Akkerbouwers in het noorden van Frankrijk hebben dit jaar significant meer fritesaardappelen verbouwd. Gekoppeld aan prima hectare-opbrengsten resulteert dat in een 16% grotere oogst dit jaar. Dat blijkt uit een rondvraag van de Franse aardappelorganisaties UNPT en CNIPT. De opbrengst is daarmee groter dan waar het landbouwministerie van uitgaat
De Franse agrarische statistiekdienst Agreste raamde vorige maand de aardappeloogst plots 200.000 ton kleiner dan eerder werd gedacht, veroorzaakt door een aanpassing in het areaalcijfer. In hun laatste raming, half december, blijft dat areaal afgerond op 196.000 hectare staan voor consumptieaardappelen. De totale aardappelomvang komt daarmee op 8,32 miljoen ton uit en dat is een plus van 11,3% ten opzichte van 2024 en zelfs een kwart meer dan het vijfjarig gemiddelde.
Meer hectares
De Franse aardappeltelersorganisatie UNPT en nationale aardappelorganisatie CNIPT hebben zelf hun leden bevraagd over de aardappeloogst dit jaar. Daaruit komen iets andere cijfers dan waar de overheid mee rekent. Ook publiceren ze cijfers per departement. De vijf grootste teeltgebieden, in het noorden, west en midden van Frankrijk, komen gezamenlijk op bijna 173.000 hectare uit. De rest van het land is goed voor nog eens 14.503 hectare, waarmee het totaal door de twee organisaties op 187.489 hectare uitkomt. Een stijging van maar liefst 25.884 of 16% met 2024.
Dat geldt ook voor het areaal in de belangrijkste teeltgebieden, waar het met 16,4% is toegenomen. Per departement zijn er wel verschillen. Zo groeide de aardappelteelt in Picardië met een kwart en kwamen in Nord-Pas-de-Calais 16% meer aardappelen bij. Met 64.530 hectare blijft dit het grootste teeltgebied, gevolgd door 57.287 hectare in Picardië.
Lagere hectare-opbrengst
De hectare-opbrengst in de grote teeltgebieden komt volgens telers zelf uit op gemiddeld 45 ton per hectare. Dat is 800 kg minder dan vorig jaar werd gerooid. Hiermee komt het oogstvolume uit op 7,79 miljoen ton aardappelen, wat 14,7% meer is dan vorig jaar werd gerooid. Over heel Frankrijk ramen de organisaties de opbrengst op 8,58 miljoen ton.
Per departement schommelen de opbrengsten wel iets, als gevolg van de groeiomstandigheden. Zo valt de hectare-opbrengst in Nord-Pas-de-Calais dit jaar 4% lager uit (42,2 ton/ha) en is ook in Champagne-Ardenne de opbrengst lager uitgevallen. Daar staat tegenover dat in Picardië 5% meer gerooid is gemiddeld.
Teelt groeit driemaal harder dan verwerking
De Franse aardappelindustrie heeft hoge ambitie als het gaat om de uitbreiding van de verwerkingscapaciteit. Daarvoor zijn meer aardappelen nodig: 5% per jaar. Telers hebben massaal gehoor gegeven aan de oproepen van fabrieken in de laatste jaren. Gekoppeld aan een lage graan- en bietenprijs boden fritesaardappelen een aantrekkelijk alternatief. Zo nam het areaal in 2024 met 24.000 hectare (15,6%) en in 2025 met 25.884 hectare (16%) toe. De groei in teelt gaat dus met een driedubbele snelheid van de toename in verwerking, die overigens zeker niet slecht draait!
Boeren in het land hebben zeker meer graan gezaaid. Volgens overheidscijfers neemt het tarweareaal met 2,3% toe tot 4,6 miljoen hectare. Dat is vergelijkbaar met het vijfjarig gemiddelde. Het areaal gerst groeit 3,1% tot 1,23 miljoen hectare en die van koolzaad met 6,4% tot 1,34 miljoen hectare. Vooral de gunstige omstandigheden voor het zaaien hebben hieraan bijgedragen.
De harde realiteit is dat op korte termijn lees: 2026 en 2027 een forse correctie nodig is om de sector terug in balans te brengen. Enerzijds het areaal en de oogst en anderzijds de verwerking, gekoppeld aan de vraag naar aardappelproducten. Hoe dit in de praktijk uit gaat pakken blijft voor nu koffiedik kijken omdat fabrieken vrijwel nog geen contracten hebben overlegd.
Volumereductie
De eerste signalen zijn weinig positief, zo melden insiders. Afgezien van prijsverlagingen wordt het te leveren volume gereduceerd. Daar krijgen telers overal in de EU-4 mee te maken, maar in delen van Frankrijk waarschijnlijk nog meer. In het extreemste geval wordt gesproken over 50% volumereductie per teler wanneer de transportafstand tot de afnemer groot is en wanneer de aardappelkwaliteit eerder niet toereikend was. Ook de mogelijkheden voor opslaan, droog verladen en reinigen spelen mee in de beslissingen van afnemers.
Voor aardappeltelers in het land is het een hard gelag. Amper een jaar geleden stonden alle signalen nog op groen. Clarebout bouwde een gloednieuwe fabriek in Duinkerke, en vergrote de capaciteit daar al een keer. McCain is al langer bezig met modernisering van hun drie Franse fabrieken. Het Belgische Ecofrost startte in voorjaar 2024 met de bouw van een nieuwe fritesfabriek in Péronne die in maart 2026 moet gaan draaien, met een capaciteit van 400.000 ton frites per jaar. Het andere Belgische bedrijf, Agristo, zette de bouw van hun nieuwe fabriek begin oktober tijdelijk stil. Naar verluidt worden deze werkzaamheden weer hervat.