Blog: Wouter Baan

Wie heeft vooral baat bij 12 miljoen varkens?

23 Februari 2017 - Wouter Baan - 10 reacties

Voor wie is de grens van 12 miljoen varkens in ons land belangrijker: voor varkenshouders of voor erfbetreders? Hoe je het ook went of keert, qua dieraantallen kruisen de belangen van deze twee groepen, want waar de één vaak aanstuurt op meer varkens is de ander juist soms beter af met minder dieren. 

Sinds april 2008 telde het CBS bij iedere telling van de varkensstapel telkens meer dan 12 miljoen dieren. De meest recente piek kende de varkensstapel in april 2015 toen de CBS-telling 12,6 miljoen varkens noteerde. Tussen de periode april 2014 en april 2015 steeg het aantal varkens in Nederland bijna met 400.000 dieren. Toeval of niet, precies in die periode zakte de Nederlandse varkensprijs van boven de 1,70 euro terug tot onder de 1,20 euro per kilo.

Uiteraard was het wegvallen van Rusland de aanleiding dat de varkensmarkt in Europa destijds in een neerwaartse spiraal terecht kwam, maar ook het varkensaanbod speelde weldegelijk een rol. Het aanbod was namelijk telkens te log en te ruim om serieus weerstand te bieden. Slachterijen hoefden geen enkele moeite te doen om de varkens aan de haken te krijgen en hadden de vrijheid om de noteringen flink terug te sleutelen. Alleen bij een ruim aanbod zitten slachterijen in een positie om aan dergelijke knoppen te draaien.   

Die 12 miljoen varkens zijn van niemand

Een paar weken geleden volgde ik een interessante cursus bij het Wageningen Economic Instituut (WUR), het voormalige LEI. Tijdens de cursus gaf één van de grotere varkenshouders in Nederland een toelichting op zijn bedrijf en het ondernemen in de markt. De strekking van zijn verhaal was om te denken vanuit marges en niet zozeer vanuit dieraantallen. ‘De grens van 12 miljoen is absoluut niet heilig’, zo sprak hij letterlijk. ‘Die 12 miljoen varkens zijn van niemand. Niet van mij, maar ook niet van jouw.’

Ook de financiering van een varkensbedrijf was een onderdeel van deze cursus en dit werd verzorgd door de Rabobank. Tijdens de rekencasus stond de bedrijfseconomische situatie van een doorsnee varkensbedrijf met 500 zeugen centraal. Een bedrijf dat met gemiddelde biggenprijzen niet rendabel kon draaien. Aan ons, de cursisten, de taak om oplossingen te bedenken om dit bedrijf wel winstgevend te krijgen. De eerste gedachte die bij mij opkwam was om meer zeugen te gaan houden. Toen de casus achteraf werd doorgerekend, bleek – verassend genoeg –  het tegendeel juist waar te zijn. Dit bedrijf was beter af om terug te gaan naar 300 zeugen in plaats van op te schalen naar pakweg 1000 zeugen. Minder kosten rekende beter dan extra omzet. Bij uitbreiding zou de ondernemer uiteindelijk alleen maar voor de rente werken, met alle risico’s van dien. 

Voerfabrikanten denken in tonnen, geneticabedrijven in rietjes 

De vraag is alleen: welke adviseur adviseert een varkenshouder nou om terug te gaan in dieraantallen? Een gemiddelde erfbetreder gaat zo’n advies waarschijnlijk nooit voorschijven. De voerleveranciers bijvoorbeeld denken in tonnen en willen het liefst zoveel mogelijk voer leveren. Ook geneticabedrijven voelen doorgaans weinig voor inkrimping. Die denken namelijk in rietjes. Minder zeugen betekent simpelweg minder rietjes en dus minder klandizie. Voor voer idem dito. 

Ondanks dat de periferie jarenlang heeft gemotiveerd tot uitbreiden, staat de primaire varkenshouderij, qua prijszetting, steviger in de schoenen wanneer er minder varkens in Nederland zijn. Ook op de mestmarkt en in maatschappelijk opzicht scoort de varkenshouderij waarschijnlijk beter, maar dat even terzijde.

Uiteraard begrijp ik dat de situaties per bedrijf flink verschillen en dat terugschakelen in praktijk niet één twee drie gaat.  Waar het ideale evenwicht, qua dieraantallen, uiteindelijk dan ligt, is moeilijk om te bepalen. Waarschijnlijk wel dichter bij de 11 dan bij de 12 miljoen varkens.  

Wouter Baan

Wouter Baan is hoofdredacteur van Boerenbusiness en Foodbusiness. Hij volgt daarnaast de grondstofmarkten op de voet en heeft hierbij de focus op dierlijke eiwitten als zuivel en vlees. Daarbij interviewt hij op regelmatige basis kopstukken uit de agrarische sector en de foodwereld.
Reacties
10 reacties
xx 23 Februari 2017
Dit is een reactie op dit artikel:
[url=http://www.boerenbusiness.nl/ondernemen/columns/column/10873536/Wie-heeft-vooral-baat-bij-12-miljoen-varkens?-]Wie heeft vooral baat bij 12 miljoen varkens?[/url]
Nu heb ik ook gemiddeld 25% minder varkens dan op de omgevingsvergunning staan in verband met beter leven. Bevalt mij prima en voor de totale sector is het ook beter dat er minder aanbod komt.
Dus iedereen profiteert van beter leven.
fdw 23 Februari 2017
Het is zo simpel: met 1000 euro kun je betalen met 1000 zeugen niet. Het maakt niet uit wat je doet of hoe je het doet, maar aan het eind van het jaar moet er verdiend zijn!! Daar draait het om.
Meelpiet 24 Februari 2017
Hallo,
Ik werk als voervoorlichter in Duitsland. In Duitsland bemoeien voervoorlichters zich niet met stallenbouw en vergunningenaanvraag. Duitse boeren stellen deze bemoeienis helemaal niet op prijs en zien het als een ongewenste manier van klantenbinding. Een duitse veehouder wil "vrij zijn en blijven". Voorlichting omtrent vergunningen en stalbouw zijn voorbehouden aan de Landwirtsschaftskammer (soort DLV) en de leveranciers. Voervoorlichters dienen zich met voer bezig te houden en nergens anders mee. Zo zou het in Nederland ook moeten zijn. Maar dit ligt natuurlijk aan de nederlandse boer zelf. Neem een onafhankelijke specialist in de hand voor elk facet van het bedrijf en koop het voer voorlichtingsvrij!
Succes, Meelpiet
klaas 24 Februari 2017
Helemaal mee eens, met minder vee in Nederland verdienen de veehouders meer geld, en uiteindelijk de mensen er omheen ook.
Opbrengstprijzen zullen niet veel veranderen, maar kostprijs kan pittig naar beneden door dalende grondprijzen, pachtprijzen, mestafzet en dalende adviseurskosten.
Abonnee
piet piloot 25 Februari 2017
hallo mannen
drooom lekker verder
schaalvergroting is overal
Schiphol winkels zelf scholen
allemaal om de kostprijs te drukken
meer omzet heb je minder marges
weinig omzet moet je 50% hebben
veel omzet heb je maar 5% nodig
vandaar dat je voor 100 euro in het vliegtuig kan stappen naar Turkije
groeten
Stef Hooijman 25 Februari 2017
Helemaal mee eens. Schaarste crieëren is mijn advies. Beter voor de prijsvorming. Minder mest. En ik als particulier ook blij. Beter inkomen voor de boer en minder milieu belasting.
jan veltkamp 25 Februari 2017
@piet piloot. Het is toch iets anders dan jij schrijft. Veel maatschappijen vliegen met grote vliegtuigen en leiden verlies. Ryanair enz vliegen met kleine vliegtuigen en maken winst omdat je met kleine vliegtuigen flexibeler bent en het stoelaanbod in de hand hebt. Dat is wat W.B. hier ook schrijft. Als er overaanbod is heb je je zelf aan de goden over geleverd. Bij minder aanbod trek je zelf aan de touwtjes.
Abonnee
piet piloot 25 Februari 2017
jan veltkamp

klop als je alles alleen in de hand heb
maar concurrentie van uit het buitenland zullen het dan overnemen
je kan hier minder dieren gaan houden
maar dat zegt hellemaal niets 12 miljoen varkens hier
duitsland heeft er 80 miljoen
als die geld gaan verdienen worden het er zo maar 100 miljoen
dan kunne we de stallen leeglegen
dan worden de boeren hier net als in Roemenië
bergboertjes met een paar varkens
die in de winter de stoelen en tafel moeten opstoken om het warm te houden
en wat jij schrijf met kleine vliegtuigen daar kun je de kosten drukken
maar met kleine boertjes stijgt de kostprijs
denk daar maar eens over na
klaas 28 Februari 2017
Piet je trekt je eigen conclusies, ik pleit voor minder vee, niet voor kleine boeren, tuurlijk gaat schaalvergroting door.
Minder vee zorgt voor minder druk op de mestmarkt, lagere pachtprijzen etc. Nu verdient iedereen aan het grotere aantal vee behalve de boer zelf.
Opbrengsprijzen hebben we nu niet en nooit niet wat over te zeggen, maar de kostprijs kun je op deze manier laten zakken.
Peters 28 Februari 2017
@Pietpiloot, niet overdrijven. Duitsland is ruim 8x zo groot als Nederland en heeft ruim 2x zoveel varkens. Je zit met je 80 miljoen een factor 3 te hoog. De aangehaalde varkenshouder in de column is Johnny Hogenkamp volgens insiders.
Marie 19 Januari 2018
Dit is een onderwerp met veel meningen. De stallenbouw is overal anders en zo ook tussen Nederland en Duitsland. Het is denk ik niet goed om deze dan met elkaar te vergelijken.
U kunt niet meer reageren.

Wat zijn de actuele noteringen?

Bekijk en vergelijk zelf prijzen en koersen

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden