Varkenshouderij in Oost-Europa wint aan belang

Het voormalige Oostblok kent 3 belangrijke varkensproducerende landen, te weten Polen, Hongarije en Roemenië. Nadat in de periode 2010-2015 het gebied al hét beloofde land leek voor ondernemende varkenshouders zette de opkomst van AVP een flinke streep door de rekening en kwam de snelle groei van het aantal varkens tot stilstand. Veel bedrijven werden in de periode die volgde getroffen door AVP en geruimd, waarbij dat ook geregeld grote locaties betrof.

Dip aantal slachtingen in 2023
Hoewel AVP zeker niet weg is uit het gebied lijken bedrijven inmiddels beter te zijn georganiseerd om het virus buiten de deur te houden. Het aantal besmettingen op varkensbedrijven piekte in Polen in de periode 2017 tot en met 2021. In de daaropvolgende jaren lag het aantal uitbraken op bedrijven op een duidelijk lager niveau. Met de bijkomende hoge prijzen voor vleesvarkens en biggen in de afgelopen jaren heeft de varkensvleesproductie in Oost-Europa de stijgende lijn inmiddels weer duidelijk te pakken.

Gezamenlijk produceerden Polen, Hongarije en Roemenië in de periode januari tot en met juli 2025 16,36 miljoen slachtvarkens. Een flinke toename ten opzichte van de 15,89 miljoen varkens in dezelfde periode in 2024 en de 14,66 miljoen varkens in 2023. Ten opzichte van 2024 bedraagt de stijging in het aantal slachtingen daarmee 3%.

Hoewel de stijging de afgelopen 2 jaar aanzienlijk is komen de cijfers nog niet in de buurt van de recordniveau's uit het jaar 2018. Toen produceerden de genoemde landen gezamenlijk 18,38 miljoen vleesvarkens.

Omdat het gemiddelde geslacht gewicht de afgelopen jaren ook in Oost-Europa flink toenam, komt de totale varkensvleesproductie wel op niveaus uit die richting de recordvolumes uit 2018 kruipen. Over de eerste 7 maanden van 2025 bedroeg de totale productie varkensvlees 1,60 miljoen ton. In 2023 lag dit volume nog op 1,37 miljoen ton. In 2 jaar tijd is de varkensvleesproductie dus 16,8% gegroeid.

Weer een factor om rekening mee te houden
De groeiende productie's in Polen, Hongarije en Roemenië zijn, zeker als de stijgende trend zich aanhoudt, ook voor de varkenshouderij in West-Europa een factor om in het vizier te houden. De afgelopen 5 jaar nam de importbehoefte van deze landen in het Oostblok al flink af en over de periode januari tot en met juli dit jaar liggen de exportvolumes aanzienlijk boven de niveaus van vorig jaar. Met andere woorden: de stijgende productie wordt deels afgezet op externe markten.

Om de omvang van de sectoren in deze landen in perspectief te plaatsen is de ontwikkeling van het aantal slachtingen in Nederland en het aantal slachtingen van Polen, Hongarije en Roemenië in onderstaande tabel weergegeven. Dit op basis van cijfers van Eurostat. Hierin zijn naast de vleesvarkensslachtingen ook de zeugenslachtingen opgenomen.

Subsidie voor versterking varkenshouderij
Naast het feit dat er in Oost-Europa veel ruimte is om te ondernemen in de varkenshouderij speelt ook het vestigingsklimaat een rol. Zo heeft bijvoorbeeld de Hongaarse overheid de afgelopen jaren via veel verschillende subsidie sporen de productie in de varkenshouderij aangejaagd. Het heeft geleid tot investeringen in grote locaties voor zeugen en vleesvarkens. Subsidieregelingen zijn er ook op gericht om bijvoorbeeld tegen gunstige voorwaarden te kunnen lenen. De rentestand in Hongarije is hoog wat financiering in het land normaal gesproken kostbaar maakt en de kostprijs verhoogd.

Ook Nederlandse ondernemers investeerden de afgelopen jaren in het land. Uitbraak van dierziektes blijven wel een risico. Naast de rondwarende AVP ligt sinds dit jaar ook Mond en Klauwzeer op de loer.