Hergroei in uien zet teler voor nieuwe uitdaging

Het fenomeen van hergroei doet zich, voor zover bekend, alleen op serieuze schaal in de provincie Zeeland voor. Daar hebben de percelen het zwaarst te lijden gehad onder de droogte. Na enkele regenbuitjes beginnen sommige uien weer uit te lopen. Deze zogenaamde bouten variëren van 5% tot maximaal 30% in het perceel.

Probleem in fijne uien
"Alle percelen die ik in Zeeuws-Vlaanderen heb gezien, kampen met diknekken of bouten. Het probleem varieert wel per gewas", zegt Delphy-adviseur Johnny Remijn. "De uien die opnieuw groeien, vind je vooral in de ondermaat. In de grovere uien van 35 tot 40 millimeter zie je ze niet. Maar ja, die zitten dan weer nauwelijks in de gewassen hier."

Op de Zeeuwse eilanden komen deze problemen ook voor; vooral op Schouwen-Duiveland, waar de teelt verre van optimaal startte. Daar waar veel beregend kan worden, zoals op Tholen, is de situatie beter. In alle gevallen kan in het zuidwesten gesproken worden over een minderopbrengst van 30% tot 40%, zo is de algemene schatting. Ook zaadleverancier De Groot & Slot ziet het probleem van hergroei in uien. Zij raden aan om zo snel mogelijk te oogsten en niet lang te bewaren.

Lang in het zwad
Remijn wijdt het probleem aan de fysiologische ontwikkeling van de uien. "Ze zitten nog in hun beginontwikkeling en gaan nu direct een zaadstengel maken. We raden aan de rest van het gewas te beoordelen. Zijn de andere uien gestreken en is het loof voldoende afgestorven, dan moet je direct rooien. Bij voorkeur laat je ze ook 2 weken in het zwad liggen, zodat de uitlopers kunnen afsterven. Een egelband op de lader haalt de uien er dan hopelijk uit."

Voor telers in Zeeuws-Vlaanderen is het maar de vraag of de kosten van het rooien, opladen en inschuren wel gemaakt moeten worden. "Na 2 weken zaaiuien bekijken betwijfel ik of er gemiddeld 10 ton verkoopbare uien (35 millimeter opwaarts) per perceel is", ervaart Remijn. De rest is ondermaat en tarra. Ik ben diverse percelen tegengekomen die zijn ondergewerkt. Bovendien is er erg weinig met maleïne hydrazide (MH) gespoten, waardoor de meeste uien voor de Kerst weg moeten."

(Tekst gaat verder onder de tweet)

Plantuien niet weg
Ondertussen zijn niet alle tweedejaars plantuien geoogst. Akkerbouwers hebben ze ingeschuurd in de hoop op betere prijzen. "Hier houdt het met 30 ton per hectare ook op", weet de adviseur. "Een smalle strook langs de kust heeft iets meer regen gehad. Daar zijn de opbrengsten iets beter. Naar schatting kan zo’n 60% tot 70% in Zeeuws-Vlaanderen niet worden beregend. Is dat wel gebeurd, dan was dat soms te laat. De aardappelen hadden voorrang."

Zeeuwse akkerbouwers die ook in België percelen hebben, komen in aanmerking voor een compensatie via het rampenfonds. "In Nederland moeten ze het met de Brede Weersverzekering doen. Die zegt: je had kunnen beregenen, waardoor van een schade-uitkering geen sprake is. Die rechtsongelijkheid leeft in deze grensstrook enorm", aldus Remijn.

Taaie handel
De telers hopen dat hoge prijzen de halve oogst deels kunnen compenseren. Beurs Goes noteert in week 35 voor de sortering 0% tot 30% grof een niveau van €15 tot €17 per 100 kilo. Dat is gelijk aan vorige week, toen de nieuwe categorie in het leven werd geroepen. Emmeloord heeft nog geen notering voor de fijne sortering. Voor plantuien meldt Beurs Goes dat er te weinig transacties zijn.

Insiders in het zuidwesten betitelen de uienmarkt als "taai en zo dood als een pier". De interesse mist op dit moment. Wordt er toch een bod losgepeuterd, dan blijft het steken bij €13 tot €14 per 100 kilo. Daar nemen telers geen genoegen mee. Voor plantuien, waar meer grofte in zit, is dat €18 tot €19. Telers rekenen echter met een vraagprijs van €25.