Kortweg komt het voor telers van Aviko Potato dit teeltjaar erop neer dat de pootgoedprijs voor de hoofdrassen ongeveer op hetzelfde niveau als vorig jaar blijft en dat de vaste prijs omhoog gaat. Dat laat directeur Dick Zelhorst desgevraagd weten.
Het contractprijsniveau voor oogst 2017 wordt integraal met 10 euro per ton verhoogd. Daarbovenop doen telers hun voordeel met een snellere toekenning van de 5 euro toeslag voor vaste prijstonnage. ‘Eerder gold deze toeslag voor 45 en 50 ton en dat is nu 40 en 45 ton geworden. Dit ter stimulering van de vaste prijscontracten. Een tonnage van 40 ton per hectare komt bij de meeste telers in beeld,’ legt Zelhorst uit.
Uitgesplitst naar rassen ziet dat er als volgt uit. Fontane, Challenger en Bintje leveren af land 100 euro per ton op. Innovator en Agria komen op 112,50 euro. Eerste week november droog uit de schuur levert dat voor de eerste rassengroep 115 euro op een voor de tweede groep 127,50 euro (week 45). In het voorjaar, laatste week april, liggen de prijzen op 139,70 en 152,20 euro en in week 26 is dat opgelopen naar 161,10 en 173,60 euro. De prijzen zijn exclusief kwaliteitsbonussen. Ook vervallen met ingang van dit seizoen de weegkosten bij de fabriek.
Aviko kent geen terugleverplicht op vaste prijs. De aardappelen moeten wel aan Aviko terug worden geleverd, maar dat hoeft niet verplicht op vaste prijs. ‘Hiermee hebben telers de vrije keus op wat voor soort contract ze willen leveren, want naast vaste prijs kunnen ze ook voor de pool kiezen, het fritesgarantiecontract waarmee telers kunnen klikken op de termijnmarkt of ze kunnen voor dagprijs telen. Telers stellen zo hun eigen profiel samen, passend bij het risico dat zij willen dragen.’
De Aardappeltelerscommissie (ATC) heeft stevig onderhandeld, want het heeft nog meer bedongen. Zo is de afslag van het klikcontract voor seizoen 2017/18 verlaagd naar 7,5 procent, dat liep eerder op tot 15 procent. ‘Reden daarvoor is de ontwikkeling op de termijnmarkt; de verwachtingswaarde is niet zo hoog meer waardoor de afslag verlaagd kon worden. Het klikcontract is name interessant omdat de bodemprijs is gegarandeerd en je als teler kunt verkopen op het moment dat jij wil.’
Een ander succesje van de ATC is dat de kwaliteitstoeslagen voor vaste prijs zijn verlicht. Een partij komt hierdoor eerder in aanmerking om te profiteren van een betere kwaliteit. Verder zijn na een pilot vorig jaar vanaf dit jaar ook de zogenaamde hectarecontracten beschikbaar. Dit houdt in dat de volledige opbrengst op vaste prijs afgerekend wordt.
Hoewel de pootgoedprijzen op dit moment op een behoorlijk marktniveau liggen, houdt Aviko de prijzen van de hoofdrassen op hetzelfde niveau als vorig jaar. ‘Alleen voor een aantal kleinere rassen die wij niet op meerjarig contract hebben, moeten wij de prijzen naar boven bijstellen.’
De keuze voor het niet verhogen van de pootgoedprijs en de plus op de vaste prijscontracten zijn gebaseerd op de marktontwikkelingen. ‘We hebben dit jaar te maken met een vraagmarkt. Aviko wil vanwege capaciteitsuitbreiding in Lomm en Steenderen meer vaste prijs contracteren en dat denken wij met stimulerende maatregelen voor elkaar te krijgen.’
Waar ook Aviko echter niet voor weg kan lopen is de schaarste aan pootgoed. ‘Dat is het grootste risico. Zeker in de vroege oogst zal dat spanning geven.’
De directeur gaat ervan uit dat zijn pootgoedleveranciers hun gecontracteerde volume vol leveren, maar dat er in de markt toch minder pootgoed voorhanden zal zijn. Het concern heeft wel maatregelen genomen om de schaarste bij de vroege aardappelen op te vangen. We zullen zo lang mogelijk doorgaan met aardappelen van de oude oogst en dan zullen we verder moeten op nieuwe aardappelen uit de vroege gebieden. Deze partijen kopen wij voornamelijk in via de handel waardoor wij voor dit segment geen pootgoed hoeven te hebben. Dat is dit jaar een plus.’