Zo beweegt de melkaanvoer in Europa

Vorig jaar toonde de melkproductie voor het eerst sinds de afschaffing van het Europese melkquotum in 2015 een lichte teruggang, zo blijkt uit cijfers van Eurostat. Deze trend zet voorlopig door in de eerste helft van 2022. Van januari tot en met april kwam de productie binnen de eurozone uit op 48,2 miljoen ton, een teruggang van 0,6%. Wat opvalt is dat de krimp vooral in de grote melkveelanden van Europa optreedt. We zetten de trends in de zes grootste lande landen, in volgorde van productieomvang, op een rij.

Duitsland zakt terug naar niveau 2017
De ontwikkelingen in Duitsland, de grootste producent in Europa, zijn misschien nog wel het belangrijkst voor wat betreft de prijsvorming op de zuivelmarkt. Het hele jaar al is sprake van een teruggang, ingegeven door stoppende melkveehouders. In het eerste kwartaal beperkte de krimp zich tot 1,5%, maar in april bouwde dit op tot 2,7%. In die maand kwam de melkproductie uit op 2,68 miljoen ton. Daarmee is de Duitse melkproductie terug op het niveau van 2017. 

Krimp in Frankrijk loopt op
Franse melkveehouders molken in april gezamenlijk 2,1 miljoen ton, een daling van 2,6% vergeleken met vorig jaar. Daarmee bouwt de krimp zich op. Gemiddeld bedroeg de teruggang namelijk 1,4% in de eerste vier maanden van dit jaar. Waarschijnlijk is de teruglopende melkproductie een gevolg van de droogte in Frankrijk. De droogte beperkt zich niet tot de zuidelijke provincies, maar ook melkveeregio Normandië kampt met een neerslagtekort. Ondertussen heeft Frankrijk weer de nodige regen gehad, maar niet genoeg om de problemen op te lossen. Wat Franse melkveehouders ook demotiveert om de productie is de lage melkprijs die bij veel verwerkers vlak boven €40 beweegt.

Nederland: Krimp loopt terug in mei
Nederland is voorlopig het enige land dat de aanvoercijfers over mei aan Eurostat heeft doorgegeven. Over de eerste vijf maanden van dit jaar is sprake van een krimp van 2%. In mei bedroeg de krimp echter nog maar 0,8%, waarmee de productie op de seizoensmatige piek uitkwam op 1,2 miljoen ton. De cijfers vallen geflatteerd uit, want vorig jaar mei liet de melkproductie in ons land voor het eerste een duidelijke teruggang zien, om vervolgens in juni diep onder het langjarig gemiddelde te duiken. Wel zijn de afgelopen weken geluiden te horen dat de aanvoer iets positiever is dan eerder was ingeschat. Of de melkprijzen die intussen zijn opgelopen tot €55 per 100 kilo gaan prikkelen de productie op te voeren, zal in de komende maanden moeten blijken.

Groei in Italië
In Italië laat de melkproductie wel groeicijfers zien, in de eerste vier maanden kwam dit uit op 0,4%. In april kwam de productie uit op 1,14 miljoen ton, waarmee de melkproductie die maand een sprintje trok. Deze verrassende toename laat zich moeilijk verklaren. Mogelijk houdt dit verband met gunstig voorjaarweer of anders de stijging van de melkprijzen. De komende maanden moet blijken of de groei doorzet, of dat de toename in april een incident was. Voor de Europese zuivelmarkt is Italië minder van invloed, omdat het land nauwelijks exporteert. Hoog uit vraagt het land de komende maanden om minder vloeibaar product uit Noordwest-Europa wat tijdens het toeristenseizoen wel gebruikelijk.

Poolse productie groeit gestaag verder
Polen is het enige land dat tot de vijf grootste melkveelidstaten behoort dat wel serieuze groeicijfers weet neer te zetten. In de eerste vier maanden was de gemiddelde groei 2,4%. Daarmee is Polen het land dat qua tonnages het snelste groeit, een trend die al langer zichtbaar is. Eerder schreven we al dat Polen op termijn Nederland voorbijstreeft als de huidige trend doorzet. In april was de productietoename van ruim een procent overigens wel iets kleiner dan de maand daarvoor.

Ieren breken in april met negatieve trend
In Ierland lag de melkaanvoer in de eerste vier maanden 0,7% onder het niveau van vorig jaar. Wel lijken de Ieren te breken met de negatieve trend, want in april kwam de aanvoer voor het eerst boven het niveau van 2021 uit. De productie bedroeg die maand 1,08 miljoen ton, wat neerkomt op een nipte toename. De Ierse verwerkers keren melkprijzen uit die ruim boven €50 liggen wat mogelijk stimulerend werkt om de melkproductie wat op te voeren.