Het kunnen interessante jaren worden als het gaat om voldoende beschikbaarheid van pootaardappelen. Komend jaar daalt het areaal naar verwachting. Dat terwijl de vraag naar fritesaardappelen in Europa, maar ook wereldwijd blijft toenemen.
Het pootgoedareaal doet komend seizoen wederom een stap naar beneden volgens de verwachtingen. De relatief hoge contractprijzen van de fritesindustrie gaan ten koste van de tafel-, zetmeel- en pootaardappelteelt, zo meldde de NEPG eerder dit jaar. Daarnaast staat de winstgevendheid onder druk gezien alle gestegen kosten, maar ook de wettelijke beperking op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Voor meer fritesaardappelen heb je echter ook meer pootgoed nodig.
Pootgoed fritesrassen uitverkocht
De afzet van pootgoed van oogst 2022 verliep goed, zeker als je ook rekening houdt met alle gestegen kostenposten, waaronder het transport en de droogte in Europa van afgelopen jaar. De exportrassen deden het goed en naar Afrika werd opnieuw een record verscheept van ruim 191.000 ton. Ook Azië nam meer af en Europa blijft ook niet achter met inkopen. Datzelfde geldt voor de industrierassen. De honger van de fritesindustrie naar meer en meer grondstof moet worden gestild. Met de verhoogde contractprijzen is het dan ook niet vreemd dat de fritesrassen zijn uitverkocht bij Agrico.
"Alles gaat gewoon op dit jaar", zo vertelt Jan van Hoogen, directeur bij het pootgoedhandelshuis Agrico. Volgens hem is de vraag wat hoger dan eerder verwacht. "We hebben meerjarige contracten voor het volume fritesrassen, maar je hebt ook altijd een gedeelte vrij. Toen de verhoogde contractprijzen bekend werden, dachten we: dit gaat zeker goedkomen. Net als in andere seizoenen hebben we ook de wat grotere maten afgezet in de consumptie. En het is ieder jaar weer afwachten wat er weggaat. Dit jaar dus alles."
Voor komend jaar voorziet Van Hoogen net als de NEPG een areaalkrimp van de pootgoedteelt in Europa, maar ook in Nederland. Daarmee worden het interessante jaren als je nagaat dat de fritesfabrieken als paddenstoelen uit de grond schieten en de verwerkingscijfers ronduit goed zijn. "Dit seizoen verwachten we dat het areaal Europees gezien naar beneden gaat en dat geldt ook voor Agrico. Hoeveel precies is nu lastig te zeggen. Maar er blijven fritesfabrieken gebouwd worden en daar zijn fritesaardappelen voor nodig en dus ook pootgoed."
Areaal Fontane niet ondergebracht
De laatste jaren staan de fritesrassen gemiddeld wat onder druk wat betreft de prijs. Andere rassen met de bestemming over zee, leverden per kilo meer geld op dan die bestemd voor de fritesindustrie. Er zijn uitzonderingen zoals het ras Agria, maar de tonnen in de pootgoedmaat vallen bij Agria vaak wat tegen vergeleken met andere fritesrassen. Volgens van Hoogen staan pootgoedtelers minder te springen op het telen van fritesrassen. "Wij betalen voor exportrassen naar bijvoorbeeld Afrika de laatste jaren meer uit dan dat voor fritesrassen. Pootgoedtelers leveren liever wat Fontane in en telen liever een exportras als Arizona. Dat past niet helemaal bij de marktontwikkeling. Het areaal pootgoed van Fontane gaat dit jaar ook wat naar beneden, puur omdat we het niet ondergebracht krijgen."
De pootgoedexport over zee - en dan met name naar Afrika - loopt de laatste twee jaren als een trein, maar blijft onzeker in de toekomst. Ervan uitgaan dat ieder jaar veel volume wordt verscheept en goede prijzen worden betaald, is te kort door de bocht. "Het is de vraag hoe de overzeese export gaat worden in de toekomst. Afgelopen jaar was Algerije goed aan de markt, maar dat kan straks weer een stuk minder zijn. Transport blijft ook duur en zij moeten het wel kunnen blijven betalen. De prijzen gaan daar ook omhoog en boeren daar moeten ook nog een boterham verdienen. Op een gegeven moment houdt het dan op. Het kan straks zo maar anders zijn, dat de prijzen voor pootgoed bestemd voor frites hoger worden dan voor de exportrassen."