Enige verbazing bij aardappel voorraadmeting

Rond 15 april zijn 459 telers met ieder minstens 2 hectare consumptieaardappelen ondervraagd. Zij zijn samen goed voor 8.600 ha. 11 procent van het landelijk areaal. De totale bruto-opbrengst wordt geschat op 3,65 miljoen hectare afkomstig van 71.700 hectare. In 2014 was dat 3,9 miljoen ton. 250.000 ton meer, op een areaal van 73.500 ha.

Rond de peildatum was 68 procent (2,5 miljoen ton) afgeleverd. Dat is behoorlijk minder dan de 3 miljoen ton (78 procent) een jaar eerder en 2,7 miljoen ton in 2014. De aardappeltarra op de reeds geleverde aardappelen bedraagt gemiddeld 7,7 procent. Dat is enkele tiende procenten minder dan de afgelopen twee jaar het geval was. Na aftrek van het tarra is netto 2,3 miljoen ton afgeleverd dit seizoen.

Van de totale bruto opbrengst lag half april nog 32 procent (1,16 miljoen ton) in bewaring. Vergelijkbaar met seizoen 2011/2012, maar meer dan de afgelopen twee jaar het geval was. Toen ging het om 22 en 26 procent van de totale oogst. Van alle aardappelen nog in bewaring is de helft verkocht maar niet afgeleverd. 570.000 ton (16 procent) is nog vrij. De grootste vrije voorraad in drie jaar, die 110.000 ton boven het vijfjarig gemiddelde ligt.

De groep telers met 20 tot 49 ha heeft met 45 procent nog de meeste vrije aardappele in voorraad. Zij telen ook het meeste vrij. Bij telers met 50 ha of meer is 11 procent nog vrij. Een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. De tarra wordt op gemiddeld 8 procent ingeschat. Twee en drie procent hoger dan in 2014 en 2013. 16 procent van alle telers heeft nog niets geleverd.

Een totale bruto oogst die 250.000 ton lager ligt en een voorraad die 250.000 ton meer omvat zorgt voor een gat van 500.000 ton. Dat volume komt wel naar voren in de voorraad medio april. Het verschil tussen 15 april 2016 en 15 april 2015 is 500.000 ton. Hier tegenover staan flink hogere verwerkingscijfers bij de fabrikanten. Die bedraagt 3,8 miljoen ton tot en met maart dit seizoen, tegenover 3,7 miljoen ton vorig seizoen in dezelfde periode.

De vraag is dus; waar halen fabrieken hun grondstof vandaan? Kijken we naar de importcijfers dan is maarliefst 210.000 ton meer product ingevoerd, exclusief zetmeelaardappelen, t.o.v. vorig seizoen. Een andere mogelijke oorzaak is dat het bewaarseizoen van oogst 2014 lang is doorgelopen, waardoor het afleveren van oogst 2015 laat op gang kwam. De gewassen hebben met name in september nog een flinke groeispurt meegemaakt. Ook een lager tarrapercentage en minder morsen met grondstof kunnen oorzaken zijn waardoor de fabrieken expanderen in capaciteit.

Dat er  250.000 ton meer aardappelen in voorraad zijn hoeft geen reden tot paniek te zijn. De verwerkende industrie loopt, als aangetoond, zeer goed. Tekorten zullen echter niet snel ontstaan, gezien de huidige voorraad. Het bijzondere voorjaar zorgt ervoor dat het poten op sommige plekken wat vertraging oploopt en de groei komt door het koude weer in Europa traag op gang. Die extra kilo's zijn straks misschien hard nodig.