Heeten Titanic onder de vergisters

De vergister in Heeten werd in 2007 in gebruik genomen, maar na amper zes jaar en vier keer veranderd te zijn van eigenaar, dreigt het doek nu te vallen. De MEP-subsidie, hoge prijzen voor coproducten en het niet slagen in de afzet van kunstmestvervangers vormden samen het ijsblok voor de eigenaren van de Titanic in mestland.

Een groep van 50 varkenshouders verenigd in Biogreen stond aan de wieg van de vergister. Vijf jaar en zes miljoen euro was er voor nodig om de vergister op te zetten. Een ambitieus plan. Zeker omdat vergisters toen pas net in opkomst waren. "Op het nippertje kon Biogreen nog gebruik maken van de MEP-regeling om subsidie te krijgen voor de productie van elektriciteit", aldus Pig Business.

Wat ze toen nog niet konden weten was dat ze deze subsidie beter aan zich voorbij hadden kunnen laten gaan. Hierna kwam de overheid met een SDE-subsidie die een concurrent werd van de eerdere MEP. Waar MEP een vaste vergoeding van 9,7 cent uitkeerde, wordt de SDE-subsidie aangepast aan de prijs van grijze stroom, waardoor ondernemers altijd 16 tot 17 cent ontvangen.

Ook bij de introductie van kunstmestvervangers bleek de overheid een onbetrouwbare partner. In 2008 gaf coöperatievoorzitter Jan Schokker al aan dat Biogreen alleen een succes kan worden als digistaat, hetgeen wat overblijft na vergisting, ingezet kan worden als een kunstmestvervanger. Het idee was dat digistaat dan niet meer meetelt als dierlijke mest, maar als een ander product. Immers, in eerste instantie neemt bij vergisting met coproducten de hoeveelheid mest toe. Dit doordat er mest en nog enkele andere producten de vergister in gaan, samen komen ze eruit als mest. 

Dit laatste is nooit gelukt. Ondertussen daalde de prijs van grijze stroom en werden producten zoals graan en maïs, die nodig zijn om mest te vergisten heel duur. Droogte in bijvoorbeeld Rusland en een grote vraag vanuit ethanolproducenten waren daar de oorzaak van. De MEP-vergisters kregen bij de inkoop van producten te maken met sterke concurrentie van degene met een SDE subsidie en van vergisters in Duitsland en België.

De vergister in Heeten gaat daardoor in 2010 voor de eerste keer failliet. Bieleveld Bio-energie, een bedrijf met het kantoor in Amersfoort, zorgt voor een doorstart, maar moet in maart 2012 eveneens een faillissement aanvragen. Bieleveld nam de vergister over voor 3 miljoen euro, terwijl er een schuld van naar schatting 7 miljoen euro op de vergister rustte.

Pas in oktober 2012 wordt er een nieuwe koper gevonden in kalfsvleesbedrijf BKC International. Deze wil de kalvermest van de aan BKC leverende kalverhouders gaan vergisten. De installatie brengt dan nog 950.000 euro op. Eind 2012 ziet het er naar uit dat er toch hoop is voor de vergister. BKC heeft namelijk partners gevonden in de vorm van de Schuking Energy Group en Sepa Green Energy. Schuking wil zelfs de capaciteit uitbreiden naar 1 miljoen ton. Samen vormen de drie partijen Bio Energy Partner.

Zonder veel furore wordt Schuking rond het begin van 2013 de enige eigenaar van de vergister. Zo meldt Maikel Speijers van BKC. ´Wij hebben per 1 januari 2013 de vergister verkocht. Voor de kalvermest is een andere bestemming gevonden en dat is het belangrijkste.´ Ook Sepa Green geeft aan al eerder zijn aandeel ´aan het bedrijf ontvlecht te hebben´.

Vooralsnog is het niet gelukt om een reactie vanuit Schuking Energy te krijgen. Wel heeft het bedrijf nog zes vergisters onder zijn beheer. De resterende looptijd van de MEP subsidie en de problemen met de omwonenden lijken vooralsnog de oorzaak ervan te zijn dat het energiebedrijf niet met de vergister verder wil. Hoeveel Schuking voor de vergister betaald heeft is niet bekend.   

Lambert Schuldink van Countus was in de beginfase betrokken bij de vergister. ´De vergister heeft als een voorbeeld gediend en het was een perfecte visie.´ Hoewel hij de laatste jaren niet betrokken was bij de vergister geeft hij wel aan dat het vanaf het begin zwoegen was met de techniek rondom de verwerking van digistaat.

Het project in Heeten stond symbool voor een oplossing van de mestproblemen bij veehouders. Ook is er veel van geleerd, maar uiteindelijk ziet het er naar uit dat het niet beter met de vergister gaat aflopen dan met de Titanic.  

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.