirus was de consumptie dit jaar nog harder gestegen.

Amerikaanse concurrentie
Tijdens de coronacrisis is in China extra melk verwerkt tot volle melkpoeder. Daarmee is het volgens het USDA niet zeker of China dit jaar ook meer melkpoeder importeert, waarschijnlijk is er vooral veel vraag naar UHT-melk. Het zal dit jaar sowieso weer een gevecht worden tussen Europese exporteurs en de concurrentie in Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten.

De Amerikaanse concurrentiepositie is flink verbeterd nu de handelsoorlog is beslecht, al rommelt het nog steeds tussen beide grootmachten. De Nieuw-Zeelandse zuivelcoöperatie Fonterra zit dit jaar goed in de ‘wedstrijd’. In maart lag de afzet in China (ruim 20.000 ton hoger (+10%) ten opzichte van vorig jaar. Nederlandse exporteurs melden dat de afzet naar China bijtrekt, maar nog niet op het oude niveau is.