Inside Melk
Franse bioboer klem tussen markt en wensdoel
Terwijl de gangbare Franse melkaanvoer bij oplopende prijzen toch achterblijft, gebeurt er met de biologische melkaanvoer het omgekeerde. Ondanks prijsverlagingen en afwaardering van product, blijft de aanvoer stijgen. Bioboeren dachten het goed te doen, maar weten momenteel niet goed hoe verder.
Dit artikel lezen?
Word abonnee en krijg direct toegang
Kies het abonnement dat bij je past
De aanvoer van biologische melk in Frankrijk stijgt dit jaar naar verwachting met bijna een kwart ten opzichte van vorig jaar, naar ongeveer 1,35 miljard liter. Daarmee is Frankrijk de grootste producent van biologische melk in de EU. Het aantal bedrijven dat is omgeschakeld en de gezamenlijke melkaanvoer zijn dit jaar echter zo hard gegroeid, dat de grote vier in de aanvoer en verwerking van biologische melk (Biolait, Sodiaal, Lactalis en Agrial) niet weten wat ze ermee aan moeten.
De Franse consumentenvraag groeit niet mee met het sterk gestegen aanbod. Biologische zuivel is toch een stuk duurder dan gangbaar product. Dit is ook niet echt onverwacht. Wat meer tegenvalt is de industriële vraag. De verwachting was dat er meer biologische melk nodig zou zijn voor met name kindervoeding. Franse verwerkers hadden gehoopt op extra verkopen naar met name China. Het loopt evenwel anders. Net als de Nederlandse zuivel ziet ook de Franse zuivel de afzet naar China juist teruglopen, ook voor biologisch product. Echte alternatieven daarvoor zijn er ook niet.
Prijsverlagingen en afwaardering
Daarom zien de verwerkers van biologische melk zich gedwongen om grote volumes biologische melk af te waarderen en de uitbetaalprijzen te verlagen. Zo heeft Sodiaal ervoor gekozen 10% van het aanvoervolume van biologische af te waarderen naar gangbaar en daar ook een gangbare prijs voor te betalen. Het verschil in uitbetaalprijs bedraagt ongeveer €12,00 per 100 liter. Biolait heeft 30% van de aanvoer afgewaardeerd. De twee andere grote verwerkers voeren prijsverlagingen door over het hele volume, van gemiddeld €5,00 tot €6,00 per 100 liter. Daarnaast hebben de grote verwerkers de omschakelvergoeding van €3,00 tot €6,00 per 100 liter even buiten werking gezet.
In Nederland en veel omringende landen blijft de prijsstijging voor biologisch melk wel achter bij de stijgingen op de markt voor gangbare melk, maar doet zich niet zo'n dramatische situatie voor als in Frankrijk. Daar gaat de discussie nu over de vraag: hoe verder? Meer promotie maken voor bio-zuivel? Maar wie betaalt dat dan?
Gangbare markt deint mee met Noord-Europa
Op de markt voor gangbare melk deint Frankrijk mee met de ontwikkelingen in Noordwest-Europa. Net als in Nederland en Duitsland loopt de melkaanvoer er achter ten opzichte van vorig jaar. In september daalde de aanvoer met 2,4%. In oktober zal dat, afgaande op de weekberichten, ongeveer even veel zijn, meldt overheidsorganisatie France-Agrimer.
De gangbare melkprijs in Frankrijk voor september schommelt rond een gemiddelde van €37,00 per 100 liter. Dat is de prijs voor melk met 32 gram vet en 38 gram eiwit. In Nederland bedraagt de gemiddeld uitbetaalde melkprijs voor dezelfde maand ongeveer €39,50 per 100 kilo (bij 4,41% vet en 3,57% eiwit).
Opvallend is dat, terwijl de Franse melkaanvoer dit jaar minder daalde dan bijvoorbeeld de Duitse en Nederlandse aanvoer, de spotmelkprijzen er tot recordhoogte stegen. In de voorbije weken werden prijzen tot wel 55 cent betaald, zo meldden partijen in de daghandel. Inmiddels zijn de prijzen weer gedaald.
Doorberekenen naar 2022
Kees Gielen, CFO bij Sodiaal, constateert dat de Franse melkprijs daarmee niet heel erg veel afwijkt van die in Nederland. "Voor de Franse boeren is er wel het probleem dat, net als in Nederland, de kosten heel erg sterk oplopen. Dat maakt het effect van de hogere prijzen grotendeels ongedaan. De zuivel zit nu met het probleem dat voor 2022 een sprong moet worden gemaakt voor wat betreft de verkoopprijzen bij de supermarkten. Het zal nog lastig worden om daar die hogere prijzen doorgevoerd te krijgen."