'Aardappeltermijnmarkt maakt volgende stap'

Maandag 22 mei werd bekend dat agrarisch broker DCA Finance wordt overgenomen door Archer Daniels Midland. Eén van de grootste grondstoffenbedrijven ter wereld. Daarmee krijgt het bedrijf toegang tot de EEX aardappeltermijnmarkt op het Europees vasteland. Wat betekent dit voor de dynamiek van de markt, en voor de spelers die DCA nu bedient? CEO's Kees Maas (KM) en Edwin Burgers (EB) over de overname van hun bedrijf.

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: trots op deze overname of toch een emotioneel moment na achttien jaar?
KM: "We zijn vooral heel erg blij dat deze deal rond is gekomen. Eerlijk gezegd; het voelt alsof je promoveert naar de Champions League en je nu met Manchester United mee mag voetballen. Qua DNA passen DCA en ADM goed bij elkaar. Beiden hebben we 'grondstoffengenen'." EB: "Die promotie moet je echt zien als een volgende stap in de professionalisering van de aardappeltermijnmarkt. Daarmee wordt de continuïteit gewaarborgd en dat biedt weer veel perspectief voor de deelnemers, onze klanten. Ik ben sinds 1990 actief in de aardappeltermijnhandel en Kees is twee jaar later begonnen, dus zeker speelt er emotie mee. We zijn gewoon erg trots."

Hoe komt het dat de continuïteit van de aardappeltermijnmarkt steeds verder in het gedrang komt?
KM: "Verschillende factoren spelen een rol. Eén van de belangrijkste is de wet- en regelgeving. Er komen steeds meer regels, meer eisen. Dat vergt meer van een broker – zoals DCA Finance – en wordt in de toekomst alleen maar belangrijker. Wil je als nieuwe accounthouder toetreden, dan vraagt dat zeer veel werk." EB: "Dit proces is al jaren aan de gang. We werkten altijd samen met BinckBank voor de benodigde clearing. Zij zijn overgenomen door Saxo Bank. De termijnmarkt heeft veel te lijden gehad van hun beleid waardoor het handelen op zowel de oude oogst (junicontract) als de nieuwe oogst (aprilcontract) bijna onmogelijk is geworden voor ons. Dat is bijzonder frustrerend wanneer een markt historisch hoog noteert zoals nu."

Zo is ook de relatie met ADM ontstaan?
KM: "De eerder genoemde wet- en regelgeving, het beleid van Saxo Bank, maar ook een veilig haven voor onze klanten én onze persoonlijke ambities, hebben allemaal meegespeeld. Eerder dit jaar maakte we bekend dat Archer Daniels Midland Investor Services International (ADMISI) de clearing voor onze grote klanten wilde overnemen. Deze partij neemt nu alle aandelen van DCA Finance over."

ADM is vanuit het Verenigd Koninkrijk toch al actief op de agrarische grondstoffenmarkten. Waarom was deze deal voor hen noodzakelijk?
EB: "Door de gevolgen van Brexit is het voor partijen in het VK niet langer mogelijk om nieuwe klanten aan te trekken in de EU. Dat speelde het bedrijf partte. Met deze overname krijgt ADMISI toegang tot het Europees vasteland. Wij hebben namelijk al de benodigde vergunningen die nodig zijn om te mogen handelen. Die aanvragen is een langslepend proces. Deze overname was een veel kortere klap."

Jullie spreken van een volgende stap voor de aardappelmarkt. Wat gaan we daar concreet van merken?
KM: "De aardappelmarkt is de laatste decennia sterk geprofessionaliseerd. Het aantal telers als deelnemers is afgenomen en de speculanten zijn bijna volledig verdwenen. Tegelijkertijd hebben aardappelverwerkers en handelspartijen meer behoefte aan het afdekken van risico's (hedgen). Zij sluiten meer vastprijscontracten af en lopen dus meer risico. Op de termijnmarkt kunnen ze die afdekken. Naast de inkoop van de aardappelen, als grondstof, zijn er ook factoren als energie en valuta maar ook kapitaal om mee rekening te houden. Die heeft ADM ook allemaal in de portefeuille. Deze klanten kunnen straks allemaal bij hetzelfde bedrijf terecht voor meerdere markten. Het betekent ook dat wij toegang krijgen tot wereldwijde knowhow en databases, waar we klanten beter mee kunnen bedienen."

En wat betekent het voor de aardappeltelers die nu direct of indirect aan de markt deelnemen, bijvoorbeeld via een pool of klikcontract?
EB: "De bestaande klanten merken waarschijnlijk niets van de overname, die we deze zomer hopen af te ronden. Wel verdwijnt de naam DCA Finance. Het nieuwe bedrijf blijft in Lelystad en in de nabije toekomst zijn wij, samen met Pieter Post, ook nog aanwezig. Nieuwe klanten komen waarschijnlijk wel op een andere manier binnen. Het ouderwetse handelen zoals wij altijd hebben gedaan – waarbij we fysiek als broker optraden en de deals sloten – verandert. Ook dat is die volgende stap. Krijgt de markt nieuwe impulsen, dan creëert dat een aanzuigende werking. Telers kunnen zich clusteren in groepen of pools om samen op de termijnmarkt actief te zijn, maar ook voor andere takken van de aardappelmarkt zien we kansen."

Na een zeer lange rustige periode is de termijnmarkt voor aardappelen omhoog geknald tot €50. Is die beweging ook onderdeel van de verandering waarover jullie spreken?
KM: "De aardappelmarkt blijft volatiel, maar we zien hem in slow motion bewegen. Bij uien heb je het speculatieve karakter dit seizoen gezien. Voor aardappelen komt die beweging veel later, maar zijn de ingrediënten aanwezig (kleine oogst, grote vraag, laat voorjaar), dan kan het ook heel hard gaan. Je ziet momenteel dat er geen plafond lijkt te zijn. Vergeet niet dat bij de komst van corona de markt volledig in elkaar klapte. Een bodem is net zo goed nauwelijks aanwezig. De markt beweegt op een andere manier. Door deze overname kunnen we daar beter op inspelen. Het belangrijkste is dat de continuïteit voor onze klanten gewaarborgd blijft."

Wanneer jullie niet meer dagelijks met de markt bezig zijn, waar gaan jullie dan de pijlen op richten?
KM: "DCA Finance is maar één onderdeel van de DCA Groep. We hebben dus nog genoeg andere ondernemingen om ons mee bezig te houden. Deze overname verandert daar niets aan."