Concentraatbubbel haalt zuivelmarkt niet uit de rails

Met name de prijzen voor vaste zuivel blijven allemaal binnen een zekere bandbreedte zitten. De gemiddelde foliekaasprijs blijft volgens de DCA-noteringen stevig onder de €4.000 per ton, mozzarella breekt niet door de grens van €3.600 heen. Cheddar blijft ook onder de €4.000. 

Bij de melkpoeders overheerst nog steeds de neerwaartse druk. Met name bij magere melkpoeder kalft de prijs stapje voor stapje af. Ook bij weipoeder blijft er veel druk op de prijzen.

Toch staan kopers niet in de rij om in te slaan, ook al hebben ze hun behoefte voor de komende maanden nog steeds maar gedeeltelijk ingedekt. Kennelijk gokken ze op nog lagere prijzen, of verwachten ze in ieder geval dat de markt niet veel anders zal worden in de komende maanden.

Naar de export kijkend, hebben ze misschien gelijk, want de export buiten Europa loopt moeizaam. De EU is duur, maar concurrent Nieuw-Zeeland heeft weinig aanbod meer, want de melkproductie gaat naar een seizoensmatig dieptepunt, en ook de VS heeft geen enorm groot aanbod. De situatie kan dus snel omslaan ten gunste van de EU. Want naast prijs gaat ook beschikbaarheid tellen.

Piek geleidelijk voorbij
Dan wordt het ook voor kopers in de EU lastiger om product veilig te stellen. En veel meer melkaanbod zal er niet meer komen in de EU. De melkveehouderij zit nu op het hoogtepunt van de aanvoer. Tenminste, in Nederland en Duitsland. In Frankrijk is de piek alweer voorbij. Gokken op een periode met nog goedkoper zuivelaanbod lijkt dan ook een onzekere strategie.

De botermarkt lijkt een duidelijk voorbeeld van wat lang afwachten kan opleveren. Hier zijn er vrij beperkte voorraden en moeten kopers eigenlijk steeds iets meer betalen om product te kunnen krijgen.

Voor degenen die hoopten op goedkoper Iers of Pools product, valt het ook tegen. Extra Iers product tegen lagere prijzen is er amper door het late en natte voorjaar en Pools product is onderhand bijna even duur als het Noordwest-Europese.

Toch moet de sterk opwaartse beweging op de vloeibare zuivelmarkt niet te veel worden gezien als een teken van wat komen gaat. Met name de enorme prijsstijging bij magere melkconcentraat is een atypische ontwikkeling.

Deze prijspiek wordt veroorzaakt door inschattingsfouten, zo menen marktpartijen. Toen magere melkconcentraat een aantal weken geleden royaal voorradig was tegen erg lage prijzen, hebben diverse handelspartijen droogcapaciteit ingekocht voor aan bepaalde periode, ervan uitgaande dat nog een hele tijd goedkoop concentraat beschikbaar zou zijn. Het liep evenwel een beetje anders. Er is minder lang goedkoop concentraat beschikbaar dan gedacht en nu moeten de huurders van droogcapaciteit kiezen tussen eerder stilzetten van de melkpoedertorens of hogere prijzen betalen voor concentraat. De keuze lijkt gemaakt voor het laatste.

Omslagpunt
Het omslagpunt om nog te rendabel te kunnen verpoederen lijkt rond de €1.850 per ton concentraat te liggen. Daar ligt de huidige notering nog net iets onder, maar de ruimte voor verdere prijsstijgingen in het vloeibare segment lijkt beperkt. Overigens wordt de situatie ook bemoeilijkt door een capaciteitstekort bij de verwerking van rauwe melk tot room en concentraat. Ook daardoor is er minder concentraat beschikbaar dan veel kopers zouden willen.   

De prijzen voor overige vloeibare zuivel gaan veel minder sterk omhoog dan die voor concentraat. De roomnotering steeg wel met €180 per ton, maar dat is slechts een plus van 2,75% en geen 22%, zoals bij concentraat.

Rauwe melk wordt ook iets duurder, zowel in Nederland als in Duitsland, maar blijft nog altijd stevig onder de uitbetalingsprijs die de boer ontvangt van zijn verwerker.