De forse daling van de varkensprijzen in de afgelopen weken heeft de verhoudingen op de Noord-Europese varkensmarkt flink opgeschud. Door de relatief sterke daling op de Nederlandse markt zijn de onderlinge prijsverhoudingen aanzienlijk gewijzigd. Opmerkelijk is dat de prijs van Vion voor het eerst in vijf jaar onder het niveau van Danish Crown is komen te liggen.
Tot het uitbreken van de oorlog in Oekraïne liepen de Deense, Duitse en Nederlandse markten ongeveer gelijk. Soms ontstond er een tijdelijk gat tussen de spelers, maar na verloop van tijd wisselden de verhoudingen weer en herstelde de balans. Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne is dit patroon echter structureel veranderd. Denemarken bleef flink achter bij de Nederlandse en Duitse markten. Mede door de hoge loonkosten in de sector en de zwakke exportpositie van de marktbepalende speler Danish Crown, bleef de varkensprijs in Denemarken fors achter bij de rest van Noordwest-Europa.
Over het algemeen was Duitsland als importmarkt leidend. Door de krapte op de markt wist Nederland als exporterend land in 2023 iets hoger te noteren, maar sinds 2024 is er een kloof ontstaan tussen de Nederlandse en Duitse prijzen, in het voordeel van de Duitse varkenshouders. Dit kwam door nieuwe marktprogramma's waarbij Duitse slachterijen hogere prijzen uitkeren voor vleesvarkens en biggen van Duitse origine, waardoor de exporten wat terugliepen. Een constante factor bleef dat Denemarken niet met het prijsniveau wist mee te komen en de Deense prijzen structureel fors lager lagen.
Wijzigende veranderingen
Recent zijn de verhoudingen echter opnieuw gekeerd. Duitsland blijft de markt met de hoogste prijzen, maar het verschil met Nederland is vooral veel groter geworden. Rond week 24 bedroeg het verschil tussen de prijzen van Vion en Tönnies bijvoorbeeld 2,9%. In week 42 is dat prijsverschil opgelopen tot 11,8%. Misschien nog wel opvallender is dat de prijs van Vion inmiddels onder het niveau van Danish Crown ligt. Omgerekend betaalde Danish Crown in week 42 € 1,53 per kilo uit, tegen een prijs van € 1,50 bij Vion.
Dit is opmerkelijk, aangezien Danish Crown van de grotere Noord-Europese spelers sinds de zomer van 2021 consequent het laagste uitbetalingsniveau hanteerde. Met name sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne was het verschil fors. Toen de varkensprijzen in Duitsland en Nederland op hun hoogtepunt stonden, liep het verschil op tot 28,3%.
De veranderende verhoudingen zijn het gevolg van een ruim Europees aanbod. Hoewel de vleesafzet de afgelopen jaren zwak was, zorgde een sterke krimp van het varkensaanbod destijds voor evenwicht op de markt. Dit jaar is echter sprake van herstel, waardoor de Nederlandse prijzen sinds de zomer fors onder druk staan. Het gevolg is dat de Nederlandse en Deense prijzen sinds week 27 vrijwel gelijk aan elkaar zijn.