Bodem in aardappelmarkt voelt stevig aan

Waar de koers van de aardappeltermijnmarkt vorige week nog met de lijn van 2016 werd vergeleken, is dat deze week eerder de lijn van oogst 2017. Het maakt de aardappelmarkt onrustig, vooral omdat nog veel onbekend is. Reikhalzend wordt uitgekeken naar de groeicurve, zeer nu steeds meer harde cijfers aangaande de eerste proefrooiingen bekend zijn.

Diverse insiders proberen een inschatting te maken wat de groeipotentie van de hoofdoogst is. Hier spelen 2 hoofdfactoren in mee: welke effecten heeft de hitte gehad en hoeveel neerslag zit er nog in het vat? Op beide vragen is het lastig om een eenduidig antwoord te geven, onder andere omdat de regioverschillen erg groot zijn. Daarbij is het van groot belang om naar de EU-6 te kijken. Wat eveneens een belangrijke rol speelt is het areaalcijfer in de EU-6. Dit heeft een dempend effect op een verwacht aardappeltekort.

Nederland
Recente proefrooicijfers van Aviko Potato tonen aan dat de opbrengstlijn zich optrekt aan 2016 en bevindt zich nu op 38 ton per hectare. Daarbij blijven de monsters gemiddeld iets grover. Ook het onderwatergewicht stijgt mee met de lijn 2016. Ook zijn de Gewastourpercelen in week 31 bemonsterd. Deze 10 Innovatorgewassen scoren een opmerkelijk lager resultaat dan 2018.

Enkele nuances zijn echter op de plaats. Het toont wél aan dat ook in de vochtrijke gebieden de aardappelen zeker niet top zijn. Inmiddels starten de beregeningshaspels weer op, of zijn ze in het oosten en noordoosten nooit uit geweest. De voorspelde regen schuift op en brengt alleen op lokaal niveau verlichting.

België
Onze zuiderburen ontvingen eind juli iets meer neerslag, al is de de hoeveelheid ook hier verspreid gevallen. Gemiddeld spreken de insiders over 10 millimeter tot 15 millimeter, wat gezien de droge situatie weinig relaas biedt. De hitte heeft veel impact gehad, maar de late rassen (zoals Fontane) zijn nog tot veel in staat. Doorwas is geen probleem. Hierdoor is men onzeker over de daadwerkelijke opbrengst, die niet gelijk aan 2018 wordt betiteld.

In Wallonië is het ook zeer droog. Afhankelijk van het perceel hebben de gewassen de hitte redelijk doorstaan. De optimale groeiperiode neemt echter wel steeds verder af en de huidige voorspellingen geven weinig regen af.

Frankrijk
De situatie in Noord-Frankrijk is vergelijkbaar met Wallonië. Hier viel iets meer water, tussen de 20 millimeter en 40 millimeter eind juli. Met name langs de kust heeft het voldoende geregend. Dit neemt niet weg dat ook hier de velden zeer droog zijn. Verder zuidelijk, richting de Somme, kan ietwat meer beregend worden. Echter, de groeiomstandigheden zijn vergelijkbaar met het noorden.

Duitsland
Afgezien van Beieren, kampen alle Duitse aardappelteeltgebieden met droogte. Dankzij grote vraag vanuit alle aardappelverwerkers worden de vroege aardappelen vlot gerooid. Aangezien de middelvroege rassen snel afsterven, kan er snel worden overgestapt op de latere rassen. Daarnaast worden aardappelen soms over grote afstanden vervoerd om fabrieken in Europa draaiende te houden. De industrie heeft zijn logistiek apparaat uitstekend op orde.

Eind juli viel in de grensregio 5 millimeter tot 15 millimeter neerslag, die aan de extreme droogte weinig afdoet. Na 2018 blijft de grondwaterstand op een zeer laag niveau. Toch is men ook hier voorzichtig met het doen van uitspraken voor de hoofdoogst.

Verenigd Koninkrijk
Het Verenigd Koninkrijk is de vreemde eend in de bijt. Door het maritiem klimaat liggen de temperaturen op het eiland lager en valt hier geregeld een bui. Dat is vooral ongunstig voor de akkerbouwers die volop met de graanoogst bezig zijn. Lokaal zijn zelfs zware overstromingen, maar dit is niet in de akkerbouwgebieden.

De aardappeltelers hopen een graantje mee te kunnen pikken van een grote vraag op het continent en geven daarom momenteel ook aanbod. Echter, de deadline is op 31 oktober 2019. Wanneer de brexit in werking treedt, is het in principe niet langer mogelijk om aardappelen te exporteren.

Polen
Evenzo interessant is de situatie in Polen. Zoals eerder bericht, is het ook hier enorm droog. Van de EU-6 misschien wel het meest kritisch. Ook hier gaat het om een opeenstapeling van feiten, die in het voorjaar van 2018 begonnen. In alle aardappelgebieden is dit een probleem, al springt het zuidwesten er in negatieve zin uit. Zo beoordelen insiders de situatie. Dit heeft als direct resultaat dat de Poolse aardappelmarkt vast aanvoelt en vragend is.

Vanuit West-Europa worden aardappelen geïmporteerd om onder andere aardappelfabrieken draaiende te houden. De situatie in vooral Duitsland en Polen kan zo gedurende seizoen 2019/2020 een vaste bodem in de aardappelmarkt leggen.

Volgens Agrarisch onderzoeksinstituut IUNG hebben 64% van alle Poolse gemeentes waar aardappelen worden geteeld, last van droogte. Het gaat om 33,5% van het totale aardappelareaal in Polen.