Column Erik Marcus
Dubbel de klos door erven van zwartspaarders?
Een bekend Nederlands spreekwoord zegt: ‘beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald’. Dit gezegde lijkt van toepassing op iedereen die nog zwart geld op een buitenlandse bankrekening heeft staan. Voor hen bestaat er nog tot 1 juli van dit jaar de mogelijkheid om boetevrij tot inkeer te komen en dit vermogen alsnog aan de Belastingdienst op te geven en daarover inkomstenbelasting te betalen. Wie na deze datum tot inkeer komt of van wie het vermogen na deze datum wordt ontdekt, krijgt te maken met forse boetes.
De kans op ontdekking wordt met de dag groter. Wij leven immers in een tijd waarin alles is geautomatiseerd, waardoor informatie steeds makkelijker is uit te wisselen. Ook leven wij in een tijd waarin steeds meer banken en landen besluiten iets aan het bankgeheim te doen. Steeds meer informatie komt daardoor binnen handbereik van de belastingdienst. Om overigens nog maar te zwijgen van bankmedewerkers die voor veel geld bereid zijn gestolen of illegaal gekopieerde gegevensdragers aan de Belastingdienst te verkopen.
Boetevrij inkeren is alleen mogelijk wanneer sprake is van een vrijwillige verbetering. Van vrijwilligheid is geen sprake meer als de Belastingdienst de vragenbrief al op de post heeft gedaan of wanneer al een boekenonderzoek is aangekondigd. De Belastingdienst mag, met andere woorden, echt nog niet weten dat er verborgen inkomen of vermogen aanwezig is. Indien voor 1 juli gemeld, moet uitsluitend de belasting over de afgelopen vijf jaar voor inkomen of vermogen in Nederland of 12 jaar voor buitenlands inkomen en vermogen alsnog, vermeerderd met rente, worden betaald.
In mijn praktijk heb ik een aantal zaken onder handen, waarbij de klanten in het verleden niet zelf een buitenlandse bankrekening hebben geopend maar de (schoon)ouders. Na hun overlijden behoorde deze bankrekening tot de nalatenschap die vererft aan de - eenvoud halve - kinderen. Net als de handelswijze van de overleden (schoon)ouders. De erfgenamen hebben de bankrekening in de afgelopen jaren met andere woorden ook niet aangegeven.
Onder druk van veranderde omstandigheden en de mogelijkheid die de ruimhartige inkeerregeling biedt, wensen veel erfgenamen zich aan te melden voor deze regeling. Gemakshalve wordt voorbij gegaan aan de mogelijkheid dat slechts één of meer erfgenamen het vermogen alsnog willen opgeven en de andere erfgenamen dat niet willen. Hier kunnen geregeld onderlinge problemen uit voortvloeien.
Voor de inkerende erfgenamen dreigt er echter een vervelend addertje onder het gras. De Belastingdienst meent dat de belastingheffing voor deze erfgenamen niet beperkt blijft tot de heffing van inkomstenbelasting, maar dat er ook alsnog erfbelasting (successierecht) over de verkrijging van de erfenis moet worden betaald. Zelfs al zijn de ouders voor de hierboven genoemde verjaringstermijn van 12 jaar overleden. Met andere woorden: mogelijk kan elke erfenis van zwart vermogen alsnog worden belast.
Dit gedachtengoed is gebaseerd op een wetswijziging uit 2012,l waarbij de navorderingstermijn voor erfbelasting over buitenlands vermogen is komen te vervallen. En door het ontbreken van overgangsrecht bij deze wetswijziging, wordt verondersteld dat het mogelijk is om onbeperkt terugwerkende kracht aan de nieuwe regel te geven. De vraag is of dat wel juist is.
Er kan hier nu een heel betoog worden geschreven over de juistheid of onjuistheid van dit standpunt. Met het oog op de toegestane omvang van deze bijdrage wordt volstaan met de conclusie dat het standpunt niet juist is. Een onbeperkte navorderingsmogelijkheid past niet in ons rechtssysteem. Voor iedere belastingplichtige geldt dat het einde immers op enig moment in zicht moet zijn.
Tussen de belastingadviespraktijk en de belastingdienst is hierover echter (nog?) geen communis opinio. Zolang dat niet het geval is, moet er rekening mee worden gehouden dat de belastingrechter het laatste woord heeft. Inkerende erfgenamen moeten zich daar op in stellen.
mr. Erik Marcus
Eigenaar Remie Fiscaal Juridisch Adviesbureau LLP
Erik Marcus
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.