Shutterstock

Nieuws Grond

Natuurbeheer drukt prijs en verkoop van grasland

Dinsdag 06:00 uur - Jan Willem Veldman

Grasland waarop boeren natuurmaatregelen nemen in het kader van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) wordt gemiddeld voor een lagere prijs verkocht dan regulier grasland, zo heeft het Kadaster vandaag bekendgemaakt. Ook worden deze percelen minder vaak verhandeld. Nu de overheid inzet op uitbreiding van het ANLb, roept dat vragen op over de waardeontwikkeling van deze gronden en over de bereidheid van agrarisch ondernemers om deel te nemen.

Van de ruim 872.000 hectare agrarisch grasland in Nederland is momenteel 323.000 hectare aangewezen als 'zoekgebied open grasland'. Binnen deze gebieden kunnen boeren een ANLb-beheerpakket afsluiten. In de praktijk gebeurt dat op ongeveer 87.000 hectare, verdeeld over botanisch grasland (18.000 ha), weidevogelbeheer (21.000 ha) en nestbescherming (48.000 ha). Daarnaast is er 139.000 hectare natuurlijk grasland, waar de natuurfunctie de hoofdmoot is.

Spreiding van het ANLb-zoekgebied open grasland en natuurlijk grasland.

Zwaarder natuurbeheer drukt waarde
In de periode 2020 tot 2024 lag de gemiddelde prijs van regulier agrarisch grasland op €69.900 per hectare. Voor percelen met een ANLb-beheerpakket was dit gemiddeld €60.600, een verschil van zo'n 13%. Vooral bij zwaardere vormen van beheer, zoals weidevogelbeheer (€56.500) en botanisch graslandbeheer (€56.600) is het verschil groter. Grasland met lichte pakketten zoals nestbescherming (€ 63.800) ligt dichter bij de gemiddelde marktprijs.

Percelen grasland binnen de aangewezen ANLb-zoekgebieden worden ook minder vaak verkocht dan regulier grasland. Van het grasland buiten de zoekgebieden wisselt jaarlijks gemiddeld 1,9% van eigenaar tegenover 1,2% binnen de zoekgebieden. Voor percelen met een actief ANLb-beheerpakket is dat nog iets lager, namelijk 1,0%. Natuurlijk grasland, waar de natuurfunctie dominant is, kent met 0,4% de laagste mobiliteit van alle graslandtypen.

Grondprijs agrarisch grasland buiten ANLb-zoekgebied, binnen ANLb zoekgebied en met ANLb-beheer open grasland, gemiddeld van 2020 tot 2024.

De lagere prijs van ANLb-grasland kan meerdere oorzaken hebben. In de eerste plaats wordt beheer vaak ingezet op gronden met beperktere productiemogelijkheden, bijvoorbeeld door natte ligging of matige bodemkwaliteit. Zulke gronden hebben ook zonder beheerpakket een lagere waarde (selectie-effect). Daarnaast kunnen langdurige natuurmaatregelen de agrarische waarde van percelen beïnvloeden, bijvoorbeeld door verschraling van de bodem of verhoogde onkruiddruk. Ook spelen verwachtingen over toekomstige gebruiksbeperkingen een rol, vooral in gebieden nabij Natura 2000 of op veengronden. Sinds de invoering van het huidige ANLb-stelsel in 2016 is het prijsverschil tussen grasland binnen en buiten de zoekgebieden toegenomen. In de jaren daarvoor was er nauwelijks verschil.

Regionale verschillen in prijsdruk
In Friesland is het prijsverschil tussen grasland binnen en buiten het zoekgebied beperkt, vermoedelijk doordat binnen het zoekgebied relatief veel kleigrond wordt verhandeld, wat gemiddeld een hogere waarde heeft. In Zuid- en Noord-Holland liggen de prijzen binnen de zoekgebieden duidelijk lager: respectievelijk 5% en 16% onder het gemiddelde buiten de zoekgebieden. Percelen met ANLb-beheer liggen daar zelfs 11% tot 19% lager in prijs.

Grondprijs agrarisch grasland naar provincie, buiten ANLb-zoekgebied, binnen ANLb-zoekgebied en met ANLb-beheer open grasland, gemiddeld van 2020 tot 2024.

Dit artikel verder lezen?

Word abonnee en krijg direct toegang

Kies het abonnement dat bij je past

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden