Agrarische sector moet zelf een bank oprichten

Niets is meer hetzelfde. De economische crisis is in 2008 begonnen en nu, vijf jaar later, is en blijft alles anders. De wereld is veranderd en de Europese Unie is wereldspeler af. De puinhopen die de recessie boven water hebben gebracht in de financiële huishouding van zowel de EU, de Europese lidstaten en de banken, hebben er in geresulteerd dat we  nog steeds in een diepe crisis zijn ondergedompeld.

Veel lidstaten hebben hun banken moeten redden dankzij miljarden euro’s aan garantstellingen van de Europese Centrale Bank (ECB), die haar poorten wagenwijd heeft open gezet. Ze leent bijna voor niets (0,25 procent) geld uit om zodoende het banksysteem in stand te houden. Iets wat overigens typisch des Europa is. In onze cultuur zijn we niet gewend om verlies te nemen en daardoor laten we de zaak liever uitrotten. Iets wat de Amerikanen iets anders hebben aangepakt. Daar hebben ze gewoon de markt zijn werking laten doen, wat heeft geleid tot inmiddels meer dan 600 failliete banken

In Nederland hebben we de zaak echter gered door geld te verstrekken aan de zogeheten systeembanken. De rekening wordt nu en de komende jaren betaald door de klanten. Ook de landbouw is slachtoffer van deze reddingspoging, want of de banken daadwerkelijk zijn gered is nog maar zeer de vraag.  Door de reddingsactie zijn banken geen concurrenten meer van elkaar. Ze zijn bovendien vol op de rem gaan staan in het uitlenen van geld, iets wat de economie nu juist zo nodig heeft.

Ook de agrarische sector voelt dit. De keuze in het aantal banken is erg karig bij gebrek aan alternatieven in bankenland. Dus moeten we weer met de pet in de hand naar de bankier in de hoop om een lening te krijgen. De marges zijn inmiddels flink opgepompt: spaarders krijgen 0,75 procent en geldleners betalen al gauw 3 tot 4 procent. Dit heet dan een liquiditeitsopslag, maar valt feitelijk gewoon onder het vergroten van de marge.

De landbouw is de sector met de meest rooskleurige toekomst als we alle goeroes en analisten moeten geloven. We hebben veel kapitaal nodig om te investeren, zodat we in de toekomst 9 miljard mensen kunnen voeden. DCA heeft uitgerekend dat door de vergrijzing in de landbouw (75 procent van het boeren is ouder dan 55 jaar) binnen nu en 15 jaar meer dan 635.000 ha moet worden overgedragen.

De huidige schuldenlast van een hectare landbouwgrond ligt rond de 15.000 euro, maar we weten ook wat de laatste jaren de grondprijs  is. Daarmee komt de financieringsbehoefte voor de landbouw op basis van grond de komende jaren alleen al uit op 30.000.000.000 euro. Oftewel 30 miljard euro, waarbij we dan nog uitgaan van een stabiele grondprijs van 48.000 euro per hectare.

En dit moet dan worden verstrekt door banken die eigenlijk liever niet willen uitlenen. Dit zet de sector op slot. Daarom is het: time for change. Het is tijd om opnieuw als landbouw het heft in eigen handen te nemen en zelf weer een bank op te richten. Dat hebben we in het verleden ook gedaan, dus waarom kan dat nu niet? De bestaande banken zijn gevangen in het systeem en in hun verleden. Dit duurt nog jaren, voordat zij weer normaal geld kunnen verstrekken. Tijd die de landbouw niet heeft.

Door te beginnen met een schone (nieuwe) bank die zonder ballast uit het verleden kan financieren, kan de landbouw zich zelf weer voorzien van geld dat al in de sector zit. De stoppers kunnen voor meer geld sparen en de groeiers kunnen voor minder geld lenen. Als de grote coöperaties (voer, suiker, melk, akkerbouw) hier ook achter gaan staan, dan is deze bank alleen al op basis van hun geldstromen vanaf dag 1 winstgevend. Nu is het moment om zelf , met elkaar en met een schone lei, onze mooie landbouw the next step te laten maken.

Wie doet er mee?

Kees Maas
Directeur DCA Groep

Kees Maas

Kees Maas is directeur van de DCA Groep. Hij heeft meer dan 25 jaar ervaring in de grondstoffenhandel, zowel op de beurzen als in de fysieke markt. Maas is een specialist in prijsrisicomanagement en een veelgevraagd sparringpartner van foodconcerns voor hun afzet- en inkoopstrategie.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.