Blog: Niels van der Boom

Mist de landbouw knappe koppen?

19 April 2018 - Niels van der Boom - 13 reacties

De agrarische sector digitaliseert in rap tempo. Onder vakkennis worden niet langer alleen recht ploegen en een melkdiploma geschaard. Boeren, medewerkers, monteurs en chauffeurs moeten kennis van elektronica hebben. Mist de landbouw knappe koppen?

Ten opzichte van andere Europese landen zijn er op het Nederlandse boerenerf relatief veel knappe koppen te vinden. Agrarisch ondernemers in de akkerbouw, melkveehouderij en varkenshouderij die een HBO of zelfs WO-diploma op zak hebben. Zij vinden voldoende uitdagingen in het runnen van hun bedrijf. In de agribusiness daar omheen is dit een ander verhaal.

Vraag naar ICT-ers
In alle takken van sport heeft elektronica de overhand genomen. De landbouw is daarop geen uitzondering. Sterker nog: het is misschien wel de enige sector waar grote voertuigen vrijwel autonoom hun werk kunnen doen en waar drones, satellieten en robots helpen om beslissingen te nemen. Hier goed mee omgaan, om het maximale eruit te halen, is een vak apart. Het vraagt specialistische kennis. Bij de boer, loonwerker en het dealerbedrijf. Het is mede de reden waarom het voor boeren steeds lastiger is om goed personeel te vinden.

Het tekort aan
ICT-ers stijgt naar recordhoogte

Het vinden van agrarisch georiënteerde ICT-ers valt niet mee. Uit onderzoek blijkt dat in Nederland het tekort aan ICT-ers naar recordhoogte gaat stijgen. In 2020 zijn er naar schatting 54.000 arbeidsplaatsen niet ingevuld in deze branche. Hoeveel daarvan komen uit de landbouw? En, belangrijker nog; hoe kan dit tekort worden bestreden.

Onderwijsachterstand
Scholen doen wat ze kunnen. Zij erkennen dat het onderwijs is ingehaald door de technologie. Daar komt echter in rap tempo verandering in. Landbouwscholen slaan de handen ineen met fabrikanten en boeren om problemen in de praktijk het hoofd te bieden. De vraag is echter of de aanwas van leerlingen voldoende is om de landbouw van monteurs, chauffeurs en ontwikkelaars te voorzien.

Tafeltennis en verse muntthee
De agrarische sector aantrekkelijk krijgen voor buitenstaanders is 1 oplossing voor het probleem en waarschijnlijk ook noodzaak. In de praktijk valt dit vies tegen. Mensen, afkomstig uit een agrarisch milieu, blijven in de sector hangen. Vaak omdat ze er hun hart aan hebben verpand. Een elektronicaspecialist gaat liever bij een hip ICT-bedrijf aan de slag. Eén met een tafeltennistafel, verse muntthee, fatsoenlijke werktijden en een puik salaris met goede voorwaarden. Daar zit een belangrijk knelpunt voor de agrosector. Een gemiddeld mechanisatie-, loon- of landbouwbedrijf wordt gerund onder het motto van: ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’.

Ik durf te stellen dat een ondernemer zelf mede het succes bepaalt. Lukt het je om uitdaging te bieden, en begrijp je de behoeftes, dan kom je als bedrijf ook verder. Wie blijft hangen in het verleden, houdt uiteindelijk op te bestaan. Die verandering is bijna net zo ingrijpend als de digitale revolutie in de sector.

Natuurlijk proces
Begrijp me niet verkeerd. Niet iedere monteur of chauffeur hoeft een HBO diploma op zak te hebben. Het werk- en denkniveau wordt echter een vereiste om te kunnen werken met steeds ingewikkelder wordende taakkaarten, GPS-systemen, drones en sensoren. Bovendien moet je zelfredzaam zijn om kleine storingen te verhelpen. Deels vindt deze scholing op een natuurlijke manier plaats. Kijk maar hoe goed een 4-jarige met een tablet om kan gaan. Over 15 jaar is de kans groot dat hij of zij meer weet van het GPS-systeem dan hun vader.

Toch doen bedrijven in de agribusiness er denk ik goed aan om na te denken over hun toekomst. Een vacature is op dit waarschijnlijk nog wel in te vullen, al valt ook dat niet altijd mee. Hoe is die situatie over 5 of 10 jaar? Kunnen werknemers dan mee met de techniek van dat moment?

Niels van der Boom

Niels van der Boom is senior marktspecialist akkerbouwgewassen bij DCA Market Intelligence. Hij maakt vooral analyses en marktupdates over de aardappelmarkt. In columns deelt hij zijn scherpe blik op de akkerbouwsector en technologie.
Reacties
13 reacties
jan veltkamp 19 April 2018
Dit is een reactie op dit artikel:
[url=http://www.boerenbusiness.nl/ondernemen/blogs/column/10878266/mist-de-landbouw-knappe-koppen][/url]
Het onderwijs is niet ingehaald door technologie. Het onderwijs heeft alle praktijk aan de kant geschoven en enkel de puur theoretische kant onderwezen. Ze (het onderwijs en regering) hebben gewoonweg de totaal verkeerde weg gekozen.
Peter 34 19 April 2018
hoe kan dit tekort worden bestreden?
Zou de NL landbouw/akkerbouw niet als een blok naar producenten kunnen optreden om voor alle aspecten, soft-en hardware,1 platform te eisen? Met al die verschillende systemen, nu weer met drones, waarbij ieder bedrijf meent het beste product te hebben is het zelfs voor specialisten niet te overzien. Vorige week was de nationale dronedag. Die werd naast gewaardeerde standhouders vnl. zonder drones, vooral bevolkt door deskundigen op dit gebied. Waarmee we ons helemaal afhankelijk maken van deze oogklepspecialisten, afhankelijk maken. Net als met telefoonstekkertjes: 1 systeem en anders lig je buiten de markt.

zo weinig mogelijk afhankelijk laten worden van dergelijke technieken.
Wie zegt dat je drones nodig hebt om een gat in de grond te graven of je gewas te controleren?
Een verbeterd spuitsysteem met camera's op de spuit heeft geen taakkaarten of drones nodig, hoogstens snelle, goede electrische aansturing. Met al aanwezige zelfdiagnose middels telefoonverbinding kunnen de problemen heel vaak ter plekke, zonder bezoek, worden opgelost.

eigenlijk vreemd dat ICT met knappe koppen gelijk wordt gesteld. Ja, er zijn ook knappe koppen bij betrokken, maar de meeste systeembeheerders zou ik daar niet onder scharen. De ICTers kennen bepaalde trucjes en jargon, dat hen die status verschaft.
Bel eens een helpdesk (HP, Toshiba, MS). Hoe vaak moet men niet ruggespraak houden of terugbellen omdat een vraag/probleem moet worden "ge-escaleerd?, jawel mijnheer, escaleren.... naar de VS.

De echt nodige koppen en handen zijn monteurs uit de landbouw, die zowel diagnose kunnen stellen als repareren van de electronica en programma's evenals de electro-hydrauliek beheersen. Dat gaat verder als ICT en zijn gewaardeerde mensen.
Peter 34 19 April 2018
waar cialis staat was specialisten geschreven en bedoeld.
peter 34 19 April 2018
Peter 34 schreef:
waar cialis staat was specialisten geschreven en bedoeld.
"specislisten"
peter 34 19 April 2018
Peter 34 schreef:
waar cialis staat was specialisten geschreven en bedoeld.
"specislisten"
peter 34 19 April 2018
Peter 34 schreef:
waar cialis staat was specialisten geschreven en bedoeld.
"specislisten"
hans 19 April 2018
Specislisten, of specialisten? Alle electonica is leuk, en vooral een verdienmodel voor de periferie. Je koopt het niet te duur, maar zelf ben je daarna aan de goden over geleverd, voor alles ben je inderdaad een "specialist" nodig. Of in gewoon nederlands, iemand die z'n vak verstaat, zoals dus ook een boer een specialist is, of niet natuurlijk. Alle moderniteiten ten spijt, de Europese boer blijft afhankelijk van subsidies, want concureren tegen goedkope arbeidslanden lukt zonder bescherming nooit, zie de kip uit Oekraine. Zie ook alle andere maak-industrien en primaire sectoren.
hans 19 April 2018
Kennelijk zijn ze bij Boerenbusiness ook nog enkele soft of hardware wizz-kids nodig om de copy goed te plaatsen ....
schoenmakers1 19 April 2018
hans schreef:
Specislisten, of specialisten? Alle electonica is leuk, en vooral een verdienmodel voor de periferie. Je koopt het niet te duur, maar zelf ben je daarna aan de goden over geleverd, voor alles ben je inderdaad een "specialist" nodig. Of in gewoon nederlands, iemand die z'n vak verstaat, zoals dus ook een boer een specialist is, of niet natuurlijk. Alle moderniteiten ten spijt, de Europese boer blijft afhankelijk van subsidies, want concureren tegen goedkope arbeidslanden lukt zonder bescherming nooit, zie de kip uit Oekraine. Zie ook alle andere maak-industrien en primaire sectoren.
als wij hier onder dezelfde voorwaarde mogen produceren als in de goedkope arbeidslanden zouden we het makkelijk redden, maar hier is overal een puls op gezet met regels waar ze elders niet aan hoeve te voldoen, dat maakt het verschil
hans 19 April 2018
Schoenmakertje, als de werknemer hier voor dezelfde fooi en evenveel uren als daar zou moeten werken, wie moet dan jou product betalen?
Peter 34 20 April 2018
De interesse van goedkope arbeidskrachten om in de landbouw (in de meeste landen een verachtelijke bezigheid) te werken neemt snel af. Niet alleen omdat de vergoedingen, die nu nog laag zijn, omhoog gaan, maar omdat miljoenen naar de steden trekken. Wat ze daar moeten is de vraag, maar men wil weg van het (achterlijke) platteland.
Dat is een reeel gevaar voor de wereldvoedselvoorziening, omdat het daar vaak aan kapitaal en geschoolde operators, laat staan boeren, ontbreekt om op een economische manier te mechaniseren
hans 20 April 2018
Peter, dat heeft 2 redenen:
1- de goede gronden worden vaak door westerse vermogende partijen (met toestemming van vaak corrupte regeringen, en/of met smeergeld) in bezit genomen en grootschalig ge-exploiteerd voor productie voor export naar rijke landen (waar men zelf al genoeg heeft), dus de lokale boerenstand wordt verdreven,
2- Lokale boeren wordt het onmogelijk gemaakt door met veel subsidie dumping van ons teveel, "ontwikkelingshulp", waardoor zij geen kostendekkende prijs meer ontvangen en hun bedrijf staken.
Beide scenario's zijn natuurlijk geweldig voor de handel, die nu ultra-liberaal wereldwijd zaken doet en iedereen in de tang heeft, overschotten of tekorten kan creeeren en de prijs kan maken.
hans 20 April 2018
En Peter vwb mechaniseren in arme landen, denk je dat men in Bangla Desh of China gaat mechaniseren in bijv. de kleding industrie? Werknemers in overvloed, tegen minnimum lonen voor dubbele uren van hier. Zo ook in de landbouw, men is snel tevreden daar, vooral OVERleven, iets wat wij niet meer kennen.
En de wereldvoedselvoorziening, daar is nog lang geen gebrek aan, het is allemaal een kwestie van GELD.
Peter 34 20 April 2018
Hans, je noemt wel een paar geldige oorzaken, maar diegenen die geen boer in hart en nieren zijn, en m.n. jongeren willen, ook als er verdienmogelijkheden op het Eigen stuk grond zijn, naar de stad, naar de bling bling, schone handen werk. Achter een scherm(pje), met een plof, een showvrouw en flatje. Zo laat men zich in batterijen opsluiten in een monotoon (met af en toe een hypje of sensatie als een wedstrijd) leven. Hun keuze ja, maar het is een bedreiging voor de wereldvoedselvoorziening waar de landbouwgiganten hun kans (op onteigening) afwachten. Over land-grab waarheen je verwijst, dat gebeurt m.n. in Afrika, maar laat de EU z'n fikken afhouden van de nationale wetgeving zoals in Hongarije en Oekraine onder het mom van liberalisering..... zodat een arabisch sujet het grootste Europese landbouwbedrijf kan kopen (om andere aankopen in het GOS maar niet te noemen). We moeten echt af van de EU dogmatiek die samenleving en bedrijven in de uitverkoop zet (zoals Syngenta). Hoe zou dat vallen als, door omstandigheden je zuivelverwerker ineens een Chinees blijkt? Alles OK? Kijk eens in 'de Waarheidsvriend' onder Tineke van der Waal. De leden van de jongstleden handelsdelegatie naar de PRC deden net alsof er niet een communistisch partijcongres was geweest.
Wat daar besloten is gaat ons nog rauw opbreken. Trump heeft het voortouw genomen, maar de EU (bedrijfsleven) denkt vooral aan de spiegeltjes en kraaltjes uit de PRC.
U kunt niet meer reageren.

Wat zijn de actuele noteringen?

Bekijk en vergelijk zelf prijzen en koersen

Opinie Niels van der Boom

Holman ontketent onterechte aardappelhetze

Opinie Niels van der Boom

Koester je loonwerker nu het nog kan

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden