De druk op de mestmarkt blijft ontzettend hoog en de benutbare dagen om drijfmest uit te rijden slinken verder door het aanhoudende natte weer. Ondertussen blijft het aanbod van mest maar komen, waardoor de afzetprijzen voor drijfmest nauwelijks zijn gezakt dit voorjaar. Ook het plan van demissionair landbouwminister Piet Adema om verlichting te brengen op de mestmarkt heeft geen effect voor de korte termijn. Deze week benadrukte hij nog eens dat er niets zal veranderen aan de afbouw van derogatie. De gehele sector blijft pleiten voor een oplossing die is gericht op de korte termijn.
Het plan van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid (LNV) dat vorige week in grote lijnen bekend werd om de mestmarkt te verlichten, heeft maar weinig invloed op de korte termijn. Daarnaast ligt de focus van de maatregelen overwegend op veehouders die stoppen en biedt de brief weinig toekomstperspectief voor de blijvers, zo stellen belangorganisaties in reacties. Adema heeft tijdens debatten al meerdere keren benoemd dat de situatie op de mestmarkt 'zeer urgent' is, maar desondanks is er geen enkele oplossing gericht op de korte termijn. Zo urgent ziet de minister het blijkbaar niet.
De gehele sector vraagt om oplossingen en die worden ook aangeboden vanuit de sector. "De snelheid waarmee de sector nu plaatsingsruimte verliest, maakt het simpelweg onmogelijk om (binnen de termijn) te voldoen aan de door Brussel opgelegde regels", liet LTO afgelopen week al weten in een brief nadat het plan van Adema bekend werd. Het opschorten van derogatieafbouw of een andere vorm waardoor meer plaatsingsruimte ontstaat, lijkt een van de weinige directe oplossingen om de druk van de overvolle mestmarkt te halen. Verschillende belangenorganisaties roepen het demissionaire kabinet dan ook op om zich hard te maken voor de terugkeer van derogatie, of in ieder geval een vorm daarvan.
Deur voor derogatie blijft dicht
Adema heeft zich de afgelopen tijd hard gemaakt in Brussel voor het behouden van (een vorm van) derogatie, maar kreeg voor de derde keer een harde nee te horen. Hij benadrukte nog eens dat er geen streep komt door de afbouw van derogatie, zo werd dinsdagavond duidelijk tijdens het commissiedebat over EU-beleid met LNV. Volgens hem is er van alles op tafel geweest en zijn er ook aanleidingen om meer plaatsingsruimte te creëren voor bijvoorbeeld bedrijven in 'schonere' gebieden zonder nutriëntenverontreiniging, maar ook dat heeft niets gebracht. "De deur is dicht en blijft dicht, wat wij ook doen in Europa, en daartoe hebben we ons te houden."
Gedoogbesluit Agractie
De sector blijft ondertussen maatregelen aanleveren om de druk van de ketel te halen. Zo heeft organisatie Agractie vanochtend (donderdag 11 april) middels een brief aan het LNV verzocht om een gedoogbesluit te nemen voor de aanwending van dierlijke mest. Zij vragen voor jaar 2024 en 2025 terug te gaan naar de plaatsingsruimte en regelgeving omtrent mest van 2022. Daarbij geven ze aan dat totale stikstofgebruiksnorm niet omhoog hoeft. Zij vragen om meer dierlijke mest in plaats van kunstmest te gebruiken. Ter onderbouwing wijzen zij naar het rapport van Herman de Boer van de WUR waarin hij laat zien dat de vervanging van dierlijke mest door kunstmest leidt tot een grotere uit- en afspoeling van nitraten in het oppervlakte- en grondwater. Ook wijzen zij erop dat volgens het 7e Actieprogramma in de gebieden waar veelal van derogatie gebruik is gemaakt, de waterkwaliteit over het algemeen beter is dan de gebieden waarbij veelal niet van derogatie gebruik is gemaakt. Hieruit valt af te leiden dat een ruimere aanwending van dierlijke mest ten opzichte van kunstmest niet nadelig is of hoeft te zijn. Agractie gaat op dinsdag 16 april in Brussel protesteren tegen het Europese mestbeleid.
Mestprijzen stabiel
De mestnoteringen van DCA zijn deze week (week 15) vrijwel onveranderd ten opzichte van week 14. Ten opzichte van het begin van het uitrijseizoen is varkensdrijfmest alweer iets toegenomen zelfs. Door het aanhoudende natte weer blijft het hollen en stilstaan voor de mesttransporteurs. Net wanneer de uitrijomstandigheden eindelijk beter worden, valt er weer een bui en daardoor is er nog altijd geen sprake geweest van topdrukte. Mesttransporteurs geven aan dat het aanbod van alle kanten komt en zien het aantal dagen om mest uit te rijden steeds minder worden. Dat zorgt naast het grote aanbod voor extra druk op de markt.