Wat doet de regen met de aardappel en de markt?

De termijnmarkt voor het aprilcontract (2019) is in korte tijd gestegen van €20 naar €30, met als bovenkant tijdelijk €32,50. De notering staat donderdag 8 augustus op €29. Het is in de basis een zeer hoog marktniveau, maar in retroperspectief is het een prijs waar zeker nog rek in zit. De aardappeltermijnmarkt laat een volatiel (of nerveus) beeld zien, omdat:

1. Speculanten op-en-neer handelen, met veel geld in de zak. De koop is dan al vaak genomen onder het niveau van €20.
2. Er is sprake van een unieke situatie, die moeilijk tot niet te vergelijken is met andere jaren.
3. De invloed en mogelijkheden van de verwerkende industrie (zoals het schuiven met frites uit andere delen van de wereld) maakt de belanghebbende nerveus. Het optimisme wordt daardoor getemperd.
4. De verkoopposities worden voornamelijk aangehouden door indekkers die ook bij dalende markten niet of nauwelijks de positie terugdraaien.
5. Een termijnmarktniveau van €30 opwaarts is toch iets dat 'serieus' moet worden genomen (er is sprake van enig hoogtevrees).

Nu de weersvoorspellingen eindelijk wat regen van betekenis geven, is de vraag wat dit met de gewassen gaat doen. Daarbij moet dan voornamelijk aan zaken als doorwas worden gedacht.

(Tekst gaat verder onder de afbeelding)Het actuele neerslagtekort bevindt zich momenteel op 306 millimeter.

Mogelijke scenario's
De weersvoorspellingen kunnen verschillende uitwerkingen gaan hebben op de gewassen. Hieronder een aantal scenario's:

1. De beregende aardappelpercelen kunnen gaan profiteren van de regen en het andere weertype. Daarmee kunnen ze nog een deel van de achterstand inhalen.
2. De aardappelen zullen bij de regen opnieuw loof gaan ontwikkelen en kunnen daardoor doorwas gaan geven.
3. Het kan ook zo zijn dat de regen te laat komt, waardoor de percelen binnen 2 weken afsterven.

Er zullen voor alle 3 de scenario's percelen in Noordwest-Europa in aanmerking komen, wat het lastig maakt om in te schatten wat de regen met de uiteindelijke aardappeloogst zal doen.

Welke scenario?
Bij scenario 1 zal maar een beperkt deel van de hectare profiteren, want de stand van de gewassen bevindt zich ook bij de beregende percelen in de 'retourfase'. De grootste zorg vinden we terug in scenario 2. Bij het gewas dat vandaag de dag nog geen 30 ton (bruto-opbrengst) oplevert en aansluitend doorwasinductie toont, komt er uiteindelijk net niets van terecht. Scenario 3 daarentegen komt vooral voor op de percelen op zandgebieden, maar ook bij de niet-beregende en laat gepote percelen.

Het maakt echter niet uit welk scenario voor welk teeltgebied in Europa gaat gelden, want het is een feit dat de opbrengsten fors onder het 5-jarig gemiddelde gaan uitkomen. Dit omdat de langdurige droge periode blijvende schade heeft aangebracht.Het neerslagtekort komt in vrijwel geheel Nederland boven de 300 millimeter uit.