Het eerste faillissementsverslag van curator Frans Aartsen in de afhandeling van het faillissement van aardappelverwerker CêlaVíta belooft weinig goeds voor degene die nog geld tegoed hebben. Gedupeerde telers die hun contracten konden verscheuren, zien nu evenwel toch wat mogelijkheden opdoemen om afzet te vinden voor hun product.
Aan het begin van de oogstperiode is de aardappelverwerker uit het Gelderse Wezep failliet verklaard. Een rotter moment kon daarvoor niet worden uitgekozen. Zo'n honderd contracttelers, met zo'n 1.200 hectare aardappelen speciaal voor CêlaVíta geteeld, zagen hun afzet plotseling geblokkeerd. Het hek ging op slot en er kon per direct geen enkele vracht meer worden afgeleverd.
Kansloze doorstart
Er was even hoop op een doorstart, maar al snel kon daar een streep doorheen. De gekozen eigendomsconstructie van investeerder Nimbus, waarbij fabriek en het terrein voor een prikkie in een andere BV werden ondergebracht, maakte een doorstart per definitie kansloos. Van de een op de andere dag waren de afgesloten contracten daarmee waardeloos. En waar kun je dan met deze speciaal geteelde aardappelen naartoe?
Daar is nu toch sprake van een klein lichtpuntje. Diverse handelaren uit Nederland en Duitsland tonen toch wat belangstelling. Zij vragen her en der om wat monsters. En hoe fijner hoe beter is het in dit geval. Fijne aardappelen zijn er niet veel, nu de aardappelen onder invloed van de gunstige omstandigheden dit jaar heel grof zijn gegroeid.
Aardappelprijzen verdubbeld
De telers hoeven niet direct gouden bergen te verwachten, maar er zit nog wel een kleine vergoeding in voor de aardappelen. PotatoNL maakte onlangs melding van prijzen van zo'n €3 tot €3,50 per 100 kilo, die voor deze aardappelen zou worden betaald. Inmiddels ziet het ernaar uit dat deze prijzen bijna zijn verdubbeld. Er wordt links en rechts toch €5,50 tot €6,00 per 100 kilo geboden.
Concurrenten zoals Peka Kroef, Quik's Quality Potatoes en Schaap Holland krijgen na het faillissement van CêlaVíta meer aanvragen uit de retail en kunnen daarom wel wat meer aardappelen gebruiken. Telers die met hun aardappelen zijn blijven zitten door het wegvallen van CêlaVíta, mogen daar moed uit putten. Zo kunnen ze hopelijk de schade beperken. Enerzijds krijgen zij nog een klein deel van de kosten vergoed. Anderzijds wordt voorkomen dat de aardappelen blijven zitten en volgend jaar voor een nieuw probleem zorgen.
Pauzes in verwerking
Het blijft zeer rustig op de aardappelmarkt. Fritesfabrieken liggen regelmatig stil, omdat de productiecapaciteit nu groter is dan de afzet. In dat licht valt het verwerkingscijfer over de maand september nog mee. Er is net iets meer dan 300.000 ton aardappelen door de fabrieken gebruikt en daarmee was de verwerking zelfs een fractie groter dan een jaar geleden. Bovendien is voor de Nederlandse telers vooral de grotere hoeveelheid verwerkte aardappelen van Nederlandse bodem een prettig signaal.
De kans is niet zo groot dat dit deze maand wordt herhaald. Oktober is traditioneel een maand waarin behoorlijk wat aardappelen af land worden verwerkt. Er zijn meer dan voldoende aardappelen af land beschikbaar, maar de fabrieken hebben geen zin om meer dan nodig te produceren. Met alle pauzes die telkens worden ingelast ziet het er niet naar uit dat deze maand meer dan 340.000 ton aardappelen wordt verwerkt, zoals vorig jaar in oktober het geval was.
Staking Clarebout beëindigd
Een positieve noot op de fritesaardappelmarkt is dat de fabrieken van het Belgische fritesconcern Clarebout, na een stakingsperiode van ruim twee weken, weer in gang zijn gezet. Volgens de fabrikant draaien de fabrieken inmiddels op 90% van hun capaciteit. Dat is ook hard nodig want tijdens de stakingsperiode is zo'n 80.000 ton aardappelen niet verwerkt.
Met alle rustpauzes die andere fabrikanten hebben ingelast heeft het afleveren van de contractaardappelen een behoorlijke achterstand opgelopen. Er worden op dit moment nog aardappelen geladen die eigenlijk half september afgeleverd moesten worden. Dat is niet overal het geval, maar zolang er bij sommige verwerkers een achterstand is in de afname van contractaardappelen, komt er geen ruimte voor vrije aardappelen.
Exportmogelijkheden
Voorlopig blijft het zo dat telers van vrije Agria's het moeten hebben van exportmogelijkheden. Het Duitse Reka-Rheinland handhaaft deze week de prijs van deze aardappelen op €7 per 100 kilo. Innovator doet het met een prijs van €3 per 100 kilo net iets minder slecht dan het hoofdras Fontane. Laatstgenoemde levert met €1,50 per 100 kilo minder op dan bijproducten uit de aardappelverwerking. In het geval van meeleveraardappelen zijn afnemers het product liever kwijt dan rijk. Fritesproducenten hebben liever dat telers er een andere bestemming voor zoeken. In België uit zich dat in prijzen van €0,50 tot €1,50 per 100 kilo bij Viaverda en Belgapom.