Geen maatwerk in steun aan fritesaardappelteler

“Daar zijn we nu samen met het ministerie van LNV hard mee aan het werk”, vertelt André Hoogendijk, directeur Brancheorganisatie (BO) Akkerbouw, desgevraagd aan Boerenbusiness. Het inmiddels dagelijkse overleg met vertegenwoordigers van het ministerie is vanmorgen (donderdag) direct weer opgepakt. Volgens Hoogendijk zijn 2 dingen belangrijk: dat er geld beschikbaar komt en dat er snel duidelijkheid is over de inhoud van de compensatieregeling.

Wat betreft €50 miljoen is de BO-voorman tevreden. “Er komt geen compensatieregeling voor de landbouw in de volle breedte, maar er zijn 2 sectoren die iets krijgen: de sierteelt en de fritesaardappelen. Wij zijn heel blij dat ons sector er tussen staat.” Over de precieze invulling moeten alle betrokken partijen het nog eens worden. “Daarbij is onder meer de ingangsdatum van belang. Vanaf wanneer gaat de regeling lopen, tot wanneer en hoeveel krijgen telers dan uitbetaald?”

Ingangsdatum regeling
Wat betreft de ingangsdatum wordt ook gekeken naar andere crisisregelingen. “Het lijkt logisch dat deze coronagerelateerd is, dus bijvoorbeeld vanaf 16 maart. Maar met terugwerkende kracht compenseren vanaf 1 april is ook een mogelijkheid. Dat gaan we nu goed bekijken.” Hetzelfde geldt volgens Hoogendijk voor de bewijslast die telers moeten opvoeren. Een weegbon lijkt het meest voor de hand liggend. “We stemmen dit af met RVO, die de compensatieregeling gaat uitvoeren. Er moeten goede voorwaarden komen die logisch zijn voor de sector én goed te controleren zijn.”

Eén ding is duidelijk: er wordt ingezet op een zo eenvoudige mogelijke compensatieregeling. “We hebben van begin af aan ingestoken op alle consumptieaardappelen die nu in de bewaring liggen. Dat gaat om ongeveer 1,5 miljoen ton, waarvan er 1 miljoen niet regulier verwerkt kan worden. Daarvan is de marktwaarde flink gedaald en daar is de compensatie voor bedoeld.” Het gaat naar schatting om ongeveer 1.500 telers.

Weinig maatwerk
Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen vrije aardappelen en gecontacteerde aardappelen. “Er zijn natuurlijk allerlei contractvormen, daar willen we zo veel mogelijk van weg blijven. We proberen de regeling zo simpel mogelijk te houden.” Dat betekent volgens Hoogendijk een wat grovere compensatie, waarbij de ene teler er beter uitkomt dan de ander. Een teler die zijn prijsrisico op de termijnmarkt had ingedekt, gaat gunstiger ‘boeren’ dan een teler die heeft gewacht. “Dat kan worden opgevat als wat minder eerlijk, maar we moeten nu eenmaal kijken naar wat er kan en wat er haalbaar is in een regeling.”

Daarbij is overigens niet de verwachting dat telers beter uit deze crisis komen. “De meeste zullen er ook met deze compensatieregeling nog steeds goed ziek van zijn. Wat we wel willen voorkomen is dat bedrijven op de intensive care belanden. We denken dat we op deze manier de ergste pijn verlichten.”

Haast geboden
Hoogendijk vermoedt dat over een week meer duidelijk is over de exacte invulling van de compensatieregeling. “Er gaan een aantal dagen overheen voordat alles goed dichtgetimmerd is. Er moeten juristen naar kijken, dat kost de meeste tijd.” Haast is geboden, benadrukt hij. “Het is belangrijk dat de aardappelstroom op gang komt.”

Een woordvoerder van het ministerie van LNV geeft aan die noodzaak te begrijpen. Normaal duurt het een paar maanden om de invulling van een regeling te organiseren. “We zijn nu heel hard bezig om zo snel mogelijk meer duidelijkheid te kunnen geven aan telers over de voorwaarden. Dat doen we in samenspraak met de sector, waarvoor we dagelijks contact hebben met elkaar.” Aan een termijn waarop die duidelijkheid verwacht mag worden, durft de woordvoerder haar vingers niet te branden.