Water in toenemende mate schaars in de wereld

22 maart dit jaar was niet alleen de dag waarop een deel van de Spanjaarden naar de stembus ging, het was ook de jaarlijkse Wereldwaterdag. Het doel is aandacht te vragen voor en te vestigen op de wereldwijde waterproblematiek. Hoewel zeker wij in Nederland overal om ons heen water zien, is water op wereldschaal een zeer schaars goed. Zodanig zelfs dat veel beleggers water ook wel het transparante goud noemen.  

Van al het water op de Aarde is bijvoorbeeld slechts 2,5 procent geschikt voor menselijk gebruik. Twee derde daarvan is echter bevroren, wat inhoudt dat slechts 1 procent overblijft voor ons verbruik. En dat verbruik is zeer scheef verdeeld in de wereld. Waar de gemiddelde Amerikaan elke dag 380 liter water verbruikt, doet een inwoner van een ontwikkelingsland het met slechts ongeveer 20 liter.

Water is zelfs zo schaars en dreigt noog schaarser te worden dat in de toekomst conflicten om water mogelijk zijn volgens analisten. Neem als voorbeeld het driehoek China-India-Pakistan. China is bezig met de bouw van tientallen dammen op rivieren zoals Brahmaputra, die ontspringen in China maar stromen naar India, waar honderden miljoenen Indiërs ervan afhankelijk zijn.

Op zijn beurt bouwt India grote dammen op de rivier de Indus om watertoevoer voor de eigen bevolking te garanderen. Het probleem is alleen dat door het indammen van de Indus 90 procent van de landbouw in het buurland Pakistan in gevaar komt. India en Pakistan zijn elkaars aartsvijanden en de relatie tussen China en India is ook niet optimaal, wat een understatement is. De grens tussen de twee landen is bijvoorbeeld niet bepaald waardoor hoog in de Himalaya-gebergte relatief vaak sprake is van schermutselingen tussen grensbewakers en soldaten van beide landen. Het verbaast dan ook niet dat de relatie tussen Pakistan en China uitstekend is: beide hebben een gemeenschappelijke vijand. Water is in toenemende mate schaars in China, India en Pakistan. De drie landen samen zijn goed voor 40 procent van de wereldbevolking én zijn alle drie nucleaire machten.

Gemiddeld gebruikt een Nederlander 2.300 kubieke meter water per jaar. Het wereldgemiddelde is iets meer dan de helft ervan. Het water dat thuis uit de kraan komt, neemt slechts 2 procent van dat watergebruik per Nederlander voor zijn rekening. De rest is het indirecte watergebruik: een kwart daarvan komt voor de rekening van de industrië en twee kwart van de landbouwsector.

Landbouw is veruit de grootste waterverbruiker in de wereld. Die sector neemt 64 procent van het totale verbruik in de wereld voor zijn rekening. Dat verbaast niet, want uit de zogeheten watervoetafdruk, samengesteld door de Universiteit Twente, blijkt dat voor het produceren van één kilo/liter landbouwproducten zeer veel water nodig is. De watervoetafdruk geeft aan hoeveel liter zoet water nodig is voor het produceren van een product.

Zo is de watervoetafdruk van één biertje bijvoorbeeld 75 liter. Veel maar nog steeds aanmerkelijk minder dat 120 liter die nodig zijn voor één glaasje wijn of 140 liter die nodig zijn voor één kopje koffie. Het maken van een t-shirt met bijvoorbeeld een foto van een bierglas erop kost 2.700 liter water.

Zoals gezegd is de landbouw echter veruit de grootste verbruiker. In het tabel hieronder is de watervoetafdruk van enkele landbouwproducten weergegeven, zoals berekend door de Universiteit Twente.

Edin Mujagic

Edin Mujagic is macro-econoom en hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ECB en Fed. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.