Het toevoegen van kalk aan strooisel kan een minder gunstige omgeving creëren voor bacteriële groei, waardoor het risico op mastitis aanzienlijk wordt verminderd, zo blijkt uit onderzoek van veehouderijstudenten van de Aeres Hogeschool in Dronten. In opdracht van Berg Fourage deden zij onderzoek naar de procentuele vermindering van mastitisgevallen bij boeren die overstapten naar stro-kalkstrooisels, over de periode van een jaar.
Het gaat om een kwantitatief onderzoek door studenten van Aeres Hogeschool over de procentuele vermindering van mastitisgevallen na het inzetten van stro-kalkproducten, in opdracht van Berg. Ruim 5.500 koeien maakten deel uit van het onderzoek.
In de ligboxenstal liggen melkkoeien zo'n twintig uur per dag. De speenuiteinden komen in contact met strooisel dat besmet kan zijn met bacteriën, dat kan leiden tot mastitis. De economische gevolgen van mastitis zijn aanzienlijk en leiden tot financiële verliezen voor melkveehouders. De schade door klinische en subklinische mastitis brengt de rundveesector in Nederland jaarlijks meer dan €100 miljoen schade toe. Verschillende factoren beïnvloeden het optreden van mastitis, waaronder het voorzien van een hygiënische bedding.
Productspecialist Henry Westerink spreekt van drie belangrijke oorzaken die hij veelal ziet terugkomen in de praktijk: "Vocht, temperatuur en organische stof spelen een enorme rol bij bacteriegroei in de boxen. Een voorbeeld hiervan is melkveebedrijf Kuijer uit Soest, dat eind vorig jaar overstapte van gescheiden mest naar vlas alternatief premium plus. Het ging van twintig jaarlijkse mastitisgevallen op circa zestig melkkoeien, naar, zeer recent, het eerste lichte geval sinds november 2023. De stap van gescheiden mest naar een kalkmengsel bleek de oplossing."
Rol van kalkproducten bij mastitisgevallen
Concreet is uit het onderzoek gebleken dat er een gemiddelde reductie van 47% is te zien in het aantal klinische mastitisgevallen. Ook het aantal subklinische mastitisgevallen is gemiddeld met 40,2% verminderd. De ondervraagden betreffen melkveehouders uit Nederland en Duitsland die minstens één jaar geleden zijn overgestapt van een boxstrooisel naar een mengsel van stro en kalk van Berg.
Bacteriële groei beperken met deze tips
De interpretatie van de resultaten laat zien dat kalk de pH verhoogt en het vochtgehalte vermindert, waardoor de blootstelling van spenen aan omgevingspathogenen zoals coliforme en Klebsiella spp bacteriën voor mastitis afneemt door de bacteriële groei te beperken.
Het onderzoek suggereert hiermee een potentiële afname in mastitis gevallen door over te stappen op een stro-kalk mengsel. Productspecialist Henry Westerink bevestigt de noodzaak een vochtvrije ligbox door toevoeging van een stro-kalk mengsel: "We hebben gemerkt dat strooisel niet natter mag zijn dan 60% droge stof, liever nog een stuk droger. Daarom leveren we producten op maat met meer/minder kalk. Het is ook mogelijk om water weg te laten bij het mengsel of zelfs zonnebloemschilpellets als vochtvreter toe te voegen. Zo creëren we voor ieder bedrijf een ideale bedding die past bij het stalklimaat."
"We leveren producten op maat met meer/minder kalk. Het is ook mogelijk om water weg te laten bij het mengsel of zelfs zonnebloemschilpellets als vochtvreter toe te voegen. Zo creëren we voor ieder bedrijf een ideale bedding die past bij het stalklimaat", aldus productspecialist Henry Westerink
Over mastitis
In de veehouderij kennen we twee soorten mastitis. Klinische en subklinische mastitis. Klinische mastitis is visueel herkenbaar door uierontsteking of veranderingen in de melkeigenschappen, terwijl subklinische mastitis niet visueel zichtbaar is maar kan worden gedetecteerd door een plotselinge toename van het aantal somatische cellen in de melk. Het voorkomen van mastitis is cruciaal en vroege detectie maakt een effectieve behandeling met antibiotica mogelijk.
Het gebruik van verschillende strooiselmaterialen, zoals gescheiden mest of stro-kalkmengsels, kan de uiergezondheid beïnvloeden door de bacteriegroei in het rustgebied van de koeien te verminderen.
Onderzoeksopzet
De onderzoeksmethode omvat het ondervragen van melkveehouders in Nederland en Duitsland die minstens een jaar geleden zijn overgestapt van een ander boxstrooisel naar een mengsel van stro en kalk van Berg Fourage. Er deden 25 boeren met opgeteld ruim 5.500 koeien mee aan het kwantitatieve onderzoek met een betrouwbaarheid van 85% en een foutmarge van 14%. Boeren gebruikten vóór zij overstapten voornamelijk zaagsel, gescheiden mest en stro in de boxen.
Advies voor maatwerk mengsel?
Een gemiddeld strooisel voor iedere boer bestaat niet. Berg Fourage gelooft in het belang van persoonlijke behoeften en speelt hierop in met maatwerk mengsels die aansluiten bij jouw bedrijf. Nieuwsgierig naar wat we voor jou kunnen betekenen? Maak dan een afspraak voor een vrijblijvend adviesgesprek met onze adviseurs die gespecialiseerd zijn in boxhygiëne en uiergezondheid.
Neem contact op met Berg Fourage via 0341-768222 of mail naar verkoop@bergfourage.nl
Bron: 'Procentuele vermindering mastitis gevallen door stro-kalk producten' door Thijs Paauw, Gijs Niehof, Oane Tjalma van Aeres Hogeschool Dronten | 17-06-2024