Een nieuwe handelsroute naar Azië op termijn vrij

Men kan de spanningen tussen de Europese Unie (EU) en Rusland zien als een conflict om Oekraïne: de EU probeert het strategisch gelegen land in zijn invloedsfeer te trekken en Rusland probeert dat juist te voorkomen. Inmiddels is ook sprake van een tweede front, ver in het noorden.

Denemarken heeft namelijk vandaag bij de Verenigde Naties zijn claim op de Noordpool ingediend. Volgens de Deense wetenschappers en de regering is het plaat waar Groenland op ligt verbonden met de Noordpool. Volgens de Zeewetten van de Verenigde Naties kan Denemarken dan de Noordpool opeisen omdat Groenland een autonoom land is binnen het Deense Koninkrijk. Denemarken eist het hele Noordpoolgebied op.

Rusland meent echter ook recht te hebben op een deel van de Noordpool. Het land laat zich de laatste tijd nadrukkelijker zien in die regio. Moskou bouwt nieuwe nucleaire onderzeeboten voor zijn Noordelijke Vloot, herstelt de lang geleden verlaten voormalige legerbases van de Sovjet-Unie, stationeert permanente grondtroepen op verschillende locaties en is van plan er een straaljagerbasis te openen.

Noordpoolgebied is om enkele redenen belangrijk. In de eerste plaats zouden er onder de oppervlakte enorme voorraden olie en gas liggen. Bovendien zijn de wateren rijk aan vis. Op termijn speelt tot slot mee dat het terugtrekkende ijs een zeer aantrekkelijke scheepvaartroute openstelt.

Volgens schattingen van de wetenschappers aan de University of California in Los Angeles zal het binnen vijftig jaar mogelijk zijn per schip uit Europa naar Azië te varen via Noordpool in plaats van, zoals nu, door het Panamakanaal of het Suezkanaal. Een andere route die recentelijk open is gegaan door de opwarming van de Aarde is de zogeheten Noordzee Route (bijna 5000 kilometer) door Russische wateren. Die route, alleen tussen juli en november te gebruiken op het moment, is aanzienlijk korter.

Een schip dat uit China richting Rotterdam vaart en de route door het Suezkanaal neemt, is 42 dagen onderweg. De reis via de Noordzee Route neemt 33 dagen in beslag en is bijna 4000 kilometer korter. Elk schip moet wel verplicht begeleid worden door de Russische escorte en de kosten bedragen naar verluidt 200.000 dollar per schip, bijna evenveel overigens als de fee om door het Suezkanaal te mogen varen. Wanneer de route via de Noordpool open gaat, zouden die kosten weg komen te vallen. Mocht Denemarken de Noordpool krijgen, dan is het echter waarschijnlijk dat dat land ook een vergoeding zal vragen van schepen die de route willen gebruiken.

Gezien wat er allemaal op het spel staat – een aanzienlijk kortere handelsroute naar Azië, enorme olie-en gasvoorraden, rijke visgronden en inkomsten van passerende schepen, zou het niet verbazen als de spanningen tussen Denemarken (en daarmee de EU omdat Denemarken een EU-land is?) en Rusland op middellange en lange termijn behoorlijk oplopen.

Edin Mujagic

Edin Mujagic is macro-econoom en hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ECB en Fed. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.