De fusie van het Nederlandse Topigs met het Noorse Norsvin in 2014 heeft het DNA van het fusiebedrijf, die voor 100% in boerenhanden is, structureel gewijzigd..Met het samensmelten van de zeugenlijnen van Topigs en Norsvin en de daaruit voortvloeiende introductie van de TN70 is een sterke basis gecreëerd en groeit het bedrijf overal ter wereld snel. In 2025 is de groei verder versneld. Tijd voor een gesprek met Topigs Norsvin Nederland directeur Jean-Marie van Oort en Global Product Manager Roy Strikkeling over Topigs Norsvin’s visie op de ontwikkelingen in de varkenshouderij, de snelle groei en de vraag of deze lijn kan worden doorgetrokken.
Internationalisering bleek niet altijd een succes voor Nederlandse coöperaties. Bij Topigs Norsvin kan inmiddels gesteld worden dat de activiteiten over de grens wel degelijk haar vruchten afwerpen. In 10 jaar tijd sprong de omzet met 176% omhoog en ook de winstgevendheid maakte een flinke stap vooruit. Het financiële resultaat is de afgelopen jaren gestegen naar de €20 miljoen, veel hoger dan de gemiddeld €5 miljoen rond het jaar 2014. Het oogt luxe, maar volgens het bedrijf noodzaak in een sector waar forse bedragen nodig zijn om op het vlak van research en ontwikkeling aangehaakt te blijven. De kenmerken van een TN70 zeug, een kruising tussen een Large White en het Noors landvarken, bleek een samensmelting van moedereigenschappen die goed aansluiten bij de wereld van vandaag.
Topigs Norsvin groeit, maar de thuisbasis krimpt. Hoeveel zeugen zijn er het afgelopen jaar van het toneel verdwenen in eigen land?
Van Oort: "Niet verrassend heeft de uitvoering van de diverse beëindigingsregelingen tot een flinke krimp geleid. Volgens onze berekeningen lagen er in de zomer van 2024 nog rond de 715.000 zeugen op Nederlandse bedrijven. In de periode tot de zomer van 2025 zijn er ongeveer 85.000 zeugen uit productie genomen. Daarmee komt het aantal zeugen op zo'n 630.000 stuks, een krimp van 12%. Vanuit onze eigen inzichten, maar ook vanuit afstemming en overleg met andere ketenpartners verwachten we dat het aantal zeugen ook in 2026 nog iets verder krimpt. We gaan nu uit van 595.000 zeugen in Nederland eind 2026, dat betekent nog een verdere krimp van rond 35.000 productieve zeugen."
Hoe ziet dat beeld eruit in andere Europese landen?
Van Oort: "In de meeste Europese landen zien we een licht dalende ontwikkeling van het aantal zeugen. Normaliter daalt het aantal zeugen met 2% per jaar vanwege de hogere productiviteit. In Denemarken schommelt het aantal zeugen al jaren rond de 900.000 stuks. Ook in Duitsland is er na jaren van krimp nu al een tijdje sprake van stabilisatie op een aantal van rond de 1,35 miljoen stuks. In Spanje is het aantal zeugen stabiel op rond de 2,7 miljoen stuks."
Strikkeling vult aan: "De Spaanse zeugenhouderij is goed gesegmenteerd, waarbij zo'n 500.000 zeugen specifiek binnen kwaliteitsconcepten, als bijvoorbeeld Iberico, worden gehouden. Verder eenzelfde aantal zeugen veelal Duroc-genetica produceren om onder andere specifieke exportmarkten in Azië goed te kunnen bedienen. Maar ook om in de Spaanse retail als branding te gebruiken."
De huidige prijsdruk op de markt komt dus met name voort uit de groeiende productie van het aantal aanwezige zeugen?
Van Oort: "Dat is een factor naast de beperkte exportmogelijkheden. De toekomstige ontwikkeling voorspellen lastig, want de consumptie speelt ook een rol, maar we zien natuurlijk Europa breed een toenemende druk op bedrijven om te investeren in dierenwelzijn. Dat zal niet voor iedereen haalbaar zijn. Het blijft afwachten in hoeverre die productieruimte door andere bedrijven overgenomen wordt en welke invloed dit heeft op het aantal zeugen."
Gaat het huidige prijsdal hier nog impact op hebben?
Van Oort: "Incidenten kunnen de markt altijd beïnvloeden. Denk aan een nieuwe opkoopregeling ten tijde van een prijsdal of de gevolgen van bijvoorbeeld een uitbraak van Afrikaanse varkenspest in een Europees land of mogelijk ons land. We hebben de afgelopen weken gezien welke klap de Spaanse sector heeft gekregen na zo'n uitbraak."
Na de fusie met Norsvin en de introductie van de TN70 is met name de groei buiten Europa hard gegaan. Ook de eindberen hebben hier een bijdrage aan geleverd. De omzet in bijvoorbeeld Noord- en Zuid-Amerika is meer dan verdrievoudigd. Hoe belangrijk is die groei?
"Hoewel we hier volop focus hebben om te groeien en marktaandeel te winnen, is het in onze branche van levensbelang om een voldoende groot en groeiend budget te hebben voor research en ontwikkeling. Bij een groeiende omzet, en het beter kunnen optimaliseren van de kostenstructuur, heb je hiertoe simpelweg meer mogelijkheden. Het succes van de TN70 en de eindberen heeft de resultaten duidelijk verbeterd en ons in staat gesteld meer geld in R&D te investeren. Van een snellere genetische vooruitgang profiteren Nederlandse leden in de stal."
Wat maakt de TN70 zo aantrekkelijk, ook voor grote integraties in landen als de Verenigde Staten?
Strikkeling: 'We zien dat in andere landen veelal dezelfde issues spelen als bij ons. Het vinden van goed geschoold personeel is moeilijk waardoor er vraag is naar zelfredzame sterke dieren. Al sinds lange tijd is balanced breeding het credo binnen ons fokkerijprogramma. Niet alleen het aantal biggen telt maar net zo belangrijk zijn criteria als robuustheid, moedereigenschappen, ziektegevoeligheid, CO2-footprint, enzovoort. Als we kijken naar bijvoorbeeld de VS zien we dat daar de uitval van zeugen in enkele jaren tijd is opgelopen naar 14% a 15%. Met de TN70 zitten we gemiddeld ruim onder de 10%. Grote integraties afhankelijk van externe arbeid, veelal ook uit het buitenland, waarderen steeds meer dit soort kwaliteiten. Het vertrouwen van grote integraties blijkt ook uit het marktaandeel van 20% dat we in de VS op de zeugenmarkt hebben opgebouwd."
De afgelopen jaren groeide de omzet jaarlijks met zo'n 10% tot 15%, hoe verloopt het jaar 2025?
Strikkeling: "Het momentum blijft behouden en de groei zet verder door. Tot dusver lijken we in 2025 af te stevenen op een omzetgroei van 18%. We zien in bijvoorbeeld Brazilië dat we inmiddels landelijk de grootste zijn op het gebied van zeugengenetica. Het marktaandeel in deze groeimarkt zit op 33%. Maar eigenlijk loopt het wereldwijd dit jaar erg goed. In landen als Spanje en de Verenigde Staten kunnen we niet alle vraag naar de TN70 invullen. Ook in kleinere varkenslanden als Bulgarije en Griekenland is er veel vraag naar Topigs Norsvin-genetica."
Hoeveel potentie is er nog voor de komende jaren?
Strikkeling: "Er zijn nog kansen genoeg en we merken dat het huidige aanbod, gebaseerd op balanced breeding, op veel verschillende markten goed aansluit bij behoeften vanuit de markt. Concurrenten zitten natuurlijk niet stil, maar van aanpassing van fokdoelen naar vruchten hiervan plukken in de praktijk duurt jaren. In de tussentijd ontwikkelen we ons aanbod ook verder. De uitdaging aan ons is om de producten blijvend aan te laten sluiten aan de wensen in de markt"
Plukken jullie als bedrijf ook de vruchten van het feit dat concurrenten in bijvoorbeeld bigaantallen zichzelf mogelijk voorbij zijn gelopen?
Van Oort: "Dat kun je zo stellen inderdaad, maar we moeten vooral focus houden op het aan laten sluiten van onze eigen fokdoelen op de vraag die zeugenhouders, vleesvarkenshouders en slachters wereldwijd hebben. Dat bepaalt uiteindelijk je succes."
Ook in Azië zijn jullie actief, maar het marktaandeel blijft in vergelijking met andere werelddelen achter. Hoe kan dat?
Strikkeling: "In bijvoorbeeld de Chinese markt zien we dat er nog heel veel sprake is van lokale aanbieders van genetica. Daarnaast vindt er nog veel transactionele verkoop (eenmalige transactie met meer focus op prijs en efficiëntie) plaats. Het is geen eenvoudige markt om tussen te komen. We werken sinds enkele jaren wel nauw samen met onder andere Muyuan Foods, de grootste Chinese varkensvleesproducent met zo'n 3,5 miljoen zeugen in beheer. Een goed lokaal netwerk en distributie mogelijkheden zijn in deze landen belangrijk."
Jullie geven aan dat in veel landen de markt nog behoorlijk gefragmenteerd is en er veel bedrijven actief zijn in genetica, zijn er ook overnameplannen?
Van Oort: 'Er zijn in onze wereld best wel fusies geweest, ook tussen grote partijen. Voor iedereen is het belangrijk om een omvang te behouden waarbij je voldoende kunt blijven investeren in vooruitgang. We worden wel eens benaderd voor een samenwerking, maar er moet natuurlijk sprake zijn van wederzijds belang. Dat kan op allerlei vlakken zijn, heeft de ander producten of competenties waarin zij uitblinken, zijn er netwerken in bepaalde regio's die voor jou van waarde kunnen zijn. Groei door middel van fusie of overname is geen doel op zich, we geloven er alleen in als je elkaar onderliggend kunt versterken. Bijvoorbeeld zoals we dat voordeel in een samenwerking met Muyuan Foods zien."