Nu het einde van april in zicht komt, zijn veel aardappelpercelen inmiddels gepoot. Desalniettemin is er nog aardig wat pootgoed beschikbaar, zo klinkt het. Opvallend is dat van sommige rassen vrijwel niets meer over is. Gaat dit leiden tot een te groot aardappelareaal is de vraag die...
Een belangrijk deel van deze situatie komt voort uit verschillende onzekerheden, zo legt Dirk Bos, eigenaar van het gelijknamige aardappelhandelsbedrijf uit. "Allereerst zijn er geopolitieke spanningen, zoals de door de Donald Trump aangejaagde handelsoorlog die invloed heeft op importheffingen op diepgevroren frites. België en Nederland zijn grote exporteurs van fritesaardappelen en de dreiging van extra heffingen heeft geleid tot terughoudendheid bij verwerkende fabrieken." Daarnaast speelt kwaliteit een belangrijke rol. Voor oogst 2024 is gebruik gemaakt van rassen die minder of niet geschikt zijn voor de fritesproductie, als gevolg van pootgoedtekorten vorig jaar voorjaar.
Gevolgen voor 2025
Het leek erop dat het pootgoedtekort in het voorjaar van 2024 gevolgen zou hebben voor het volumepootgoed dat nodig is voor de oogst van fritesaardappelen dit jaar. Maar dat pakte anders uit. Het pootgoed van oogst 2024 bleek over het algemeen fijner uit te vallen wat gunstig is voor de te poten hectares. Verder hebben consumptietelers door de perikelen in het voorjaar van 2024 met de uitgifte van pootgoed zelf gezorgd voor het inbouwen van meer zekerheid. Zo zijn consumptietelers in Nederland meer pootgoed voor eigen gebruik gaan telen, volgens cijfers van NAK betreft het een plus van liefst 36%. Ook hun Belgische collega's hebben met het telen van het zogeheten hoevepootgoed hetzelfde doel nagestreefd. Hierdoor is er een andere dimensie ontstaan in de afzet van pootgoed voor met name de teelt van fritesaardappelen.
Minder contractteelt
Verder heeft de malaise in de fritesaardappelmarkt eraan bijgedragen dat er vroegtijdig sprake was van een contractstop. Met name in Frankrijk heeft dat geleid dat tot het uitplanten van minder areaal, terwijl het pootgoed al wel was aangekocht. Nederlandse telers lijken minder snel uit het lood geslagen en zijn alsnog gaan poten zonder zekerheid van afname. Dit wordt ook door handelaren bevestigd. Een risicovolle keuze, maar volgens Bos begrijpelijk gezien het beperkte aantal alternatieven. "Andere teelten zoals suikerbieten, graan of groente (conserven) bieden op dit moment financieel gezien weinig perspectief."
Tegelijkertijd gaan er ook geluiden rond dat er mogelijk zelfs meer aardappelen gepoot zijn dan op voorhand werd aangenomen. Ondanks de onzekerheid in de markt en het ontbreken van afzetcontracten, lijken sommige telers toch gekozen te hebben voor maximale benutting van hun pootgoedvoorraden of proberen voor een appel en een ei nog restanten pootgoed aan de grond toe te vertrouwen. Daarmee ontstaat het risico dat het areaal dit seizoen juist te groot is in verhouding tot de verwachte vraag. Of dat daadwerkelijk zo uitpakt, is nu niet duidelijk, gezien de cijfers nog ontbreken. Het seizoen is nog jong, maar van een prijstechnisch frisse start is op dit moment geen sprake.